De 7 wonden van een emotioneel hooggevoelige (herken jij ze bij jezelf?)
Door Imi Lo
Hoor jij al je leven lang dat je té intens en té gevoelig bent? Dan is de kans groot dat je emotioneel hooggevoelig bent, zegt Imi Lo, psychotherapeut en auteur van (Te)veel voelen. Deze begaafdheid kan jou als kind veel pijn hebben gedaan. Herken je de 7 wonden? “Veel emotioneel begaafden groeien op met de intrinsieke overtuiging dat er iets mis met ze is.”
Omdat begaafde mensen meer denken en voelen, bereiken ze ook sneller hun grens.
Intuïtief, opmerkzaam en snel overweldigd
Begaafde mensen zijn meestal ook hooggevoelig en intens. Ze zijn zich meer bewust van subtiliteiten; hun hersenen verwerken informatie en reflecteren op een dieper niveau dan anderen. Als ze op hun best zijn, zijn ze uitzonderlijk scherpzinnig, intuïtief en zeer opmerkzaam als het gaat om details in hun directe omgeving. Op emotioneel gebied zijn intellectueel en spiritueel begaafde mensen echter ook snel overweldigd door de constante golven van sociale nuances en de emotionele en psychische energie van anderen.
Wat betekent ‘begaafd zijn’?
Alle menselijke hersenen zijn anders. Onderzoek heeft aangetoond dat sommige mensen worden geboren met een neurologische structuur die ervoor zorgt dat ze op emotioneel of intellectueel gebied intenser en gevoeliger zijn en meer openstaan voor externe prikkels dan de gemiddelde mens. Begaafde mensen behoren tot deze categorie, hoewel hun realiteit vaak niet wordt erkend.
De traditionele definitie van begaafdheid is beperkt en gaat vaak alleen maar over een hoog IQ of getalenteerd zijn in muziek of sport. In de praktijk verwijst het naar een andere manier van zijn en is het een vorm van neurodiversiteit.
Het gevoel dat je iets verkeerd doet
Al van jongs af aan wordt de manier waarop begaafde mensen de wereld zien en ervaren niet gedeeld door de mensen om hen heen. Omdat ze meer denken en voelen, bereiken ze ook sneller hun grens. Ze worden makkelijker beïnvloed door hun omgeving, wat de impact van eventuele problematische gebeurtenissen in hun kindertijd kan vergroten. Door de mensen om hen heen die dat niet begrijpen, worden de emotioneel en energetisch begaafden vaak als ‘te veel’ gezien. Dit is zonde, want door het gebrek aan bewustzijn en begrip in zowel het gezin als de wereld in het algemeen, groeien veel hooggevoelige en begaafde mensen op met de intrinsieke overtuiging dat er iets mis met ze is. Dat ze iets verkeerd doen, te veel zijn of zelfs ‘toxisch’ zijn.
De 7 wonden van een emotioneel hooggevoelige
1. Heftige reacties van je ouders krijgen
Je ouders voelden zich misschien geïntimideerd door jouw indringende inzichten. Ze hadden het gevoel dat je dwars door hen heen kon kijken en al hun kwetsbaarheden, hypocrisie, fouten en zwakke plekken kon zien. Alles wat je normaal gesproken verborgen houdt voor je kinderen.
Je ouders schoten soms misschien in een defensieve ‘kindermodus’. Ze namen een afstandelijke, passief-agressieve of kritische houding aan en konden jou niet de liefde en ondersteuning geven die je als kind nodig had. Hoe onvolwassener een ouder op emotioneel gebied is, hoe meer hij geneigd is in een defensieve en bozige kindermodus te schieten. Voor jouw jonge brein was dit alsof je een ouder verloor die er juist voor je had moeten zijn. Op gevoelsniveau ben je ‘wees’ geworden.
Lees verder: Zo kan een negatief zelfbeeld tot stand komen (vaak ontstaan in de kindertijd)
2. De rol van je ouders overnemen
De tweede verwonding voor begaafde mensen is de onvermijdelijke parentificatie. Omdat je van jongs af aan zo bekwaam, competent en effectief was in dingen voor elkaar krijgen, heb je altijd geholpen op het moment dat je ouders het lastig hadden. Je hebt misschien je ouders een of meerdere keren verdrietig of kwetsbaar gezien en de overweldigende behoefte gevoeld om ze te beschermen.
