Geplaatst: 27 december 2019

Menstruele cyclus & hormonen: zo zorg je het beste voor jezelf tijdens elke fase

De menstruele cyclus is een onderwerp dat steeds meer aandacht krijgt. We zijn vooral bekend met de zichtbare deel van de cyclus, de menstruatie. Die ervaren we over het algemeen als onprettig. De menstruele cyclus is zoveel meer dan alleen die paar specifieke dagen. De cyclus bestaat uit vier verschillende fases. Bij elke fase zijn er verschillende hormonen aanwezig in je lichaam. Deze hormonen hebben ook effect op hoe je je voelt. Door meer te weten te komen over deze vier fases, leer je bijvoorbeeld welke verschillende hormonen bepalen hoe jij je voelt.

De menstruatiefase

De eerste dag van je menstruele cyclus is de dag waarop je ongesteld bent. Je herkent de menstruatiefase gemakkelijk doordat je bloedt. Vanaf je menstruatie start je nieuwe cyclus, waarin oestrogeen wordt opgebouwd en baarmoederslijmvlies wordt opgebouwd. Tijdens de menstruatie fase vraagt je lichaam vaak om rust en misschien herken je dit ook wel doordat je je op dat moment liever even terug trekt. Lekker op een dekentje op de bank en meer behoefte aan tijd voor jezelf. Plan deze momenten voor jezelf dan ook in, je lichaam heeft het nodig.

De folliculaire fase

Dit is eigenlijk de voorbereidende fase op de eisprong. Tijdens deze dagen blijft het oestrogeenniveau in je lichaam stijgen en dit betekend dat je lekkerder in je vel komt te zitten en meer energie hebt. Dit kan voelen als een frisse start. Maak in deze fase dan ook gebruik van die energie en ga leuke dingen ondernemen. In deze periode kan je beter werken aan iets waar jij passie voor hebt.

De ovulatiefase

De eisprong vindt zich gemiddeld plaats op de veertiende dag van de cyclus maar dit kan per vrouw verschillen. Deze fase is erg belangrijk want het is de periode waarin je als vrouw de mogelijkheid hebt om zwanger te worden. Vlak voor de eisprong neemt de testosteron een flinke sprint. Ook het hormoon oestrogeen bereikt in deze fase een hoogtepunt. In deze fase is je libido vaak het hoogst. Wat erg fijn is aan deze fase, is dat het een positief effect heeft op je gemoedstoestand. Zo voel je je waarschijnlijk zelfverzekerder, ben je sociaal en vrolijker.

De luteale fase

In deze fase wordt de progesteron geproduceerd. Vindt er geen bevruchting van de eicel plaats? Dan dalen de levels oestrogeen en progesteron in je lichaam. Door daling van deze hormonen kun je meer stemmingswisselingen ervaren. Daardoor kun je sneller geïrriteerd raken, je hebt minder zelfvertrouwen en je zit wat minder lekker in je vel. Vaak heb je hier door ook minder zin om intiem te zijn. In deze fase is het extra fijn om goed naar je lichaam te luisteren. Vraag je zelf waar je behoefte aan hebt en waardoor je jezelf beter zou kunnen voelen? Doe dus lekker waar jij zin in hebt!

Lees ook deze artikelen van Merel Teunis:

• Verlaag het stressniveau in je lichaam: stimuleer op een natuurlijke wijze de aanmaak van je gelukshormonen

• Met deze anti-griep/verkoudheidsthee kom jij de herfst wel door

Tags: hormonen, lichaam, menstruele cyclus, oestrogeen

Geplaatst: 23 december 2019

HSP & negatief zelfbeeld: zijn hooggevoelige personen anders?

De volgende quote zag ik voorbij komen op social media: “Darling, you are different”. Waarschijnlijk met de intentie dat het niet erg is om anders te zijn. Persoonlijk houd ik er niet van om te benoemen dat iemand ‘anders’ is. En dan met name tegen hoogsensitieve kinderen. Want zijn we niet allemaal anders? Wat is anders? Hoeveel hooggevoelige personen hebben niet ervaren dat dat ‘anders zijn’ niet oké is? Hoeveel hooggevoelige mensen hebben een negatief zelfbeeld, juist omdat ze zich ‘anders’ voelen?

Angst

Als je hoogsensitieve kinderen op jonge leeftijd al gaat vertellen dat ze anders zijn, hebben ze het gevoel dat ze er niet bij horen. Want als je anders bent, hoor je niet bij de groep die ‘normaal’ is. En dat is eng. Dat is een oer-angst, niet bij de groep horen. Dat komt uit de tijd, lang – lang geleden dat wij uitstierven als we alleen overbleven. Op jonge leeftijd wordt vaak al geleerd, ‘doe maar normaal’, ‘netjes gedragen in de klas’, ‘luisteren naar ouders, juffen of andere volwassenen’. Moeten we allemaal hetzelfde zijn?

Hoe vaak heb ik vroeger niet gewenst dat ik ‘normaal’ was? Mezelf vervloekt dat ik niet zo kon zijn als iedereen? Mezelf verstoppen onder mijn bureautje, mij eenzaam voelen omdat ik mijzelf ‘anders’ voelde? Nu, op volwassen leeftijd, met de kennis en wijsheid die ik nu heb, ben ik dol op mensen die ‘anders’ zijn, een beetje gek, een eigen stijl, rebels, niet volgens de norm, excentriek, niet opgaan in de massa, eigenwijs, uniek.

Uiteindelijk zijn we allemaal mensen

De één heeft blond haar, de ander zwart.
De één heeft blauwe ogen, de ander groene.
De één houdt van metal, de ander van klassiek.
De één heeft behoefte aan rust, de ander aan drukte.
De één heeft een hoogsensitieve eigenschap, de ander niet.
De één heeft een cup A, de ander een cup D.
De één heeft grote voeten, de ander kleine.
De één gelooft in God, de ander in Allah.
De één houdt van honden, de ander van katten.
De één wil verre vakanties, de ander blijft liever thuis.
De één wordt snel boos, de ander is het geduld zelf.

Dus ja, misschien VOEL je anders, maar je BENT niet anders, iedereen is immers anders? Durf je eigen ‘anders zijn’ te omarmen. Het maakt jou tot het mooie mens wat je bent! Leer dát je kinderen. In de kern zijn we allemaal mensen en willen we (bijna allemaal) één ding.

Liefde, acceptatie en verbinding.

Liefs Sannie

Lees ook deze artikelen:

• Waarom HSP een ster zijn in zichzelf aanpassen

• HSP: wat maakt de mening van de ander zo belangrijk?

• HSP & Self-care: is zorgen voor jezelf egoïstisch?

Tags: acceptatie, angst, hooggevoelig, HSP, liefde, verbinding

Geplaatst: 21 december 2019

Holistisch voeden: zo doe je dat

Een gezond lichaam, dan denk je al snel aan gezond eten en bewegen. En dat is helemaal niet verkeerd, want je fysieke lichaam heeft goede voeding nodig om gezond te kunnen functioneren. Maar realiseer je je, dat je ook je gedachten, je wensen, je gevoelens en behoeftes voedt? Dat je met de juiste voeding voor elk afzonderlijk niveau je lichaam als geheel in balans kunt brengen? Holistische voeding is veel meer dan wat je eet en drinkt: het is alles wat je opneemt vanuit jezelf en je omgeving.

Evenwichtig leven

Jezelf holistisch voeden is dus iets wat je eigenlijk onbewust al doet. Het is alleen de vraag welke voeding echt nodig is. Wil je volledig gezond zijn in een lichaam dat in balans is? Dan is het tijd voor bewust voeden, waarbij je alles wat je binnenkrijgt onder de loep neemt. Bewust voeden van je holistische niveaus resulteert in een evenwichtig leven en daarmee in gezondheid en geluk.

Vijf niveaus

Een holistische benadering van je lichaam gaat uit van vijf niveaus: fysiek, mentaal, emotioneel, energetisch en spiritueel. Al deze niveaus hangen met elkaar samen; is er een probleem op één van deze niveaus, dan is dat vaak op één of meer van de andere niveaus merkbaar. Een eenvoudig voorbeeld: je eet gezond en je gaat regelmatig sporten. Toch voel je je niet happy. Je hebt vaak last van een stijve nek en je gedachten zeggen je dat je niet genoeg doet voor anderen. Ook raak je sneller geïrriteerd en ben je vaak moe.

