3 belangrijke kenmerken van hooggevoeligheid en wat je daaraan hebt
Door Irene Langeveld
Als je hooggevoelig bent verwerk je informatie op een dieper niveau dan anderen. Dat betekent dat alles wat je ervaart als het ware harder binnenkomt en dat je meer tijd nodig hebt om prikkels te verwerken. In dit artikel legt HSP-coach Irene Langeveld je uit wat de drie belangrijkste kenmerken van hooggevoeligheid zijn en wat je daaraan hebt.
Je bent als een spons die niet alleen informatie, maar ook (onuitgesproken) gevoelens en emoties van anderen overneemt. Ook kun je tussen de regels doorlezen (of luisteren) en aanvoelen wat iemand écht bedoelt.
Hooggevoeligheid
Hooggevoeligheid is allereerst een enorm talent. Je bent opmerkzaam, empathisch, voelt aan wat mensen nodig hebben, kunt je sterk verbonden voelen met anderen of met de natuur, hebt oog voor details die anderen totaal missen en je kunt daarnaast het grotere geheel zien. Je denk-, fantasie- en gevoelswereld is rijk en intens.
Maar hooggevoeligheid kan ook lastig zijn. Bijvoorbeeld omdat je sneller overprikkeld bent dan anderen. Omdat je niet houdt van drukte (of juist wel, maar na afloop doodmoe bent). Omdat je emoties van anderen overneemt of sterk beïnvloed wordt door wat er om je heen gebeurt.
De meeste hooggevoelige mensen houden helemaal niet van labeltjes en voelen weerstand tegen het benoemen van hun gevoeligheid omdat ze niet in een hokje geduwd willen worden. Maar hooggevoeligheid is niet zozeer een label als een eigenschap die bij 20% van de mensen sterk ontwikkeld is. Dat is 1 op de 5! Binnen die groep zijn er grote verschillen. Staar je dus niet blind op vergelijkingen met anderen (of op de voorbeelden in dit artikel). En wees je ervan bewust dat hooggevoelige mensen niet beter of minder zijn dan niet-hooggevoeligen. Wel anders.
In mijn werk help ik hooggevoelige mensen om hun gevoeligheid steeds meer als een kracht te gaan ervaren, en minder als een last of uitdaging of probleem.
Dit zijn de kenmerken van hooggevoeligheid die ik het vaakst tegenkom:
1. Je stemt makkelijk af op emoties van anderen
Als je hooggevoelig bent, kun je de emoties van anderen aanvoelen alsof ze van jezelf zijn. Nadat je tijd hebt doorgebracht met iemand die verdrietig is, kun je na afloop niet alleen begrijpen waarom die persoon verdrietig is, maar voel je het verdriet zelf óók. Je voelt het verdriet alsof het van jou is. Je hebt de emotie van de ander niet alleen aangevoeld maar ook overgenomen.
Is wat je voelt van jou of van iemand anders?
Soms is het heel duidelijk dat je de emotie van iemand anders overneemt (zoals in bovenstaand voorbeeld). Andere keren is het minder helder of wat je voelt van jou is of van iemand anders.
Je kunt onbewust dingen oppikken van mensen op straat, in de winkel en mensen met wie je gesproken hebt. Ook als de emotie zelf niet eens ter sprake is gekomen.
Je bent als een spons die niet alleen informatie, maar ook (onuitgesproken) gevoelens en emoties van anderen overneemt. Ook kun je tussen de regels doorlezen (of luisteren) en aanvoelen wat iemand écht bedoelt.
Het grote voordeel van deze eigenschap is dat je het kunt inzetten om anderen tot steun of hulp te zijn. Je kunt een diepe compassie ontwikkelen voor de moeilijkheden van anderen. Je kunt aanvoelen wat zij nodig hebben. En je kunt écht luisteren.
2. Je bent gevoelig voor hard geluid, fel licht en andere sensorische informatie
Naast een emotionele gevoeligheid is er ook een sensorische gevoeligheid: gevoeligheid van je zintuigen.
Veel mensen die hooggevoelig zijn hebben moeite met harde geluiden, fel licht en sterke geuren. Omdat alles harder binnenkomt, ben je eerder overprikkeld. Je zit als het ware eerder aan je limiet van wat je nog prettig of draaglijk vindt.
