Het ego is de illusie van afscheiding waarin we geloven. Het is een deel van onze denkgeest. Het is het stuk in ons dat gelooft in angst, schuld, slachtofferschap, verwijt, woede, afwijzing, geweld, strijd, tweespalt, twijfel, jaloezie, controle, dominantie, speciaalheid, aanval, de hele riedel. Je moet wel gek zijn om hierin te geloven. Klopt.
En daarin ligt tegelijk je verlossing:
Want het is jouw denkgeest die er geloof aan hecht en er bestaan
aan toekent. Maar het is ook jouw denkgeest die de
macht heeft het bestaan van het ego te ontkennen, en dat
zul je ongetwijfeld doen wanneer je beseft wat de reis waartoe
het ego jou aanzet precies inhoudt. (Een Cursus in Wonderen T12.IV.2:5-6)
Ons ego herkennen
Dat ‘ontkennen’ kunnen we het best lezen als: er nee tegen zeggen. Het gaat hier niet om onderdrukken of naar het onbewuste verdringen. Ontkennen is hier het omkeren van toekennen. Want als eenmaal helder is wat het aanbod van het ego werkelijk inhoudt, bedanken we feestelijk voor de eer. Dus is het heel belangrijk om te gaan zien wat in de winkel van het ego verkocht wordt.
Een opsomming van kenmerken van het ego kan per definitie niet volledig zijn, omdat het ego leeft bij de gratie van afsplitsing, fragmentatie, versplintering en steeds groeiende complexiteit. Onderstaande lijst wil niet meer zijn dan een eerste verkenning, voortgekomen uit ervaring. Het kan ervoor zorgen dat we het ego steeds meer gaan herkennen, zodat we des te beter in staat zijn de fundamentele keuze te maken.
Maar deze lijst wil op geen enkele manier een vervanging zijn van wat de Cursus [in Wonderen] ons leert. Lees alsjeblieft de Cursus. Hij noemt het ego ‘op zijn best tot argwaan en op zijn slechtst tot kwaadaardigheid in staat’ (T9.VII.3:7), dat is het hele scala waartussen het zich beweegt. Zou je zo’n verkoper ooit vertrouwen en iets in zijn winkel kopen? En vergeet vooral niet te glimlachen om jezelf als je dit lijstje leest. Dus neem het ego niet bloedserieus, maar houd het wel heel goed in de gaten. Dat is de beste houding.
Kenmerken van het ego
Het ego kun je op verschillende manieren zien. Deze worden hieronder benoemd.
Een splijtzwam
Misschien wel de belangrijkste van de lijst. Ontstaan uit de gedachte van afscheiding, kan het ego niets anders dan scheiding verspreiden, om zijn oorspronkelijke afscheiding in stand te houden. Het laat jou jezelf zien als afgescheiden van anderen. Ik ben hier en zij zijn daar. Het zet mensen en groepen tegen elkaar op en verlustigt zich in onenigheid. Of het splitst zichzelf in twee innerlijke delen die met elkaar in strijd verwikkeld zijn, twee stemmen in je hoofd die elk wat anders zeggen. En zo kom je bij het ego als eeuwige twijfelaar.
Een egoïst
Het ziet alleen zijn eigen kleine, kortzichtige belang, en niet het gelijkwaardige belang van alle andere betrokkenen in de situatie, of op de langere termijn. En het wil dit kleine belang met alle macht verdedigen tegen vermeende aanvallen.
Een grote vergeter
Misschien ken je de ervaring dat je een belangrijk inzicht kreeg wat je meteen daarna weer vergeten bent. Waarna jij je alleen nog gefrustreerd herinnert dát er iets belangrijks was. Die frustratie is overigens ook een ego-grap. Met name kaapt het ego in onze denkgeest gedachten weg die we goed kunnen gebruiken om uit de droom van het ego te ontwaken. […]
Een gretige stapelaar
Dit is zonder twijfel een van de meest effectieve ego-valkuilen: het legt laag op laag op laag. Het ego verleidt je om stevig uit te halen naar een ander, waarover jij je dan schuldig voelt, waarna je vervolgens weer boos bent op het feit dat jij je schuldig voelt, want je bent toch al enige tijd met de Cursus bezig, dus je hoorde beter te weten, en daarom voel jij je niet alleen boos en schuldig, maar ook gefrustreerd, enzovoorts.
Een paradox in zuivere vorm
De Cursus stelt dat ‘verdedigingen precies doen waartegen ze moeten verdedigen’. Faalangst die jou zou moeten beschermen tegen het falen roept juist het falen op doordat je angstig bent. Het is alsof Adam zich nu voor zijn vijgenblad schaamt dat juist zijn schaamte moest bedekken. En zo kun je ook in vicieuze cirkels rond blijven draaien, het ego als mallemolen.
Een grote afleider
Het ego laat je aandacht steeds weer getrokken worden door allerlei vormen, kleuren, dingen, mensen, gebeurtenissen, films, computerspelletjes, wat niet al, die er niet werkelijk toe doen, maar waar je wel geweldig veel tijd in steekt. Waarover jij je dan weer rottig kunt gaan zitten voelen. Wie kijkt er niet TV terwijl hij iets veel beters te doen heeft? Waar het ego ons werkelijk van wil afleiden is ons spirituele pad dat naar verlossing leidt.