Je kunt dan lichamelijk nog zo gezond zijn, maar tegelijkertijd mentaal of emotioneel niet goed in je vel zitten. Is het stress die je pijnlijke nek veroorzaakt, en een gebrek aan zelfvertrouwen dat zorgt dat je negatieve gedachtes hebt? De energie die je geeft aan je omgeving die ervoor zorgt dat je moe wordt en daardoor sneller geïrriteerd?

Holistische voeding

Welke voeding hoort nu bij welk niveau? Hieronder vind je enkele voorbeelden.

Fysiek: eten, drinken, beweging, sport, slaap
Mentaal: gedachtes, kennis, communicatie, informatie, social media
Emotioneel: liefde, empathie, knuffels, troost, gevoelens
Energetisch: positieve en negatieve energie, rust, ontspanning, beweging, voldoening
Spiritueel: antwoord op grote levensvragen als ‘welke verlangens heb ik en hoe maak ik ze waar? Wat is mijn levensdoel?’

Hoe dan?

Wil je jezelf op een bewuste wijze holistisch voeden, dan is het inzetten van je intuïtie stap 1. Verbinding maken met je innerlijk en daarnaar luisteren is essentieel. Want alles wat je intuïtie je vertelt, is betrouwbaar en puur. Alle soorten voeding zoals hierboven benoemd, kun je beïnvloeden. Je kunt leren welke voeding goed is voor je, op welk moment. En ook wat je niet nodig hebt en op welke manier je ze al dan niet toelaat.

Als je gevoel je zegt dat je die nieuwsberichten op social media nu echt niet nodig hebt, lees ze dan ook niet. En als je vanuit je hart voelt dat sommige mensen je negatieve energie geven, omring je dan niet met deze mensen. Als je wilt ontdekken wat jouw missie is op de wereld, verdiep je dan in waar jij werkelijk behoefte aan hebt. Is dat een opleiding om jezelf te ontwikkelen? Doen! Of is dat het helpen van minderbedeelden? Laat je dan niet tegenhouden door negatieve gedachtes of onzekerheid. Als jouw intuïtie je vertelt dat het goed is, dan kun je daar 100% op vertrouwen. Wanneer deze zegt dat je nu echt even pas op de plaats moet maken om tijd aan alleen jezelf te besteden, dan is nu het moment om voor jezelf te gaan zorgen.

Lees ook deze artikelen van Marjolein Berendsen:

• Eeuwenoude Japanse helingsmethode Reiki: wat is het en hoe werkt het?

• Holistisch leven, hoe doe je dat?

• Bepalen je gedachten wie je bent?

 

Tags: emotioneel, energie, fysiek, gezondheid, Holisme, lichaam, mentaal, voeding

Geplaatst: 19 december 2019

Hooggevoeligheid & spijsvertering: zo voorkom je maag- en darmklachten tijdens de feestdagen

De decembermaand is een maand waarin de kans groter is op het krijgen van buikpijn, maagklachten en darmklachten. Niet alleen door de suikerrijke verleidingen zoals pepernoten, chocoladeletters, oliebollen, marsepein en kerstkransjes, maar ook omdat we vaker binnen zitten. Daarbij ben je als HSP-er vaker gevoeliger voor stemmingen. Wil je weten hoe je kunt voorkomen dat je maag en darmklachten krijgt tijdens deze feestmaand? Lees dan hieronder de voedingstips.

Als HSP minder kans op darmklachten door te weten wat je eet

Een veel gemaakte fout is dat je dingen eet waarvan je niet eens weet wat er in zit. Misschien heb je een chocoladeletter gekregen op je werk, maar zitten er wel E-nummers of lactose in waar je niet tegen kunt. Bekijk daarom altijd de achterkant van een verpakking, zodat je je echt bewust bent van wat je eet. Een etiket kun je checken op ingrediënten (hoe minder, hoe beter), allergenen (bijvoorbeeld glutenvrij, lactosevrij) en voedingswaarde (o.a. calorieën, koolhydraten). Veel HSP-ers zijn ook gevoeliger voor voedingtriggers. Door verpakkingen beter te bekijken kun je voorkomen dat je darmklachten krijgt. Ben je ergens uitgenodigd voor een Kerstdiner? Vraag dan van te voren wat je gaat eten of geef van te voren door wat je niet kunt eten. Vaak vinden ze het juist heel fijn als je dit doorgeeft, zodat ze er voor jou een fijne avond van kunnen maken. Meer tips over hoe je het kersteten kunt voorbereiden vind je hier.

Minder darmklachten bij hooggevoeligheid door minder tussendoortjes te nemen

De pepernoten en chocoladeletters zijn net uit de supermarkt en de schappen zijn alweer aangevuld met kerstkransjes en banketstaven. Op je werk, in winkels en bij mensen thuis zul je deze zoete tussendoortjes sneller aantreffen in deze maand. Ongemerkt pak je hier een handje van en zo liggen buikpijn en darmklachten op de loer. Beter is om drie voedzame maaltijden per dag te eten en geen tussendoortjes. Vind je het lastig om niets tussendoor te nemen? Zorg dan dat je altijd iets gezonds mee hebt. Tip: Neem een paar stukjes paprika met een zelfgemaakte lactosevrije yoghurtdressing of plakjes komkommer met gerookte zalm. Drink daarnaast tussendoor voldoende kruidenthee of water. Dit helpt namelijk ook in veel gevallen om de honger te stillen.

Voldoende rust nemen om darmklachten te voorkomen bij HSP-ers

December is een donkere maand, waarbij veel dieren een winterslaap houden. Wij daarentegen doen heel erg veel activiteiten in deze maand, terwijl ons lichaam schreeuwt naar rust. Je hebt als HSP-er niet alleen meer slaap nodig in de winter om te herstellen, maar ook meer ME-time om weer tot jezelf te komen. Probeer de maaltijden als een rustmoment te zien (ook de tussendoortjes) en neem hier echt de tijd voor. Zit aan tafel, eet rustig en kauw goed. Alleen in rust kan de spijsvertering goed zijn werk doen en kun je voorkomen dat je maag-darmklachten krijgt. Blijf na het eten ook nog even natafelen, zodat je eten kan zakken. Door deze kleine aanpassingen help je je spijsvertering enorm en kun je voorkomen dat je last krijgt van je buik. Lees hier meer tips over hoe je buikpijnvrij en vol energie de wintermaanden door kunt komen.

Wil je gelijk aan de slag om je darmklachten te verminderen? Download dan hier de 7 prikkelbare darmbestendige recepten speciaal om deze feestmaand goed door te komen.

Lees ook deze artikelen:

• Hooggevoeligheid & stress gerelateerde buikpijn: zo kom je er van af!

• Hooggevoeligheid & darmklachten: hoe prikkels, emoties en energieën van anderen hierbij een rol spelen

Tags: buikpijn, darmklachten, gezonde voeding. hooggevoelig, Kerst, maagklachten

Geplaatst:

Bijnieruitputting bestaat niet: wat is er dan wel aan de hand?

Bijnieruitputting. Ik leerde erover in mijn opleiding hormonen in 2012. Het verhaal klonk heel logisch: het stresshormoon cortisol wordt geproduceerd in je bijnieren. Als je veel stress hebt, heb je extra energie nodig; cortisol geeft je deze extra energie. Als je bijnieren gedurende lang tijd overuren draaien en dus veel cortisol moeten aanmaken zouden ze vermoeid en uiteindelijk uitgeput raken: bijnieruitputting. Het ware verhaal blijkt wat echter complexer te zijn. Nieuwe inzichten tonen aan dat bijnieruitputting niet bestaat. Dat het een enorm understatement is over wat er werkelijk aan de hand is.

Dat vooral vrouwen soms jarenlang worstelen met hun energieniveau na een lange periode van stress of een burn-out, komt omdat de werkelijke oorzaken niet worden aangepakt.