Hooggevoelige mensen voelen zich eerder dan anderen ongemakkelijk als er teveel prikkels om hen heen zijn. De reactie hierop kan variëren in intensiteit: van ‘ik vind dit niet prettig’ tot je totaal overweldigd en overprikkeld voelen, alsof je emmer overloopt en je er helemaal niets meer bij kunt hebben.
Het voordeel van deze eigenschap ligt in de beleving van mooie dingen. Veel hooggevoelige mensen kunnen diep geraakt worden door kunst, muziek of eenvoudigweg schoonheid in de natuur. Je beleving van de wereld is rijk en intens, en daarmee ook heel mooi (mits je niet overprikkeld bent).
3. Je denkt diep na over alles
Naast de emotionele en sensorische kant van hooggevoeligheid is er een mentaal aspect: veel hooggevoelige mensen hebben de neiging om heel diep over alles na te denken. Dit kan gaan over grote wereldvraagstukken maar ook over alledaagse dingen.
Je bent je meer dan gemiddeld bewust van de gevolgen van jouw acties voor anderen. Op kleine schaal, voor de mensen om je heen, maar ook op grote schaal: de maatschappij, de natuur, de wereld als geheel.
In het leven van alledag kun je lang nadenken over hoe iemand op jou gereageerd heeft en hoe je dat moet interpreteren. Of je vindt het moeilijk om iets wat eerder op de dag (of langer geleden) gebeurd is van je af te zetten. En als je zo in je hoofd zit, is het moeilijk om aanwezig te zijn bij wat er is.
Het mooie van deze eigenschap is je talent om dingen van alle kanten te bekijken. Je kunt daardoor makkelijk compromissen sluiten en voor harmonie zorgen binnen een groep. Wellicht kom je op ideeën waar anderen niet op komen, omdat je dieper doordenkt dan anderen. Je hebt een groot verantwoordelijkheidsgevoel en ziet de effecten van gedrag en keuzes waardoor je bewuste keuzes kunt maken die rekening houden met de verschillende aspecten en gezichtspunten.
Omgaan met de uitdagingen van hooggevoeligheid
Samenvattend: Als je hooggevoelig bent verwerken je hersenen en zenuwstelsel informatie op een andere manier dan mensen die niet hooggevoelig zijn. Dat is een enorm talent, maar je kunt het soms ook als last ervaren.
Bijvoorbeeld omdat je je als een kameleon overal aanpast en daardoor de verbinding met jezelf verliest. Omdat je overweldigd wordt door prikkels of emoties. Omdat je het moeilijk vind je grenzen aan te geven waardoor je steeds weer overprikkeld raakt. Omdat je van nature meer voor anderen zorgt dan voor jezelf.
Maar aan al deze moeilijkheden kun je iets doen. Je kunt leren om beter met je gevoeligheid om te gaan, zonder dat die gevoeligheid minder hoeft te worden. Je kunt leren om zo stevig in jezelf te staan, dat je dat wat je voelt makkelijk kunt verwerken en kunt loslaten. Zodat je je nauwelijks nog beperkt voelt door je hooggevoeligheid en steeds meer de talenten, de mooie kanten van je gevoeligheid gaat zien en ervaren.
Voluit leven met hooggevoeligheid
Susan Marletta Harts Voluit leven met hooggevoeligheid biedt concrete inzichten en oefeningen die je helpen je ware kracht te vinden en deze verder te ontwikkelen wanneer je hooggevoelig bent. Veel mensen ervaren hooggevoeligheid als een last. In dit werkboek staan oefeningen om hooggevoeligheid juist te benutten als hulpmiddel voor zelfontwikkeling. Een gids vol praktische handvatten om je leven als hooggevoelige ook echt voluit te kunnen gaan leven.
Lees ook deze artikelen:
Hooggevoeligheid & energielekken: hoe komt het dat je je vermoeid, overweldigd of uit balans voelt?
