Gouden tips van een psycholoog: zo ervaar je veel minder stress in je leven
Door Jonice Webb
Psycholoog Jonice Webb heeft een vraag voor jou: hoe gestrest ben jij? Als je regelmatig veel stress ervaart, beïnvloedt dit zeker je mentale en fysieke gezondheid. Jonice deelt 7 beproefde tips die jou helpen om te ontspannen. “Jouw stress gaat waarschijnlijk niet vanzelf weg. In plaats van je erdoor te laten beheersen, moet je er controle over nemen.”
Het is niet alleen goed om te ontspannen, niets te doen of een nutteloos boek te lezen, het is zelfs essentieel!
Twee belangrijke vragen voor jou
Voordat we het over stress gaan hebben, is het goed om eerst antwoord te geven op de volgende twee vragen:
1. Op een schaal van 1 tot 10: hoeveel stress per dag denk je de afgelopen maand ervaren te hebben? 0 is geen stress en 10 is heel veel stress. Schrijf je antwoord op.
2. Geloof jij dat je persoonlijke stressniveau je fysieke of mentale gezondheid kan beïnvloeden? Antwoord met Ja of Nee.
Een openhartige bekentenis
Ik las bij de kapper een boek op mijn telefoon, terwijl ik wachtte tot de haarverf goed ingetrokken was. Na een kort gesprek met mijn kapper over hoe heerlijk het is om een boek te kunnen lezen op je telefoon, vroeg ze: ‘Wat ben je aan het lezen?’ Ik stamelde een paar seconden en ondertussen vroeg ik me af of ik haar de waarheid moest vertellen. Misschien moest ik zeggen dat ik een ander boek aan het lezen was, over tips voor schrijvers, dat ik op mijn telefoon had gedownload. Want dan zou het tenminste lijken alsof ik iets nuttigs deed.
Omdat ik niet van liegen houd, besloot ik haar uiteindelijk de waarheid te vertellen: dat ik een boek las over een reeks waargebeurde moorden die in de omgeving van Seattle hadden plaatsgevonden. Smullen. Maar ook zo gênant!
Grote bron van stress
Deze ervaring kwam weer bij me naar boven toen ik een nieuw onderzoek over stress las. Ik was verrast over mijn eigen reactie en vroeg me af waarom wij mensen toch de behoefte voelen om vooruitstrevend en productief over te komen op de rest van de wereld. Denken we dat we niet waardig zijn als we niet druk en productief zijn? Vormt dit ongemak over onze luiheid niet een enorme bron van stress voor ons allemaal?
Een onderzoek uit 2011 in opdracht van de American Psychological Association toonde aan dat veel Amerikanen elke dag te maken hebben met een te hoog stressgehalte. En bij Nederlanders is dit vast niet anders! Er werd een gemiddeld dagelijks stressniveau van 5,2 gemeten (op een schaal van 0 tot 10). Van de ondervraagden gaf 22 procent aan extreem hoge stressniveaus te ervaren: een 8, 9 of 10.
Druk druk druk
Het is in elk geval goed dat deze mensen zich zo bewust zijn van hun stressniveau – en dat ze het willen toegeven. Stress wordt in de moderne wereld veel meer geaccepteerd dan emoties als verdriet, jaloezie, angst of paniek. Er wordt zelfs waarde aan gehecht; onze maatschappij beschouwt het als een soort medaille. Als een vriend bijvoorbeeld vraagt hoe het met je gaat, dan zeggen we eigenlijk nooit: ‘Oh prima, ik verveel me behoorlijk, ik heb weinig te doen.’ In plaats daarvan graven we diep in ons brein naar de sociale evenementen, activiteiten en werkprojecten die aantonen hoe druk en productief we bezig zijn. Over het algemeen geldt: hoe meer stress je ervaart, hoe beter je leven zou moeten zijn.
Hartziekten, depressie en obesitas
Maar nu komt het interessante gedeelte. In hetzelfde onderzoek zeiden 9 van de 10 volwassenen dat ze geloven dat stress kan bijdragen aan de ontwikkeling van belangrijke ziekten, zoals hartziekten, depressie en obesitas. Maar 31 tot 36 procent van de ondervraagden gelooft dat stress maar een kleine of totaal geen impact op de eigen fysieke of mentale gezondheid heeft. Met andere woorden: ja, het is een probleem, maar alleen voor andere mensen.
Wat jouw antwoorden vertellen…
Laten we nu eens teruggaan en de antwoorden die je aan het begin van dit artikel hebt gegeven, bekijken. Ik vroeg jou om je antwoorden op te schrijven, zodat je ze niet zomaar kunt veranderen. Is je antwoord op vraag 1 hoger dan 3? Zo nee, gefeliciteerd! Dan doe je het hartstikke goed. Maar als het antwoord boven de 3 ligt, dan wordt het antwoord op vraag 2 belangrijker. Als je gemiddelde stressniveau boven de 3 ligt en je antwoord op vraag 2 Nee was, dan moedig ik je aan hier eens over na te denken.