Je lichaam doet er alles aan om je te beschermen

Iedereen maakt dagelijks cortisol aan. Cortisol is het hormoon dat ‘s morgens rond 7 uur piekt en je daardoor wakker maakt. In de loop van de dag neemt het langzaam af. Dit is de reden dat veel mensen in de ochtend productiever en scherper zijn dan ‘s middags. In de loop van de avond neemt het verder af en word je moe: tijd om te rusten en je voor te bereiden op slapen.

Cortisol is het hormoon dat zorgt dat je ‘s morgens vroeg wakker wordt.

Cortisol wordt ook wel het stresshormoon genoemd maar eigenlijk is het een anti-stresshormoon. Het wordt aangemaakt om je juist te beschermen tegen stress. Stress vraagt altijd om extra energie; je lichaam zal er alles aan doen om je te beschermen tegen een bedreiging. Vechten of vluchten hiertegen vraagt energie. Cortisol zorgt voor deze extra energie.

Bij stress wordt in je bijnieren extra cortisol aangemaakt om ervoor te zorgen dat je overlevingskansen zo groot mogelijk zijn.

Het begrip bijnieruitputting

Het begrip bijnieruitputting werd in 1998 geïntroduceerd James L. Wilson in zijn boek Adrenal Fatigue. In het Nederlands verscheen het onder de titel Bijnieruitputting.

Zijn theorie is dat als gevolg van langdurige stress (zowel fysiek, mentaal en/of emotioneel) de bijnieren die cortisol produceren, uitgeput raken. Hierdoor produceren ze op termijn steeds minder cortisol, waardoor we ons na verloop van tijd doodmoe gaan voelen. De bijkomende effecten van een bijnieruitputting zijn heel divers: van slaapproblemen en darmklachten tot angststoornissen en depressies.

Een burn-out zou de situatie zijn waarbij iemand zich opgebrand voelt omdat er in de uitgeputte bijnieren te weinig cortisol, dus energie, wordt aangemaakt.

Leidt langdurige stress tot minder aanmaak van cortisol?

De cruciale vraag die diverse onderzoekers zich de laatste jaren hebben gesteld is of chronische stress inderdaad uiteindelijk leidt tot aanzienlijk lagere niveaus van cortisol. En hier zit hem het probleem. Dit blijkt niet het geval te zijn.

Meer dan 30 studies tonen aan dat er bij langdurige stress sprake is van wisselende cortisolniveau’s: soms normaal, soms lager maar vaak ook hoger.

Een van de beste studies die dit heeft onderzocht, gepubliceerd in het magazine Psychoneuroendocrinology, concludeerde dat, in lijn met andere studies, er vaak juist méér cortisol werd aangemaakt in het geval van chronische stress (1). Onderzoekers zien consequent een iets hoger niveau van cortisol in de ochtend bij mensen met chronische stress, niet een lager niveau.

Langdurige stress heeft geen invloed op de aanmaak van cortisol

Er zijn inmiddels veel studies gedaan met deelnemers met diverse soorten langdurige stress. Chronische stress door werkloosheid (2), chronische stress door te veel werk (3), chronische stress door overtrainen bij sporters (4), chronische stress bij vrouwen met chronische pijn (5). Iedere keer weer blijkt dat de aanmaak van cortisol eigenlijk redelijk normaal blijft en eerder nog iets hoger is dan te laag.

Onderzoek laat dus zien dat langdurige stress uiteindelijk niet leidt tot een lager niveau van cortisol.

Wetenschappelijk onderzoek ondersteunt niet de theorie dat chronische stress, in welke vorm dan ook, uiteindelijk leidt tot een lager cortisolniveau en dus tot bijnieruitputting.

Misschien denk je dat dit komt omdat deze mensen nog niet in een burn-out zitten en hun bijnieren dus nog niet uitgeput zijn. Dit dacht ik eerst ook. Opvallend is echter dat studies zelfs geen opmerkelijk verschil laten zien in cortisolniveau tussen mensen die wél een burn-out zitten of chronische stress hebben, en mensen die vitaal en gezond zijn!

Gevoelens van stress en aanmaak van cortisol staan los van elkaar

Het wordt nog interessanter! Een van de meest boeiende studies die ik tegenkwam bestudeerde een groep verpleegsters. Dit onderzoek werd gepubliceerd in het magazine Stress en Health (8).

De onderzoekers wilden testen of de verpleegsters met een extreem hoog of extreem laag cortisolniveau meer last hadden van stressgerelateerde problemen zoals vermoeidheid en slaap- of mentale problemen. Ze gingen er uiteraard van uit dat dit wel het geval zou zijn. Op basis van hun cortisolniveaus werden de verpleegsters ingedeeld in 3 groepen: extreem hoog, normaal en extreem laag. Wat bleek? Verpleegsters met een extreem hoog of extreem laag cortisolniveau verschilden niet, wat stress-gerelateerde klachten betrof, van de groep met een normaal cortisolniveau.

Met andere woorden: het cortisolniveau bleek niets te zeggen over of de mate van stress en stressklachten die de verpleegsters ervoeren!

Het bij jou passende cortisolniveau is heel persoonlijk

Hoe opmerkelijk is dit! Dit vertelt ons dus dat ons cortisolniveau een zeer slechte indicator is om te bepalen of iemand te veel stress heeft of oververmoeid is of niet. Met andere woorden: iemand met extreme vermoeidheid als gevolg van langdurige stress kan een hoog, een laag of een normaal cortisolniveau hebben. En ook: iemand die zich gezond en energiek voelt kan ook een hoog, laag of normaal cortolniveau hebben.

Iemand kan zich prima voelen met een extreem hoog of extreem laag cortisolniveau

Toch zijn er honderden therapeuten die het cortisolniveau van hun (extreem) vermoeide en gestresste clienten laten testen om te kijken of ze op een bijnieruitputting afstevenen. Bij een te hoog niveau trekken ze dan vaak de conclusie dat de bijnieren nog overuren draaien maar dat je wel op moet gaan passen voor bijnieruitputting. Een te laag niveau van cortisol zou betekenen dat je bijnieren uitgeput zouden zijn.

Ik hoop hierboven te hebben aangetoond dat deze conclusie onterecht is. Heb je hier nog je twijfels over? Heb jij je cortisolwaardes laten testen? Lees dan nog even door.

Interpretatie van cortisolwaardes is erg lastig

Wist je dat er tussen laboratoria grote variaties zijn in de ‘normaalwaardes’ voor cortisol? Voor het ene lab is 80 nmol/l een ondergrens en krijg je de conclusie dat je cortisol extreem laag is, bij een ander lab is dit 150 nmol/l. Dat is bijna het dubbele! De uitslag hangt dus erg af van waar je getest wordt.

1. Wat is voor jou hoog en wat is laag als je nooit jouw persoonlijke normaalwaardes hebt laten testen terwijl je je prima voelde? Zoals je hebt gelezen kan dit per persoon erg verschillen. Een te hoog of te laag niveau van cortisol is misschien heel normaal voor jou en helemaal geen signaal dat er iets aan de hand is. Jouw vermoeidheid komt dan door iets heel anders dan vermoeide bijnieren. Lees hieronder wat het zou kunnen zijn.
2. Je kunt normale cortisolwaardes hebben terwijl je wel alle verschijnselen hebt van een uitputting. Hoe frusterend is dat? Het kan dan zijn dat de ‘normaalwaardes’ van het laboratorium voor jou persoonlijk te laag of veel te hoog zijn.
3. Een eenmalige meting van cortisol zegt niet zoveel. Indien je de nacht voor de speekseltest slecht geslapen hebt kan je cortisolniveau in de ochtend al fors lager zijn dan normaal. Gezonde ‘nachtuilen’, mensen die ‘s avonds meer energie hebben dan in de ochtend, starten de dag doorgaans ook met een laag cortisolniveau.
4. Er zijn veel medicijnen die de cortisolproductie onderdrukken, zoals anti-depressiva, pijnstillers, medicijnen tegen een lage bloeddruk en aspirine.
5. Ook zwangerschap, overgewicht, een tekort aan voedingsstoffen en ziektes kunnen grote invloed hebben op cortisolwaardes. Hier wordt bij metingen doorgaans geen rekening mee gehouden.