Hooggevoeligheid: oefening met energie die je helpt bij overprikkeling
Heb jij een sterk ontwikkelde sensitiviteit? Zo wordt het jouw kracht
Irene Langeveld helpt sinds 2010 hooggevoelige mensen om zich thuis te voelen in zichzelf en in de wereld. Ze helpt je om te landen in je lijf, bij jezelf te blijven en op je eigen innerlijke kompas te vertrouwen. Wanneer je goed verbonden bent met jezelf, kun je van daaruit verbinden met de wereld om je heen zonder daarbij jezelf te verliezen. Je kunt met Irene werken in individuele begeleiding of in verschillende online (meditatie)cursussen en workshops. Daarnaast vind je vele gratis meditaties op haar website.
Ik zou graag willen leren hoe ik beter met mijn hooggevoelig heid kan omgaan en vooral hoe ik mijn grenzen het beste kan aangeven.
Beste Meredith, grenzen aangeven is iets waar veel hsp moeite mee hebben. Wellicht heb je iets aan deze informatie: https://irenelangeveld.nl/3-stappen-naar-heldere-gezonde-grenzen/ Hartelijke groet, Irene
Hallo ik had de drie gratis videos besteld is helaas niet doorgekomen. Kan ik deze alsnog aanvragen? Ik zou graag handvaten hebben bij mijn HSP. Ik loop er te vaak in vast. Dank u. Vriendelijke groet van Laura Hage.
Als het goed is heb je 'm inmiddels ontvangen Laura!
Kan het zo zijn dat ik angsten ontwikkel om ver te reizen? Want ik heb veel punten wat betreft hooggevoelig zijn.
Hoi Debby, je kunt voor alles angsten ontwikkelen. Die angst komt ergens vandaan. Ofwel uit je eigen geschiedenis, iets wat je hebt meegemaakt (of gezien hebt dat iemand anders heeft meegemaakt) of je hebt de angst zelf overgenomen van iemand anders. Dat laatste kan met hooggevoeligheid te maken hebben. Je kunt op vele manieren met angsten werken. Een eerste stap is vaak de verbinding met jezelf en je gronding versterken, zodat je wat steviger komt te staan en de angsten in een wat breder perspectief (van een afstandje) kunt bekijken. Succes!
Ik ben sebastiaan Wiedijk, hoogsensitief, zo ook hoogbegaafd. Weet dit pas sinds vorig jaar in februari. Wat je kunt doen als je in je kracht kom te zitten, ik heb ontdekt telepathie, gedachte horen cq lezen. Voelen op afstand. Helderziendheid. Energie sturen op afstand ben ik op dit moment aan het ontdekken. Hierna wil ik spelen met energie. Diagnose adhd, 15 jaar geleden, klopt dus niet. Ik leer alles zelf, door mensen te leren kennen, even mee in aanraking te komen. Nummerologie leer ik dmv kenteken platen. Letters en hun cijfers, ik zou zoveel kunnen schrijven wat we zoal kunnen, eerst zelf ontwikkelen om vervolgens te kunnen laten zien dat het kan. Iedereen wil bewijs, inclusief ikzelf van mezelf
Ik ben sebastiaan wiedijk, hoogsensitief zo ook hoogbegaafd, geweldige eigenschap om hoogsensitief en hoogbegaafd te zijn. Daar kun je anderen goed mee helpen. Ben 39 weet dit pas sinds vorig jaar februari, ben al zelf ver gekomen, geen hulp nodig om te leren omgaan met mezelf. Wel interessant wat er geschreven staat, omdat ik mijzelf herken met betrekking tot vroeger.
Jammer dat er in de maatschappij weinig tot geen begrip is voor HSP-ers : ze worden als lastig en onhandelbaar bestempeld en voor autist uitgemaakt en verweten dat ze ' niet in het systeem' passen, ik hoop en zoek nog steeds op een baan waarin WEL begrip en waardering is voor mij, want ik reageer sterk/gevoelig op teveel licht, lawaai en mensen en emoties om mij heen en probeer dat ook uit te leggen door een artikel over HSP te geven, maar het lijkt gewoon niet aan /binnen te komen bij sommige leidinggevenden en collega's en sommige mensen in mijn omgeving, dat doet me veel pijn en verdriet.