Het is mogelijk dat jouw broers en/of zussen zich ook meer ouders hebben gevoeld dan je ouders. Als je ouders emotioneel instabiel of zelfs gewelddadig waren, heb je misschien voor je broers en zussen moeten opkomen wanneer je onrecht ervaarde. Je ouders hebben je daardoor misschien als ‘de lastige’ afgeschilderd en de slachtofferrol die je in het gezin moest spelen, versterkt.
Als je geparentificeerd bent, kun je nu als volwassene nog steeds een overweldigend gevoel van verantwoordelijkheid hebben. Je hebt de neiging om voor anderen te zorgen en ze te redden. Als mensen problemen hebben, komen ze naar jou toe.
Lees verder: Emotionele gevoeligheid: de gevolgen van een kindertijd waarin je niet voldoende werd gesteund
3. Niemand hebben om op te leunen
De derde verwonding is de fundamentele behoefte waarin begaafden als kind niet voorzien zijn: de behoefte om te kunnen leunen op iemand die sterker en groter is dan jij.
De meeste ouders doen hun best, maar niet alle ouders zijn volwassen genoeg of beschikken over de juiste middelen om een steunpilaar voor hun kind te zijn. Als hoogbekwaam kind kwam je misschien zelfstandig over, maar diep vanbinnen verlangde je naar iemand op wie je volledig kon leunen, zodat je eindelijk kon ontspannen en verzorgd werd.
Lees verder: Emotioneel afwezige ouders? Zo laat je je innerlijke ouder groeien
4. Worstelen met existentiële eenzaamheid
Existentiële eenzaamheid is een veel voorkomende ervaring onder begaafde mensen. Het gevoel van vervreemding is een andere wond die zich niet zomaar laat genezen.
Als intellectueel geprikkeld kind heb je al van jongs af aan diepe inzichten. Je hebt altijd het verdriet van de wereld en van andere mensen gevoeld, zowel in je nabije omgeving als in het algemeen. Maar als oude ziel die gevangenzit in het lichaam van een kind, kan het heel eenzaam zijn geweest om de enige te zijn die wist wat er speelde onder de sociale façade van normaliteit en harmonie.
Je kunt je zelfs schuldig hebben gevoeld omdat je het verdriet en lijden van anderen niet kon verlichten, of de onrechtvaardigheid die je in de grote wereld zag, niet kon veranderen. Met een psycho-spirituele leeftijd die ouder was dan je daadwerkelijke leeftijd, kan het lastig zijn geweest om aansluiting te vinden bij leeftijdsgenoten.
Lees verder:
De eenzaamheid van gevoelige mensen, oftewel: voel jij je thuis op aarde?
Spirituele betekenis van eenzaamheid: een noodzakelijke ervaring op je inwijdingsweg
5. Energetisch overweldigd zijn
Veel begaafde mensen hebben relatief snel doordringbare energetische grenzen. Ze hebben een ‘dunne huid’ of zien zichzelf als empaat. Ze horen zachte geluiden, detecteren subtiele geuren en merken de meest subtiele veranderingen in hun omgeving op. Ze vinden sommige voedselsoorten te smaakvol of kunnen bepaalde stoffen gewoon niet verdragen.
Begaafde mensen kunnen ervaren dat andermans emoties, geluiden en andere elementen uit de omgeving óp ze komen en zelfs ín ze, of dat ze ermee versmelten. Thuis voelen ze de verschuivingen en genuanceerde uitingen van het humeur van hun ouders. Ze worden constant beïnvloed door gebeurtenissen die veel minder effect hebben op hun broers of zussen.
Lees verder:
Het spirituele immuunsysteem: hoe kun jij jezelf goed beschermen tegen energetische negativiteit?
Ben jij een empaat? Dit is de reden waarom het zo belangrijk is om grenzen te stellen
6. De zondebok van het gezin zijn
De combinatie van inzichtelijkheid en radicale eerlijkheid kan leiden tot interpersoonlijke uitdagingen. Het begaafde intense kind kan zich gedwongen voelen aan te geven wat het weet en weigeren mee te doen aan de sociale façade. Helaas stelt de wereld het vertellen van de waarheid vaak niet op prijs. Zo worden begaafden vaak de zondebok van het gezin.