Een misleider en vermommer
Het ego is altijd in staat om iets vreselijks een mooi uiterlijk te geven, een ellendig schilderij aan te bieden in een schitterende lijst. Dan let je op de verpakking en niet op de inhoud, die bij het ego altijd hetzelfde is: waardeloos.
Een pootjehaker
Het ego is nooit te beroerd om iets wat je met zuivere motieven begonnen bent daarna met ego-motieven te vullen en te vervuilen. Je hebt iemand spontaan geholpen en daarna roept je ego hoe slecht je dit gedaan hebt en wat je allemaal beter had moeten doen. Of het roept dat je uit bent op eigen verrijking onder het mom van hulp aan anderen.
Een rupsje-nooit-genoeg
Al is het buikje al helemaal vol, het rupsje eet verder en verder, is onverzadigbaar. Het ego wil altijd méér, meer geld, meer roem, meer van wat maakt niet eens uit, als het maar méér is, desnoods meer pijn of ellende, dat maakt hem ook weer speciaal.
Een haantje-de-voorste
Het wil altijd de grootste, de beste en de eerste en de snelste zijn, in elk geval beter dan alle anderen. Het ego is de uitvinder van wedstrijden, competities, populariteitsmeters, polls en peilingen, kijkcijfers en concurrentie, en het Guinness Book of Records.
Een moordenaar
In elke veroordeling van een ander schuilt een potentiële moord. Als het ego zich bedreigd voelt, is het in staat tot moord. Als het iets van een ander wil hebben dat die niet vrijwillig geeft, is het in staat tot moord. Als het ego zich gedwarsboomd ziet in zijn doelen, is het in staat tot moord. Dit wil nog niet zeggen dat het overgaat tot fysieke moord, maar de gedachte dat je de ander dood wilt hebben, is in wezen al genoeg.
Een gordiaanse knoop
Het ego is verzot op complexiteit en wil dingen graag altijd nog ingewikkelder maken, nog verder fragmenteren en uitsplitsen, zodat de eenvoudige waarheid aan het oog onttrokken wordt. Wat eenvoudig en simpel is, kan niet goed zijn in de ogen van het ego, want dat is saai.
Een heel speciaal ego
Je hebt vast wel iets herkend, maar je kunt natuurlijk ook zeggen dat jouw specifieke ego-kenmerk er niet bij zit. Dan heb je wel een héél speciaal ego. We zeiden al dat zo’n lijst als deze nooit volledig kan zijn. Maar we blijven erom glimlachen.
Boekentip: Boek van het Zelf
‘Boek van het zelf’ van Willem Glaudemans laat op een praktische manier zien hoe je ontdekt wat je niet bent; je bent niet je lichaam, je verstand, je gevoel, je persoon of je ego. Als je je vereenzelviging hiermee loslaat, komt vanzelf in je bewustzijn omhoog wat je wel bent: je Zelf. Het Zelf is wat blijvend is aan jou, wat jou verbindt met het Grote Geheel.
Bestel jouw exemplaar bij onze webshop Boekenwereld.com met gratis verzending.
2 reacties
Het beeld kan zichzelf niet oplossen en het ego, de persona de denker hoe je het ook wilt noemen is zijn gedachte want er is een indentieficatie mee. En het ego geloofd in angst, voor het ego is die angst wel degelijk realiteit want het ervaart en voelt het ook. En het ego zorgt voor afscheiding. Maar hoe kan iemand de eenheid ervaren als er geen toegang tot is tenzij het niet meer bestaat of dood is. Dan kan hij zichzel wel wijsmaken dat hij de ziel en geest is terwijl het de essentie van zijn wezen nog nooit ervaren heeft. En ook nooit kan ervaren. Want zijn veld ligt binnen het denken en het ego is de denker. Dan ben je gewoon jezelf wijs aan het maken dat je een ziel bent omdat je dat ergens gelezen of gehoord hebt. En zo is “geloven” niet meer dan geaccepteerde onwetendheid. Want je weet het ook niet.
Het helpt mij enorm, eerst terug te gaan naar de basis, het kinnerlijk kind. Emoties zijn al heel jong ontstaan, en het ego heeft er een onvriendelijk verhaal bij bedacht. Harde en nare overtuigingen, niet goed genoeg, waardeloos enz. Wat heb ik mijzelf vaak afgewezen daardoor, ik gaf de ander de schuld wie wat raakte in mij, maar anderen zijn spiegels, en reageren ook vanuit hun pijn. Ik geloof als je jezelf toestaat te doorvoelen wat je veel verdriet heeft gedaan, en je leert daardoor te reageren vanuit het hier en nu, en bent je bewust daarvan, dan krijgt het ego steeds minder inspraak, en leef je steeds meer vanuit licht en liefde. Het is een heel proces, ik ben er nog lang niet, maar er is een stap gezet!