Kortom: een te hoog of te laag cortisolniveau geeft geen duidelijkheid of er iets met je aan de hand is en zegt al helemaal niets over de gezondheid van je bijnieren.

Bijnieruitputting is nooit erkend door de reguliere geneeskunde

Als je wetenschappelijk onderzoek probeert te vinden rond het fenomeen ‘adrenal fatigue’ dan vind je vrijwel niets. Het eerste wat je tegenkomt is een vergelijkende studie van diverse onderzoeken die juist concludeert dat er géén bewijs is voor bijnieruitputting (6).

De Endocrine Society heeft er een factsheet over gepubliceerd dat zegt:

“In de reguliere geneeskunde wordt het begrip bijnieruitputting niet erkend als aandoening. Er bestaat namelijk geen enkel wetenschappelijk bewijs voor het concept bijnieruitputting onder invloed van aanhoudende stressprikkels.”

Er bestaan ook geen gevalideerde diagnostische testen om een bijnieruitputting aan te tonen zoals bij een bijnierschors-insufficiëntie als gevolg van de ziekte van Addison.

We kennen ook geen alvleesklieruitputting, leveruitputting of schildklieruitputting. Organen raken niet ‘uitgeput’. Er is altijd sprake van een combinatie van diverse factoren wanneer iets in ons lichaam niet meer goed functioneert.

Bijnieruitputting bestaat niet

Laat ik even duidelijk stellen dat de gevolgen van chronische stress absoluut een enorme impact hebben op onze gezondheid! Klachten die worden toegeschreven aan bijnieruitputting zoals (extreme) vermoeidheid, behoefte aan zoetigheid of juist zout, eetbuien, slecht slapen, laag libido, paniekaanvallen, stemmingswisselingen, gebrek aan concentratievermogen, niet meer helder kunnen nadenken, milde vormen van depressie: ze zijn allemaal reëel.

Het punt is echter dat ze niet ontstaan doordat bijnieren uitgeput zijn geraakt!

Bovengenoemde klachten kunnen vele onderliggende oorzaken hebben en zijn onderdeel van veel, door artsen gestelde, diagnoses. Van een slecht werkende schildklier tot insulineresistentie en van fibromyalgie tot het chronisch vermoeidheidssyndroom.

Waar het om gaat is dat we bij diverse uitputtingsverschijnselen de werkelijke oorzaak of oorzaken achterhalen niet de ‘schuld’ te geven aan onze bijnieren. Anders kan herstel lang op zich laten wachten.

Uitputting als gevolg van langdurige stress bestaat wél!

Wat gebeurt er eigenlijk in je lichaam als je lange tijd te veel stress ervaart? Zoals we hebben gezien wordt dan (onder andere) steeds weer het hormoon cortisol aangemaakt om ons extra energie te geven en ervoor te zorgen dat onze overlevingskansen zo groot mogelijk zijn. Stresshormonen gieren dan door je lichaam en brein.

De aanmaak van deze stresshormonen, waaronder cortisol, gaat altijd vóór de aanmaak van allerlei andere hormonen die we ook nodig hebben. En daar zit het probleem. Cortisol is een dominant hormoon dat andere hormonen verdringt, waardoor deze minder worden aangemaakt. Hiermee wordt de hormoonbalans in een lichaam verstoord. Kijk maar:

1. Cortisol en progesteron worden beide gemaakt van pregnenolone. In het geval van een teveel aan stress wordt pregnenolone omgezet in cortisol en trekt progesteron aan het kortste eind. Dit is nou juist het hormoon dat zorgt voor ontspanning en rust.
2. Te weinig progesteron kan leiden tot oestrogeendominantie; een situatie die zorgt voor een scala aan vrouwenklachten.
3. Cortisol belemmert de aanmaak van melatonine, het hormoon dat zorgt voor een gezonde slaap. Stress en slaap gaan dan ook niet goed samen.
4. Cortisol berooft je ook van groeihormoon en DHEA; twee hormonen die zorgen voor celherstel en die veroudering tegen gaan.
5. Te weinig DHEA zorgt weer voor minder aanmaak van schildklierhormonen: schildklierproblemen ontstaan vaak na een lange periode van stress.
6. Dopamine en serotonine worden ook verjaagd door cortisol, waardoor depressieve klachten en angststoornissen kunnen ontstaan.
7. Cortisol geeft het lichaam energie zoals ook suiker doet: door het verhogen van je bloedglucose. Hierdoor moet er steeds insuline worden aangemaakt. Te veel en te vaak insuline is slecht voor het lichaam; het bevordert o.a. chronische ontstekingen en verzwakt je immuunsysteem.

Het verstoren van de vrouwelijke hormoonbalans door stress zal leiden tot een groot scala aan klachten.

De term bijnieruitputting is een enorm understatement

Overmatige en langdurige stress zorgt steeds weer voor extra cortisolaanmaak in het lichaam (dit zegt dus nog niets over je normaalwaarden), met als gevolg een ontregeling van je hormoonbalans. Dit is ook de reden waarom vrouwen in de overgang, tussen de 40 en 55, hier extra gevoelig voor zijn; hun hormoonbalans is dan sowieso al kwetsbaarder door de hormoonschommelingen die in die periode plaatsvinden.

Alle opbouwende en helende ‘reparatie’hormonen in je lichaam worden door het hormoon cortisol overheerst en aan de kant geschoven.

Geen wonder dan ook dat de (eerste) symptomen van een burn-out zeer divers kunnen zijn; ieder mens is uniek en heeft een zwakke plek. Bij de een begint het met vermoeidheid, migraine of spijsverteringsproblemen, bij de ander met slecht slapen, depressieve gevoelens of aankomen in gewicht en niet meer kunnen afvallen.

Een burn-out is een dramatische verstoring van onze hormoonbalans en andere processen in ons lichaam. De term bijnieruitputting is daarom een enorm understatement: langdurige stress heeft effecten op veel meer vlakken dan dan enkel op de bijnieren.

Een holistische aanpak; hormoonbalans …

Er bestaat een levendige handel in (dure) supplementen om de bijnieren te boosten. Ik hoop dat het je inmiddels duidelijk is dat deze een averechts effect kunnen hebben en zelfs je gezondheid kunnen schaden.

Supplementen die je bijnieren een ‘boost’ geven kunnen voor extra vermoeidheid zorgen als hierdoor je schildklier te veel wordt belast.

Zoals hierboven beschreven verjaagt het hormoon cortisol andere hormonen die zorgen voor celherstel en reparatie in het lichaam. Zorgen voor minder stress, en daarmee minder aanmaak van cortisol, is dan ook de enige oplossing. Meer ontspanning in je leven inbouwen is echter vaak onvoldoende.

Bedenk dat je lichaam ook stress krijgt van o.a. een overdaad aan suikers, koolhydraten, bewerkte voeding, toxische stoffen, een lekkende darm, chronische ontstekingen, gebrek aan daglicht, infecties, gebrek aan voedingsstoffen en te weinig beweging en plezier in je leven. Ook dit betekent een extra belasting voor je hormoonbalans. Ook hiermee kan je je stress verminderen.

Pak een burn-out of extreme vermoeidheid als gevolg van stress zo breed mogelijk aan!

… en vergeet ook je mitochondriën niet!

Tot slot is het goed om te weten dat energie in je lichaam niet alleen wordt aangemaakt in je bijnieren maar in je mitochondriën die zich bevinden in vrijwel al je lichaamscellen. Het zijn de mitochondriën van je bijnieren die, via een complex proces, cholesterol omzetten in cortisol. Je hebt veel vitale mitochondriën nodig om genoeg cortisol te kunnen aanmaken.

Ook je mitochondriën kunnen niet goed tegen toxische stoffen, bewerkte voeding (vooral conserveringsmiddelen zijn slecht voor ze), gebrek aan voedingstoffen, chronische ontstekingen, gebrek aan beweging en een verstoord dag- en nachtpatroon.

Je kunt je mitochondriën een boost geven door de overstap te maken naar het halen van energie uit vetten in plaats van voornamelijk uit glucose. Van een vetmolecuul kunnen je mitochondriën namelijk twee keer zoveel energie maken als van een glucosemolecuul.

Vooral ten tijde van stress is dit van groot belang en kan dit je echt meer energie geven.