ik ben ook hoogsensitief en met name geluiden kan ik moeilijk filteren en wordt er doodmoe van....mijn buren hebben inmiddels 2 kinderen die bij het opstaan al schreeuwen en dat de hele dag door doen, moeder is nb lerares en kan hen niet aan......in zomer buiten continu bezig, met ballen en traktortjes en vriendjes en trampoline....ik wordt er ziek van en er is niet mee te praten,: als je rust wilt kun je beter in een hutje op de hei gaan wonen.......dus ik wil natuurlijk weg maar mijn man wil huis niet te koop zetten. hij begrijptniet wat hsp is en wil er niks over lezen...... gelukkig ben ik nog werkzaam en laat thuis , maar als er kabaal is dan zegt mijn man: dan ga ergens naar toe....pak je de auto ......ik Wil mijn huis niet ontvluchten..... maar wat ik eigenlijk nergens tegenkom in boeken over hsp is dus als je luidruchtige buren hebt ......hoe kan ik me daar tegen wapenen??????
Ik ben een vrouw van 60 ben erg hooggevoelig en naar mate ik ouder word lijk het wel alsof ik steeds sneller overprikkeld raak. Net als Rosalie heb ik last van buur geluiden. Wij hebben een beneden buurvrouw die graag haar radio aan heeft en het volume ophoogt als er een nummer komt wat ze leuk vindt. En als hij zacht staat dan hoor ik dat gemurmel van haar radio, je hoort niet wat er gezegd wordt maar wel dat er gepraat wordt, als je begrijpt wat ik bedoel. Ik merk dat ik daar steeds gevoeliger voor wordt. Ik heb er zoveel moeite mee als mensen er geen rekening mee, willen, houden ook al zeggen ze van wel. Ik wil me prettig kunnen voelen in mijn eigen huis, ik wil rust kunnen vinden in mijn eigen huis. Maar hoe doe je dat als hsp-er als de wereld om je heen steeds luidruchtiger wordt. Ik heb ook ME/CVS en sinds september vorig jaar heel veel geruis en gesuis in mijn hoofd en oren, tinnitus noemt de KNO arts het. Hoe kun je leren rust te vinden in je eigen huis, als je last hebt van geluiden van je buren. Dat zou ik ook graag willen weten en leren!
Ik ben een vrouw van bijna 56 en heb nooit een hokje gezocht of om een stempel gevraagd. Sebastiaan kan ik goed volgen. En wat Jolanda betreft, ook ik hoor geluiden van zaagmachines en kindergeluiden van de buren, maar word er in tegenstelling tot jou eerder blij van. Mijn drie kinderen wonen al jaren niet meer bij mij. Ik mis ze verschrikkelijk, die waren namelijk ook altijd heel rumoerig. Gelukkig heb ik daar vroeger weinig gezeik over gehad. Vrijwilligerswerk zoeken is mijn advies aan jou.
Ik heb alleen maar last van mijn hsp. Het is een vloek of een ziekte. Zalig zijn de onwetenden
Hallo Irene, Dank je voor je woorden van wijsheid wat mij meer inzicht geeft. Wat sowieso een gevoel van herkenning en daardoor vrede geeft.
Hallo, mij komen in de laatste tijd vaker stukken tegen over hsp. En het is heel erg herkenbaar. Ik vraag me dus nu af of ik het alleen herkenbaar vind, omdat ik het hier lees en ik al jaren antwoorden op verschillende vragen aan het zoeken ben. Of dat ik ook hooggevoelig ben.... Het is uiteraard ook moeilijk om dit hard op uit te spreken.... Bestaan hiervoor ook testen? Mvg Dani
Beste Dani, er zijn selftests voor hsp die je een indicatie geven. Er zijn geen harde criteria waar je aan moet voldoen om wel of geen hsp te zijn. De mate waarin je je herkent in artikelen over hsp zegt ook al heel wat ;-) Als je een test wilt zien, google dan op Elaine Aron HSP test, dan vind je een test met 23 vragen. De test is niet perfect en er zijn nieuwe in de maak die meer wetenschappelijk verantwoord zijn, maar het geeft je een indicatie. hartelijke groet, Irene
Hoi, ik ben hooggevoelig en geloof dat voor elke trigger buiten jezelf de oplossing ligt in jezelf. Ik heb een soms drukke, chaotische baan maar werk vanuit mijn eigen kracht en geloof daarin. Ook op mijn werk probeer ik goed voor mezelf te zorgen em 'mijn momentjes' te pakken. Thuis mediteer ik, ga naar yoga of ik ga hardlopen. Ik let op mijn voeding en zorg voor voldoende balans tussen 'body, mind en spirit'. Ik kan steeds beter leven met mijn hsp door al mijn 'investeringen' en ben er nu steeds vaker dankbaar voor. Als ik last ervaar onderzoek ik dat en zorg voor een oplossing. Ik geloof dat ik me moet voegen naar dat wat er is. Ik ben niet 'de centre of de universe' omdat ik hooggevoelig ben'. Dit heb ik overigens ook moeten leren en ben door schade en schande 'wijs' geworden. Liefs Saskia.