Het is lastig om te zien hoeveel effect stress op ons heeft. Maar onderzoeken tonen aan dat aanhoudend hoge stressniveaus fysieke klachten kunnen veroorzaken, zoals gewichtstoename, slaap- en hartproblemen en verlaagde weerstand tegen ziektes. Het feit dat je het niet kunt zien, betekent niet dat het niet gebeurt. Er is een kans dat jouw verhoogde stressniveau een tol van je eist.
7 Tips: Zo vermindert de stress in jouw leven
Als je gemiddelde stressniveau boven de 3 ligt en je antwoord op vraag 2 Ja was, dan duidt dit erop dat jij je bewust bent van het feit dat stress slecht voor je is. En dat is een goed begin. Maar daar eindigt het niet bij. Jouw stress gaat waarschijnlijk niet vanzelf weg. In plaats van je erdoor te laten beheersen, moet je er controle over nemen. Dit betekent dat je een aantal veranderingen in je levensstijl moet aanbrengen. Hier zijn 7 adviezen om jou hierbij te helpen. Onthoud zeker de laatste tip!
1. Zie de waarde van ontspanning in.
Het is niet alleen goed om te ontspannen, niets te doen of een nutteloos boek te lezen, het is zelfs essentieel!
Wandelen is een bewezen stressverlager.
2. Maak een lijstje met alle factoren in je leven die bijdragen aan je stressgevoel.
Loop de lijst langs en zet een vinkje bij elk punt dat je kunt verminderen of zelfs kunt vermijden. Maak dan een plan: hoe ga je dit doen? Veel extreem gestreste mensen zorgen vaak zelf voor een hoog stressniveau door regelmatig te veel hooi op hun vork te nemen. Nu is je kans om van die extra bagage af te komen.
3. Plan een vakantie of een pauze voor jezelf.
Inspiratie nodig? Dit zijn 21 dingen die je kunt doen op een vrije dag.
4. Vraag om hulp.
De kans is groot dat jij mensen om je heen hebt die je hulp bieden als je erom vraagt. Laat hun weten wat je nodig hebt.
Vind je het moeilijk om je omgeving om hulp te vragen? Je innerlijke leraar staat altijd voor je klaar.
5. Besteed meer aandacht aan je fysieke en emotionele behoeften.
Eet gezond, beweeg regelmatig en zorg ervoor dat je genoeg slaap krijgt.
Wist je dat anders ademhalen ook helpt bij stress?
6. Zoek een creatieve uitlaatklep die jou helpt om jezelf te uiten en te ontwikkelen.
Leer koken, schilderen, decoreren of ga gitaar spelen. Creatieve activiteiten helpen jou om je stressniveau te verlagen.
7. Gebruik je relaties om te ontspannen (dit is de belangrijkste tip!).
Onderzoek heeft aangetoond dat als jij in het gezelschap van geliefden bent, ons brein oxytocine gaat produceren. Een stofje dat ons helpt om te ontspannen en dat een gevoel van welbehagen geeft. Wat een fantastisch natuurlijk en gezond ‘medicijn’, dat we onszelf kunnen geven.
Neem de tijd
Ik hoop dat je deze 7 adviezen ten minste een maand opvolgt. Stel jezelf dan nogmaals de eerste twee vragen en zie of je score verbeterd is. Maar verwacht geen wonderen. Het is een proces. Het belangrijkste is dat jij je bewust bent van hoe je leeft, de realiteit onder ogen komt en aan verbetering werkt.
Patronen van ongekende gevoelens doorbreken
Herken je een gemis in de emotionele opvoeding die je hebt gekregen? In Patronen van ongekende gevoelens doorbreken leer je jouw patronen te herkennen en te doorbreken. Je krijgt van Jonice Webb praktische tips en adviezen om dat wat zo zwaar op je drukt voor eens en voor altijd achter je te laten.
Lees verder over de effecten van stress en hoe je stress kunt verlagen:
Last van stress en moeite met ademen? Zet in 3 weken stappen op weg naar ontwaken
Hoe onverwerkte trauma’s en stress je ziek kunnen maken en ontstekingen veroorzaken
Chinese Geneeskunde: stress verlagen en je weerstand verhogen in een stressvolle periode
Stresshormonen: wat je moet weten over cortisol, adrenaline en noradrenaline + 8 stressverlagende tips
Hoe langdurige stress je energetische lichaam beschadigt (en wat je ertegen kunt doen!)
Veel stress? Waarom het stresshormoon cortisol zo ongezond is + 9 tips om het te verlagen
Jonice Webb is gepromoveerd in de klinische psychologie, was directeur van een aantal poliklinieken en voert inmiddels dertig jaar haar eigen psychotherapiepraktijk. Ze heeft zich gespecialiseerd in het werken met jongeren en relatietherapie.