“Ik at mijzelf uit mijn burn-out”

Ik weet wat het is om in een burn-out te zitten en ik weet hoe het voelt om volledig uitgeput te zijn. Maar toen ik in mijn burn-out, behoorlijk radicaal, mijn voedingspatroon veranderde voelde ik me na 6 maanden beter dan ik zeker tien jaar daarvoor had gedaan. Ik at mijzelf uit mijn burn-out zeg ik sindsdien.

Ik snap nu pas hoe dit kan: ik schrapte alle zoetigheid, zuivel, gluten en bewerkte voeding en ben veel meer planten en gezonde vetten gaan eten. Daarbij ging ik (onder andere) iedere ochtend voor het ontbijt stevig wandelen en ging regelmatig naar de sauna. Ongemerkt verminderde ik hiermee de verborgen ontstekingen in mijn lichaam, bracht ik mijn hormonen in balans en gaf ik mijn mitochondriën de brandstof om weer volop energie voor me te produceren.

Lees ook deze artikelen:

• Verhoog je oxytocine: je favoriete hormoon tegen een overdosis stress

• Stress & voeding: wat kan je doen om stress in je lijf te verminderen?

• Oestrogeendominantie: wat zijn de belangrijkste klachten en wat kun je er tegen doen?

Tags: bijnieruitputting, burn-out, cortisol, energie, hormonen, Mitochondrien, stress

Geplaatst: 18 december 2019

Zo kun je je ego herkennen: welke type past bij jou?

Het ego is de illusie van afscheiding waarin we geloven. Het is een deel van onze denkgeest. Het is het stuk in ons dat gelooft in angst, schuld, slachtofferschap, verwijt, woede, afwijzing, geweld, strijd, tweespalt, twijfel, jaloezie, controle, dominantie, speciaalheid, aanval, de hele riedel. Je moet wel gek zijn om hierin te geloven. Klopt.

En daarin ligt tegelijk je verlossing:

Want het is jouw denkgeest die er geloof aan hecht en er bestaan
aan toekent. Maar het is ook jouw denkgeest die de
macht heeft het bestaan van het ego te ontkennen, en dat
zul je ongetwijfeld doen wanneer je beseft wat de reis waartoe
het ego jou aanzet precies inhoudt. (Een Cursus in Wonderen T12.IV.2:5-6)

Ons ego herkennen

Dat ‘ontkennen’ kunnen we het best lezen als: er nee tegen zeggen. Het gaat hier niet om onderdrukken of naar het onbewuste verdringen. Ontkennen is hier het omkeren van toekennen. Want als eenmaal helder is wat het aanbod van het ego werkelijk inhoudt, bedanken we feestelijk voor de eer. Dus is het heel belangrijk om te gaan zien wat in de winkel van het ego verkocht wordt.

Een opsomming van kenmerken van het ego kan per definitie niet volledig zijn, omdat het ego leeft bij de gratie van afsplitsing, fragmentatie, versplintering en steeds groeiende complexiteit. Onderstaande lijst wil niet meer zijn dan een eerste verkenning, voortgekomen uit ervaring. Het kan ervoor zorgen dat we het ego steeds meer gaan herkennen, zodat we des te beter in staat zijn de fundamentele keuze te maken.

Maar deze lijst wil op geen enkele manier een vervanging zijn van wat de Cursus [in Wonderen] ons leert. Lees alsjeblieft de Cursus. Hij noemt het ego ‘op zijn best tot argwaan en op zijn slechtst tot kwaadaardigheid in staat’ (T9.VII.3:7), dat is het hele scala waartussen het zich beweegt. Zou je zo’n verkoper ooit vertrouwen en iets in zijn winkel kopen? En vergeet vooral niet te glimlachen om jezelf als je dit lijstje leest. Dus neem het ego niet bloedserieus, maar houd het wel heel goed in de gaten. Dat is de beste houding.

Kenmerken van het ego

Het ego kun je op verschillende manieren zien. Deze worden hieronder benoemd.

Een splijtzwam

Misschien wel de belangrijkste van de lijst. Ontstaan uit de gedachte van afscheiding, kan het ego niets anders dan scheiding verspreiden, om zijn oorspronkelijke afscheiding in stand te houden. Het laat jou jezelf zien als afgescheiden van anderen. Ik ben hier en zij zijn daar. Het zet mensen en groepen tegen elkaar op en verlustigt zich in onenigheid. Of het splitst zichzelf in twee innerlijke delen die met elkaar in strijd verwikkeld zijn, twee stemmen in je hoofd die elk wat anders zeggen. En zo kom je bij het ego als eeuwige twijfelaar.

Een egoïst

Het ziet alleen zijn eigen kleine, kortzichtige belang, en niet het gelijkwaardige belang van alle andere betrokkenen in de situatie, of op de langere termijn. En het wil dit kleine belang met alle macht verdedigen tegen vermeende aanvallen.

Een grote vergeter

Misschien ken je de ervaring dat je een belangrijk inzicht kreeg wat je meteen daarna weer vergeten bent. Waarna jij je alleen nog gefrustreerd herinnert dát er iets belangrijks was. Die frustratie is overigens ook een ego-grap. Met name kaapt het ego in onze denkgeest gedachten weg die we goed kunnen gebruiken om uit de droom van het ego te ontwaken. […]

Een gretige stapelaar

Dit is zonder twijfel een van de meest effectieve ego-valkuilen: het legt laag op laag op laag. Het ego verleidt je om stevig uit te halen naar een ander, waarover jij je dan schuldig voelt, waarna je vervolgens weer boos bent op het feit dat jij je schuldig voelt, want je bent toch al enige tijd met de Cursus bezig, dus je hoorde beter te weten, en daarom voel jij je niet alleen boos en schuldig, maar ook gefrustreerd, enzovoorts.

Een paradox in zuivere vorm

De Cursus stelt dat ‘verdedigingen precies doen waartegen ze moeten verdedigen’. Faalangst die jou zou moeten beschermen tegen het falen roept juist het falen op doordat je angstig bent. Het is alsof Adam zich nu voor zijn vijgenblad schaamt dat juist zijn schaamte moest bedekken. En zo kun je ook in vicieuze cirkels rond blijven draaien, het ego als mallemolen.

Een grote afleider

Het ego laat je aandacht steeds weer getrokken worden door allerlei vormen, kleuren, dingen, mensen, gebeurtenissen, films, computerspelletjes, wat niet al, die er niet werkelijk toe doen, maar waar je wel geweldig veel tijd in steekt. Waarover jij je dan weer rottig kunt gaan zitten voelen. Wie kijkt er niet TV terwijl hij iets veel beters te doen heeft? Waar het ego ons werkelijk van wil afleiden is ons spirituele pad dat naar verlossing leidt.

Een misleider en vermommer

Het ego is altijd in staat om iets vreselijks een mooi uiterlijk te geven, een ellendig schilderij aan te bieden in een schitterende lijst. Dan let je op de verpakking en niet op de inhoud, die bij het ego altijd hetzelfde is: waardeloos.

Een pootjehaker

Het ego is nooit te beroerd om iets wat je met zuivere motieven begonnen bent daarna met ego-motieven te vullen en te vervuilen. Je hebt iemand spontaan geholpen en daarna roept je ego hoe slecht je dit gedaan hebt en wat je allemaal beter had moeten doen. Of het roept dat je uit bent op eigen verrijking onder het mom van hulp aan anderen.

Een rupsje-nooit-genoeg

Al is het buikje al helemaal vol, het rupsje eet verder en verder, is onverzadigbaar. Het ego wil altijd méér, meer geld, meer roem, meer van wat maakt niet eens uit, als het maar méér is, desnoods meer pijn of ellende, dat maakt hem ook weer speciaal.

Een haantje-de-voorste

Het wil altijd de grootste, de beste en de eerste en de snelste zijn, in elk geval beter dan alle anderen. Het ego is de uitvinder van wedstrijden, competities, populariteitsmeters, polls en peilingen, kijkcijfers en concurrentie, en het Guinness Book of Records.