Hsp is een mooie kwaliteit maar je bent enorm kwetsbaar hierdoor sneller kans op burn out.depressies en angsten stemmingswisselingen adrie
Ik ben 36 en heb HSP. Ik voel geen verbinding met anderen of zelden. Ik begin daar steeds meer moeite mee te krijgen. Ook overdenk ik dan waarom mensen die verbinding niet met mij zoeken. Of ik wat verkeerds doe / gedaan heb waarvan ik wel weet niet zo is. Ik merk dat ik steeds liever alleen ben omdat ik dan met mezelf ben en mezelf kan zijn.
Ik ben erg hoogevoelig en heb hulp nodig
Mooi artikel! Ik herken er veel van. Wat ik soms mis, niet alleen is dit artikel, is wat het kan betekenen als je als HSP juist wel snel je grenzen aangeeft. Dit is namelijk iets dat ik juist veel doe. Dit doe ik uit zelfbescherming en het is ook iets dat ik heb meegekregen uit mijn opvoeding. Wat ik echter graag zou willen leren is om dit met meer zachtheid te doen. Bij mij kan het soms zo hard binnenkomen als iemand (onbedoeld) over mijn grenzen heengaat, dat ik snel prikkelbaar word en dit er bot uitkomt. Ik ben benieuwd of meer HSP's dit herkennen en hoe jullie hier dan mee omgaan.
beste Hanneke, Goede vraag! Ik werk hier wel eens mee in individuele sessies maar het is misschien moeilijk om daar in het algemeen iets over te kunnen zeggen. Vaak zijn het persoonlijke omstandigheden die ervoor hebben gezorgd dat je jezelf uit bescherming als het ware hevig verdedigd. Dit komt voort uit angst. Als je de oorsprong van de angst kunt ontdekken en je innerlijk kind kunt laten zien dat je het mechanisme nu niet meer nodig hebt, kan het wat gaan ontspannen. En dan krijg je weer een keuze hoe je kunt reageren, i.p.v. dat het je als het ware overneemt. Maar je bent dus zeker niet de enige! Ik zie ook vaak dat mensen eerst van het ene uiterste (geen grenzen) naar het andere uiterste gaan (heel veel grenzen en heel hard) om vervolgens in het midden uit te kunnen komen.
lieve mensen ik ben bijna 70 en heb zelf ontdekt dat ik hsp heb, alles klopt helderhorend zelfs zo erg dat ik de gedachten van anderen kon”horen” het was een lijdensweg in mijn jeugd ,werd als een aandacht trekkend kind gezien zelfs toen ik zei dat ik gek werd van de geluiden in mijn hoofd en oren! toen ik 50 werd kwam ik erachter dat het tinnitus heette, ik was zoooo blij dat het eindelijk een naam had! hoe dan ook zelf kan het helpen als je gek van je buren word (had ik ook jarenlang!) om oortjes te nemen met rustgevende muziek ook voor tinnitus werkt het heel goed, nu weet ik dat je de focus niet op het geluid moet richten maar ergens anders op. ben zelf aurahealer reader geworden om mijzelf terug te vinden en anderen te helpen. ik hoop dat dit een beetje troost geeft als je accepteert dat dit nu eenmaal zo is en je niet richt op je hsp en wat al niet meer. Je bent goed zoals je bent we zijn nl ook lichtpunten voor andere mensen. Liefs van lisa.