Lees verder: Emotionele verwaarlozing in je jeugd: waarom jij dat hebt meegemaakt, maar je broers en zussen niet
7. Afwijzingen omdat je ‘te veel’ bent
Begaafd zijn gaat gepaard met een verzameling unieke en soms intense behoeften. Van jongs af aan heb je moeten leven met de druk van je creativiteit en een overweldigend verlangen naar intellectueel stimulerende conversaties, diepe overpeinzingen en inzichten in de betekenis van het leven. Je innerlijke leven is doorstoken van morele zorgen, sterke overtuigingen, idealisme, perfectionisme en krachtige passies. Maar zonder begrip van de volwassenen om jou heen kun je onterecht aangezien worden voor een moeilijk persoon. Als gevolg hiervan zijn je natuurlijke behoeften aan een adequate hoeveelheid stimulatie en ondersteuning afgewezen of jou helemaal ontnomen.
Zelfs met ouders die je enorm ondersteunen en je gevoeligheid en snelheid waarderen, kun je het gevoel hebben dat je ‘te veel’ bent voor de mensen om je heen. Je kunt expliciete kritiek gekregen hebben, of impliciet afgewezen zijn omdat je te veel wilde, te snel ging, te naïef was, te serieus, te snel verward of te ongeduldig. Doordat jij je realiseert dat je natuurlijke zelf overweldigend kan zijn voor anderen, kun je besluiten om langzaam maar zeker jezelf af te sluiten, om een ‘valse zelf’ te creëren en om je passie en enthousiasme te temperen.
Lees verder: Hoe emotionele pijn zich nestelt in je geest en lichaam en hoe je dit kunt loslaten
Je hebt zoveel talenten en kwaliteiten!
Je thuis vormde misschien niet een veilige haven voor jouw hooggevoelige, intense en begaafde jonge ziel. Anders zijn is eenzaam, maar het daadwerkelijke lijden komt voort uit het geïnternaliseerde gevoel dat jij als persoon fundamenteel ‘niet goed’ bent.
Intens zijn gaat gepaard met de meest waardevolle vaardigheden en kwaliteiten. Je hebt een uitzonderlijke capaciteit om anderen te begrijpen en met hen mee te voelen, net als de vaardigheid om te reflecteren op je gevoelens, intenties en verlangens. In de menselijke geschiedenis wordt intensiteit vaak gekoppeld aan andere vormen van uitzonderlijke talenten op het gebied van muziek, kunst, sport en creativiteit. Jouw passie is niet alleen gerelateerd aan begaafdheid; het zijn geschenken op zichzelf.
Geef je innerlijke kind een fijn thuis
Het is nu aan jou om je innerlijke kind te voorzien van een veilig thuis. En deze keer krijgt het, onder jouw volwassen toeziend oog, wél een verzorgende, veilige en fijne jeugd. Jouw hooggevoelige innerlijke kind, begaafde en intense ziel is wild en ontembaar. Hoe je ook probeert het te temperen, te manipuleren of te doen alsof het niet bestaat, zijn spontane natuur komt altijd naar boven. Wees trots op je wilde, vurige, gepassioneerde ziel.
Geschreven door Imi Lo
(Te)veel voelen
Wil je aan de slag gaan met jouw gepassioneerde levensinstelling en intense emoties? (Te)veel voelen van Imi Lo helpt je om je emotionele gevoeligheid om te zetten in positiviteit. Emotionele gevoeligheid is een onderbelichte vorm van hooggevoeligheid en gaat gepaard met prachtige eigenschappen. De gaven van emotioneel gevoelige mensen gaat vaak gepaard met andere vormen van bijzondere begaafdheid.
Lees meer over emotionele gevoeligheid:
Emotionele gevoeligheid: de gevolgen van een kindertijd waarin je niet voldoende werd gesteund
Emotionele gevoeligheid: de onderbelichte vorm van hooggevoeligheid (Ben jij emotioneel gevoelig?)
Emotionele allergieën bij ADD en gevoeligheid: het overgevoelige zenuwstelsel
Imi Lo is psychotherapeut, kunsttherapeut, mindfulness coach en oprichter van Eggshell Therapie en Coaching. Vanuit een holistische visie combineert ze Oosterse en Westerse filosofieën met psychologische en spirituele werkwijzen.
Bedankt voor het goede artikel, ik zou het heel interessant vinden om te lezen hoe je hier het beste als ouder mee om kan gaan, om juist dit soort wonden te voorkomen.
Een mooi artikel waarin ik veel herkende en nu nog wel worstel met oude wonden dus ik ben van plan het boek van imi lo eens te lezen wellicht helpt t weer wat te helen! Dank voor dit verhelderende artikel!!