Een moordenaar

In elke veroordeling van een ander schuilt een potentiële moord. Als het ego zich bedreigd voelt, is het in staat tot moord. Als het iets van een ander wil hebben dat die niet vrijwillig geeft, is het in staat tot moord. Als het ego zich gedwarsboomd ziet in zijn doelen, is het in staat tot moord. Dit wil nog niet zeggen dat het overgaat tot fysieke moord, maar de gedachte dat je de ander dood wilt hebben, is in wezen al genoeg.

Een gordiaanse knoop

Het ego is verzot op complexiteit en wil dingen graag altijd nog ingewikkelder maken, nog verder fragmenteren en uitsplitsen, zodat de eenvoudige waarheid aan het oog onttrokken wordt. Wat eenvoudig en simpel is, kan niet goed zijn in de ogen van het ego, want dat is saai.

Een heel speciaal ego

Je hebt vast wel iets herkend, maar je kunt natuurlijk ook zeggen dat jouw specifieke ego-kenmerk er niet bij zit. Dan heb je wel een héél speciaal ego. We zeiden al dat zo’n lijst als deze nooit volledig kan zijn. Maar we blijven erom glimlachen.

Lees ook deze artikelen:

• Non-dualiteit: het ego ontmaskeren

• De 7 ego-obstakels of valkuilen

• Hoe herken je ego’s? Over dominantie en bescheidenheid

Tags: bewustwording, bewustzijn, cursus in wonderen, ego

Geplaatst: 17 december 2019

Last van chronische stress? Tips om geestelijk te ontspannen

Wanneer ons brein het druk heeft met het verwerken van informatie en indrukken op een dag, is het voor de balans belangrijk dat deze ‘s avonds en ‘s nachts weer tot rust komt. Inslapen na een drukke dag kan echter soms lastig zijn, omdat ons brein dan nog aanstaat. Dit kan voor chronische stress zorgen en zelfs een burn-out als gevolg hebben. In dit artikel wordt uitgelegd wat je kunt doen om rust te krijgen en geestelijk te ontspannen om zo een burn-out te voorkomen of te verhelpen.

Drie basisprincipes

Om een burn-out te voorkomen of verhelpen is het ten eerste belangrijk om je de volgende basisprincipes eigen te maken:

• Verstillen en vertragen
• Regie nemen over je eigen leven
• Lichaamsbewustzijn creëren of herstellen

Hieronder worden een aantal tips toegelicht waarmee je kunt werken aan deze basisprincipes.

1. Mediteren

Meditatie is een van de manieren waarop je de stilte op kunt zoeken en waarmee je je geest tot rust kunt laten komen. Het is de meest eenvoudige en effectieve manier om rustig te worden in je hoofd. Net als ademhalen kun je het altijd en overal doen, je hebt er niks voor nodig.

Wanneer je zonder voorwaarden of kader je ogen sluit en start met mediteren, dan zal je geest al vrij snel stoppen. Zo komt je geest tot rust en wordt de input van externe prikkels tijdelijk gestaakt. Wie begint met mediteren kan het beste van tevoren een tijdsduur bepalen en een wekker zetten. Daarnaast is het van belang om tijdens je meditatie ergens op te focussen. Dit kan bijvoorbeeld door middel van een bodyscan of door te focussen op je ademhaling.

2. Gas terug nemen

Omdat het leeftempo voor velen erg hoog ligt, kan het goed zijn om af en toe letterlijk wat te vertragen en zo wat gas terug te nemen. Door te vertragen ben je beter in staat om situaties waar te nemen en te zien wat er werkelijk is. Zo leef je bewuster. Je leven heeft meer waarde als je ‘in het moment’ leeft. Waar het om gaat, is dat je leeft met aandacht en dat je zo nu en dan wat zelfreflectie doet.

3. Niets doen

Soms kan het ook waardevol zijn om helemaal niets te doen, al blijkt dat vaak zo gemakkelijk nog niet. Soms is het juist goed dat je gewoon even voor je uit staart. Misschien zie jij dit wel als ‘nutteloos’ of ‘zonde van je tijd.’ Maar juist de momenten waarop je niks doet zijn van grote waarde. Want net zoals bij meditatie komt je geest hierbij tot rust. Toch maar iets vaker niks doen dan misschien?

4. Telefoon uit

De smartphone is niet meer uit ons dagelijks leven weg te denken. Toch zijn er steeds meer mensen die zich bewust terugtrekken van hun telefoon en dat is eigenlijk helemaal niet zo verkeerd. Ik zeg niet dat je meteen je telefoon uit het raam moet gooien. Maar soms je telefoon even uitzetten, is goed voor de rust in je hoofd. Door de telefoon wordt je namelijk continue afgeleid, het liefst wil je om de minuut je telefoon checken. Het eindeloos scrollen op Facebook en Instagram kun je zien als mentale vervuiling. Als je s ’avonds thuis komt van je werk, kun je je telefoon gerust een paar uur op vliegtuigstand zetten. Vind je dit nog moeilijk? Begin dan met een uurtje je telefoon uitzetten en bouw dit dan langzaam op.

5. Bewegen

Met bewegen bedoel ik het bewust gebruiken van je lijf door het af en toe eens uit te dagen, het aanzetten zodat je systeem wakker wordt geschud. Dat is belangrijk omdat we met ons huidige, welvarende bestaan de uitdaging niet perse hoeven op te zoeken. Neem jezelf zo nu en dan eens mee op uitdaging en ga een rondje hardlopen, maak een lange wandeling of ga lekker sporten.

Boekentip: Ontdek de kracht van ademen

Dit is een fragment uit ‘Ontdek de kracht van ademen’ van Mr. Breath. Wil je meer weten over hoe onze ademhaling werkt, wat de voordelen zijn en hoe je zelf aan de slag kunt met bewust ademhalen? Dan raden we je Ontdek de kracht van ademen van Mr. Breath aan. In dit boek vertelt hij wat er allemaal mogelijk is en wat het je oplevert als je je ademhaling optimaliseert. Het is een praktisch boek over ruimte maken, voelen, in contact zijn met je lichaam en kalm zijn in je hoofd.

Bestel jouw exemplaar op onze webshop Boekenwereld.com voor € 20,00 met gratis verzending.

 

 

Lees ook deze artikelen:

• De Japanse kunst van het ademhalen: kalmeer je geest met Aiki

• Burn-out: hoe je je kunt bevrijden van het eeuwige gevoel van niet goed genoeg zijn

• Burn-out & zielsniveau: wat is de diepere boodschap van je burn-out?

Tags: ademen, burn-out, geestelijk ontspannen, rust

Geplaatst:

De spirituele dimensie van alzheimer

Als je ervan uit gaat dat er in deze wereld maar weinig toevallig is, is het dus ook geen toeval dat er tegenwoordig zoveel mensen lijden aan dementie. Dementie begint met een ogenschijnlijk onschuldige vergeetachtigheid, maar eindigt in een volledig decorumverlies, waarin alle basale menselijke vaardigheden zijn weggevallen. Is er spiritueel betekenis te geven aan deze verdrietige ziekte? Is het mogelijk dat het wel degelijk ergens over gaat? In het zoeken naar betekenisgeving wil ik overigens geenszins voorbijgaan aan de pijn en het verdriet van naasten. Integendeel. Maar wellicht kan betekenisgeving het van dichtbij meemaken van deze ziekte, het lijden wat verlichten.

Het leven open te doorvoelen

Niet voor niets noemde men vroeger dementie ‘kinds’. Opvallend aan de ziekte is dat de patiënt als het ware weer kind wordt. Het wordt weer net zo hulpeloos en kwetsbaar als toen en is volledig overgeleverd aan de hulp van anderen. Daarnaast worden gevoelens en emoties weer zonder beschermingsmechanismes ervaren. Sommige patiënten die in hun leven nooit boos hebben kunnen worden, zijn in hun dementie ronduit agressief. Anderen die onverstoorbaar in hun jeugd de oorlogsjaren lijken te zijn doorgekomen, kunnen intense angsten ervaren in hun dementie.

Gaandeweg de ziekte worden patiënten steeds hulpelozer en machtelozer. Uiteindelijk zullen ze net zo kwetsbaar worden, als ze ooit als baby waren. Net als toen zijn ze weer overgeleverd aan het geduld en de goede zorg van de verzorgers. Omdat cognitieve functies steeds meer zullen gaan ontbreken, kan de patiënt geen gebruik meer maken van beschermingsmechanismes. Er valt niets meer te bagatelliseren, rationaliseren of ontkennen. De patiënt is gedwongen om alsnog open en onbeschermd het leven volledig te doorvoelen.

Een verrijking voor de ziel

Als je zoekt naar betekenisgeving van de ziekte van Alzheimer, lijkt het erop alsof het leven de patiënt een laatste mogelijkheid aanbiedt om bepaalde dingen alsnog te doorvoelen. Omdat de persoonlijkheid steeds meer verdwijnt, komt dit verlangen om alles helemaal te doorvoelen, vermoedelijk dus vanuit de ziel. De ziel wordt verrijkt door gevoelens en emoties.

Iedere dag op aarde, iedere ervaring in de dualiteit doet ertoe. Zolang er nog in een lichaam geleefd wordt, doet de ziel levenservaringen en dus groei op. Het lijkt er dus op dat de ziekte van Alzheimer voor de ziel van deze patiënten een vruchtbare ervaring is. Omdat de persoonlijkheid zich steeds meer terugtrekt, kan het leven vanuit een andere, diepere laag ervaren worden.

Open je hart in het contact

Ook voor de naasten is er groei te ontdekken in het dichtbij meemaken van deze ziekte. Gevoelens van liefde, kunnen door de hulploosheid en kwetsbaarheid van de patiënt versterkt worden. Het is alsof het hart weer helemaal opengezet mag worden in het contact. Mocht dit in de jaren voorafgaand aan de ziekte om wat voor reden dan ook lastig zijn geweest, nodigt de ziekte van Alzheimer alle geliefden van de patiënt uit om het hart te openen en vanuit daar contact te maken. Niet in woorden, maar vanuit het rechtstreekse voelen. Omdat de patiënt meer voelt dan ooit, zal dit op zielsniveau niet onopgemerkt voorbijgaan.

Net zoals bij een baby is ook bij een dementerende het heel belangrijk om fysiek liefdevol te zijn. Pak de hand, streel deze. Geef een liefdevol aai over het hoofd of warme knuffel. En voel vervolgens wat dit met jou doet. Misschien heb je dit nog nooit gedaan of gedurfd. Voel hoe helend het kan zijn om dit in deze laatste fase van het samenzijn te doen.

Zoek de verzachting op

De ziekte van Alzheimer nodigt de geliefden en verzorgenden van de patiënt uit om te verzachten. Om steeds weer in het contact zachtheid op te zoeken. Natuurlijk moet je de patiënt begeleiden, maar dit kun je vanuit een dominerende, kleinerende energie doen of vanuit een open hart. Door steeds weer de verzachting op te zoeken, kan dit in het rouwproces van de omstanders helend zijn.

Zak naar die diepere laag in jou

Omdat er geen gesprekken meer mogelijk zijn met de dementerende, zal er een diepe stilte ontstaan. Wanneer je samen in stilte zit, hoeft dit niet te betekenen dat er geen contact is. Merk op hoe dit woordeloze contact op een diepere laag in jou resoneert.

Misschien zijn er nog dingen die je altijd al hebt willen zeggen tegen de patiënt. Nu is een mooi moment om heel zorgvuldig op een liefdevolle toon die dingen uit te spreken. Misschien is het alleen maar een ‘ik hou van je’ of ‘ik ben je dankbaar dat je in dit leven mijn vader/moeder was.’

Het hoofd is leeg van de persoonlijkheid die de patiënt ooit was, maar de ziel is helemaal aanwezig in het lichaam. Het is een uitnodiging om zelf ook naar die zielen-laag zakken en vanuit daar contact te maken. Ontspan, kom in je lijf, adem in je buik en open je hart. Als je vanuit daar naast de patiënt gaat zitten, kan het zomaar zijn dat jullie mekaar daar in stilte echt ontmoeten. Dat is een liefdevolle en ontroerende ervaring voor beiden!

Kom in het Nu

Tenslotte is het samenzijn met de patiënt ook een oefening in mindful aanwezig zijn. Het woord ‘mindful’ is een beetje wrange woordspeling in deze; maar wanneer je samen bent met je geliefde die ziek is, ligt er de uitnodiging om helemaal in het Nu aandachtig aanwezig te zijn. Er valt in het contact niets meer te zeggen of te doen. Alles is weggevallen. Stop dus ook met babbelen over niets. Al die woorden staan alleen maar tussen het echte contact in. Oefen jezelf om zo volledig mogelijk aandachtig samen te zijn. Ontmoet elkaar in deze aanwezigheid.

De diep verborgen agenda van Alzheimer

Kortom, het zou zomaar kunnen zijn dat de ziekte van Alzheimer niet alleen voor de patiënt, maar ook voor de geliefden om hem/haar heen een diep verborgen agenda heeft. En dat die agenda onverwacht mooie momenten oplevert die nooit in het ‘gewone’ dagelijkse leven beleefd hadden kunnen worden. Laten we Alzheimer dus niet alleen als ‘verschrikkelijk’ bestempelen, maar gaan inzien dat er mogelijkerwijs een diepere dimensie in verscholen kan liggen.

Irene Verweij
School voor lichtwerk

Lees ook dit artikel:

• Alzheimer; je kunt veel meer met je voeding dan je denkt!

Tags: Alzheimer, demensie, lichtwerk, mindfulness, spiritualiteit, ziel, zingeving

Geplaatst: 16 december 2019

Hoe lang blijf jij doorgaan met vechten?

Hoe vaak blijven we niet hangen in een situatie die ons niet meer dient? Blijven we werken op een plek waar de inspiratie al lang geleden is vervlogen? Waar frustratie en onmacht ons in de greep houden? En hoe lang blijven we niet in relaties die destructief zijn voor ons welzijn? Relaties waar geen groei meer zit, waar de passie is gedoofd, de liefde verbleekt. Hoe lang blijven we ons vermoeien en uitputten in situaties die ons beperken in plaats van verruimen? Hoe lang blijven we doorgaan met vechten?

Vasthouden aan het bekende

Kennelijk houden we liever vast aan het bekende, hoe beknellend ook, dan de sprong te wagen in het onbekende. En blijven we hopen, tegen beter weten in, dat dát wat ooit zo mooi was, met genoeg inspanning weer kan terugkomen. Maar als je alles al hebt geprobeerd en niets lijkt te werken, waarom dan niet erkennen dat het tijd is voor iets nieuws? Waarom jezelf niet bevrijden van al die innerlijke spanning, het eeuwige twijfelen, die voortdurende strijd? Waarom niet dankbaar zijn voor wat het verleden je heeft gegeven, de mooie herinneringen koesteren en plaats maken voor iets groters dat je wacht?

We zijn zo bang voor het onbekende,
voor teleurstelling, voor falen en afkeuring.

We zijn zo bang. Zo bang voor het onbekende, voor teleurstelling, voor falen en afkeuring. We durven onze innerlijke roep om vrijheid niet te volgen en staan bevroren op de grens tussen het bekende en onbekende. We verliezen onze levendigheid uit vrees voor eenzaamheid, die ondertussen allang in ons hart is gekropen.

Het grensgebied tussen oud en nieuw

Hoe goed ken ik dat grensgebied tussen oud en nieuw? De plek waar mijn hoofd overuren maakt met gedachten over blijven of gaan. Vechten of vluchten. Alsof er alleen die twee opties zouden bestaan. Aan de ene kant heel erg mijn best blijven doen, tegen alle natuurlijke bewegingen in, of aan de andere kant volledig loslaten en ‘verdwijnen’. Beide opties blijken weinig bevredigend. Of het nu gaat over werk, relaties of mijn woonplek. Vechten is vermoeiend, vluchten vooral verdrietig.

Houd ik mijn aandacht gericht op dat wat ik niet meer wil, het tekort, de pijn, de frustratie, de machteloosheid, de leegte, dan houd ik mijzelf gevangen en bevroren. Verkrampt in mijn eigen verzet. Neem ik de tijd voor stilte en inkeer en maak ik ruimte om te voelen wat mijn ziel ten diepste verlangt, dan is er geen enkele twijfel meer en rest slechts een helder weten.

Als het nieuwe dan plots verschijnt,
is het altijd groter, ruimer, rijker dan voorheen

Zelfs als de contouren van het nieuwe nog niet duidelijk zijn en ik dreig te landen in een onbekende leegte, dan is er toch het volle vertrouwen dat iets beters op mij wacht. Nieuwe mogelijkheden, nieuwe kansen, ruimte, lucht en vooral: ontspanning. Soms is die onbekende ruimte slechts bedoeld om te rusten en mijn wonden te likken. Om eerst de pijn van verlies te aanschouwen en doorvoelen, mijn kracht en basis te verstevigen, voor ik me kan openstellen voor de verandering die mij wacht. En als het nieuwe dan plots verschijnt, is het altijd groter, ruimer, rijker dan voorheen. En precies kloppend voor dat moment en die specifieke fase in mijn leven.

Wijze les van Gautama de Boeddha

Gautama de Boeddha leerde ons: ‘Wees je eigen licht’. Juist en vooral op de momenten dat we vast dreigen te lopen en ongelukkig zijn, hebben we ons eigen innerlijk licht nodig om ons een weg te banen door het leven. Doorsta je behoefte aan goedkeuring door familie, vrienden of collega’s, en volg de waarheid die je diep van binnen voelt. Alleen jij weet wat goed voor je is en wat je ziel van je verlangt.

Als er een wens is die ik je mee wil geven, zo op de rand van het oude en nieuwe jaar en rond de dagen van kerst, is het die van de Boeddha: maak contact met je ziel en wees je eigen licht. Volg je diepste verlangen en verheug je op het nieuwe dat je wacht.

Lees ook deze artikelen van Nanette Kant:

• De gevolgen van stress in de diepe lagen van je immuunsysteem

• Angst voor leegte: word je bewust van je gewoontes en geef je over aan het niet weten

Tags: gedachten, innerlijke strijd, licht, pijn, vechten

Geplaatst: 11 december 2019

Hoe stilte je kan helpen bij je helingsproces

Hoe dichter we bij het einde van het jaar en de winter komen, hoe meer het nodig is dat we naar binnen keren. Zelfzorg moet in feite altijd bovenaan je lijstje staan, maar in deze tijd van het jaar helemaal. De donkere dagen en de kou vragen dat je letterlijk naar binnen gaat. Maar omdat je een geheel bent, wordt automatisch ook de figuurlijke beweging naar binnen in gang gezet. Naar binnen in jezelf.

Naar binnen keren

Dit is niet altijd even gemakkelijk voor iedereen, want wat kom je tegen wanneer je bij jezelf naar binnen gaat? En kun je überhaupt wel stil gaan staan, letterlijk gaan zitten om eens een moment bij jezelf naar binnen te keren? Stil zijn en naar binnen gaan, betekent dat je gaat voelen. En met voelen, voel je dan dus ook de dingen die je eigenlijk niet wilt voelen, omdat ze pijn doen.

In onze dagelijkse drukte is ruimte maken om stil te zijn een uitdaging. Daarom ben ik laatst een Stilte weekend gaan doen. Een heel weekend stil zijn samen met een groep mensen. Yoga, mediatie en heerlijk vegetarisch eten. Ergens midden in de natuur. Het was een fantastische ervaring en ik deel graag wat het met me heeft gedaan.

In de stilte ontstaan inzichten

Stil zijn met een hoop anderen om je heen. Ik keek er naar uit omdat ik niet alleen hoopte op inzichten, maar meer op dat de inzichten die ik al een tijdje had dieper konden gaan verankeren. Stil zijn in een groep kan best even ongemakkelijk zijn, dat voelde ik wel even. Ik werd meteen geraakt in een oud stuk: ‘ik word niet gezien’, omdat iedereen natuurlijk naar binnen keert.

Het makkelijke van zo’n weekend is dat je meteen weet dat het echt met jezelf te maken heeft, want iedereen is daar stil voor zichzelf. Dat betekent tegelijkertijd ook dat je het zelf moet oplossen. Ik vertrouwde op mijn inmiddels verworven kracht om inzichten te ontvangen op de juiste momenten. Ik kon ook meteen de boodschap voelen ‘Je zult gaan merken dat je voldoende hebt aan jezelf, dat je de ander niet nodig hebt om je goed of fijn te voelen’. Wauw, wat een inzicht. Die werkt nu nog door als een serene rust in mezelf van waaruit ik keuzes kan maken die echt gericht zijn op zelfzorg.

De stilte laat je de dingen zelf dragen

Het mooiste vond ik te beseffen dat stilte zoveel kan brengen. Ik besefte al snel dat je in je lichaam komt en gaat ervaren hoeveel je zelf kunt dragen en creëren. De stilte liet me zien dat ik voor mezelf moest zorgen en dat dat gewoon heel goed gaat (want je praat niet, dus je kunt ook niet een ander iets vragen om voor je op te lossen bijvoorbeeld). Stil zijn is voor mij een vorm van zelfzorg geworden, onmisbaar eigenlijk. Het kost moeite om het in te plannen, maar het besef dat ik deze simpele tool zo gemakkelijk tot mijn eigen beschikking heb, geeft rust.

De stilte maakt je dienstbaar

Stil zijn is ook dienstbaar zijn aan de ander, merkte ik door een ervaring met een groepsgenoot die me per ongeluk een ongevraagd advies gaf terwijl we nog in de stilte waren. Ik voelde heel sterk dat ik het zelf graag had willen bedenken en daar was ik zeker op gekomen als het stil was gebleven. Door stil te zijn geef je dus de ander de ruimte zijn eigen dingen te kunnen doen, zijn eigen ervaringen zelf te verwerken en op te lossen. Je geeft ruimte voor de eigen manier van de ander, eigen woorden en oplossingen.

We willen elkaar nogal graag helpen in het hier en nu. Eigenlijk bedoel ik niet eens per se helpen, maar overnemen. Dat willen we misschien niet wanneer we erover nadenken, maar kijk eens hoe snel je reageert op een ander, zonder dat diegene iets gevraagd heeft. Stil zijn maakt dus dat je de ander ruimte geeft echt zijn eigen dingen te ontdekken, ruimte voor een eigen manier van oplossen. Zeker naar kinderen toe is dat zo belangrijk.

Tips om stil te kunnen zijn

Is stil zijn voor jou een opgave? Dan geef ik je hier een paar tips die je kunnen helpen.

1. Ga voelen, al doet het pijn. Accepteer wat je voelt, het kan pijn doen, maar je kunt het aan. Besef dat goed.
2. Ga zitten en wees stil. Al is het maar 5 minuten, dat is een begin, verwacht niet meteen grote dingen van jezelf. Gewoon even zitten en ademhalen kan soms al genoeg zijn. Natuurlijk, hoe langer je gaat zitten en stil bent, hoe meer ruimte je creëert om inzichten te kunnen ontvangen.
3. Spreek eens een dag met jezelf af dat je helemaal stil bent, of wanneer dat niet kan omdat je een druk gezin hebt, spreek dan af met jezelf dat je alleen het hoognodige vertelt. Skip even alle verhalen die je altijd vertelt, ervaringen van de zus van je vriendin, wat je moeder je gisteren vertelde….richt je aandacht alleen op het hier en nu en wat er toe doet.
4. Wacht tot iemand iets vraagt in plaats van dat je ongevraagd advies geeft, kijk eens wat er gebeurt wanneer je niks doet of zegt.

Tip van de redactie: De nieuwste cursus van Eckhart Tolle

Gun jezelf stilte middenin de wereld van chaos en laat je inspireren door Tolle’s rustgevende woorden. Het Findhorn retraite is een begrip onder liefhebbers van Eckhart Tolle’s lessen.

Ben je er klaar voor om je onder te dompelen in Tolle’s fijne, inspirerende woorden? Bestel dan jouw vier uur durende cursus (met onbeperkte toegang!).

Lees ook deze artikelen:

• De spirituele boodschap van de kraanvogel: creëer stilte in je leven (zeker als je hooggevoelig bent)

• Feng Shui: 9 x ideeën voor meer stilte in huis

Tags: acceptatie, dienstbaar, helen, inzichten, pijn, retraite, stilte, winter, Yoga