Als er in je jeugd geen rolmodellen waren die voordeden hoe je op een gezonde manier met emoties kunt omgaan kan het lastig zijn om kalmte en rust te vinden. Wil jij een specifiek onderdeel van jezelf laten groeien, zodat het je helpt overeind te blijven als het leven om je heen wervelt terwijl je zelf dieper in je innerlijke wereld duikt om jezelf te helen? In dit artikel legt Sheryl Paul, auteur van Nooit meer bang voor angst, je uit hoe je je innerlijke ouder kunt laten groeien.
Innerlijke ouder
Kinderen voelen zich veilig bij volwassenen die rust uitstralen. Dat geldt ook voor al je innerlijke persoonlijkheden. Spanning, Angst, Oordeel, Bang, Jaloers voelen zich pas veilig als er een liefdevolle en heldere vader of moeder aan het hoofd van je metaforische, innerlijke tafel zit. Zeker als je met diep innerlijk werk aan de slag gaat, kan het negeren van juist die ene essentiële kwaliteit van jezelf nog meer angst en verwarring oproepen. Laat je die kwaliteit van de rustige innerlijke ouder echter groeien, dan komen je lichaam, hart, geest en ziel steeds meer open te staan, zodat je de boodschappen van je spanning en angsten duidelijk kunt horen en ernaar kunt handelen.
Je weerstand hanteert graag de tactiek om je wijs te maken dat je geen liefdevolle innerlijke ouder hébt en dus dat innerlijke werk helemaal niet aankunt. Het kan wel zo zijn dat die ouder gewoon een wat minder sterk ontwikkelde spier is die met wat extra aandacht sterker kan worden. Als je dat besluit te doen, is het handig om te weten welke kwaliteiten je precies zoekt, zodat je ze herkent als je ze tegenkomt.
Wat water krijgt zal groeien.
Hier volgen enkele basiskwaliteiten van de liefdevolle innerlijke ouder
1. Steun
Net als echte liefdevolle ouders heeft de innerlijke liefdevolle ouder zowel oog als respect voor de behoeften van het kind, maar geeft hij of zij wel het benodigde zetje om uit je comfortzone te komen als de situatie daarom vraagt. Zo voorziet een liefdevolle innerlijke ouder je binnenwereld van een vriendelijke blik en brandende nieuwsgierigheid, en verzekert zich er ondertussen van dat je niet ten prooi valt aan de verleidingen van pijn of luiheid.
2. Aandachtig contact
Net als echte liefdevolle ouders neemt de innerlijke liefdevolle ouder de tijd om echt contact (oog en hart) met het kind te maken zonder zich daarvan te laten afleiden. De innerlijke ouder weet hoe belangrijk het is om ook tijdens de volle doordeweekse dagen lange rustpauzes in te lassen om daadwerkelijk aandachtig te luisteren naar wat het kind nodig heeft.
Dus: telefoon uit of in een andere ruimte, alle prikkels die ons uit het moment kunnen halen uitzetten (werk, telefoontjes, e-mails, rekeningen). We voelen ons niet veilig, geliefd of de moeite waard als onze echte of onze innerlijke ouders niet echt de tijd nemen om te luisteren.
3. Begrenzen
De wijze en liefdevolle innerlijke ouder kan niet alleen luisteren en knuffelen, maar stelt ook grenzen. Hij of zij zegt volmondig ‘ja’ tegen het een (‘Ja, ik ga nu sporten, ook al heb ik geen zin’) en ‘nee’ tegen het ander (‘Nee, ik drink vanavond geen alcohol, want daar heb ik morgen last van’). De innerlijke ouder neemt goede beslissingen waarop je kunt vertrouwen.
4. Emotionele regulatie
Als er een liefdevolle innerlijke ouder aan het hoofd van de tafel zit, ben je in staat om alle moeilijke gevoelens zoals verdriet, jaloezie, teleurstelling, woede, frustratie, eenzaamheid en verveling onder ogen te zien zonder dat ze meteen het roer overnemen. Je leert ook om niet elke gedachte te geloven die zich aandient en dat je niet naar elke gedachte hoeft te handelen. Met een liefdevolle ouder aan het hoofd mogen gedachten gewoon gedachten blijven, omdat er een gapende kloof mag zijn tussen denken en handelen.
5. Geduld en helpen herinneren
De liefdevolle ouder weet hoeveel moed het vergt om je innerlijk werk serieus te nemen en helpt je soms meerdere malen per dag herinneren aan het feit dat het geduld, vaardigheid en vertrouwen vergt om diepgaand en vanuit de basis te helen. Onze cultuur van fastfood, quick fix en instant bevrediging stelt ons talent voor geduld behoorlijk op de proef.
Door het vertekende beeld met betrekking tot het begrip ‘tijd’ dat hierdoor ontstaat, verwachten we onze verlossing ook nu. Zoals we in de fysieke wereld van ons voedsel de waardering kwijt zijn geraakt voor het langzaam langdurig op een zacht vuurtje laten sudderen, zo zijn we eveneens de waardering verloren voor het nemen van onze tijd voor zaken die zich in het emotionele gebied van onze ziel afspelen.
We schrijven geen brieven meer om vol spanning te wachten op een reactie. Je zou op dat vlak kunnen stellen dat we bijna onze capaciteit zijn verloren om gewoon te kunnen zijn: bij een open vuurtje zitten terwijl je niets anders hoort dan het knappen van het hout of in het gras liggen en naar de hemel kijken zonder een telefoon in de buurt.
Er bestaan geen manieren om je heling te versnellen. Je ziel is als een dier dat gewoon zijn eigen tempo blijft volgen. Dat frustreert onze moderne breinen behoorlijk, want die zijn het wachten inmiddels allang verleerd. Het is dan ook de taak van de liefdevolle innerlijke ouder om je eraan te herinneren om je aandacht een beetje te verleggen, zodat je in een modus raakt waar langzaam leven en langzaam helen de norm zijn. Vind je geduld, dan kun je eindelijk rustig uitademen.
Oefening om je wijze zelf / innerlijke ouder laten groeien
Je wijze zelf is net een spier: hoe vaker je hem gebruikt, des te sterker hij wordt. Elke keer dat je bewust (h)erkent dat je handelt vanuit helderheid en wijsheid, groeit je innerlijke ouder. Alleen erkenning doet deze spier al groeien. Vergelijk het met kinderen: voor hen is het heel belangrijk dat hun verzorgers en begeleiders hun intrinsieke gaven en sterke punten waarnemen én erkennen. Exact hetzelfde geldt voor je innerlijke persoonlijkheden. Telkens als je gaat sporten terwijl je dat eigenlijk niet wilt, of ondanks een muur van angst toenadering zoekt tot je partner, wint jouw innerlijke ouder aan kracht.
Je kunt de volgende concrete oefening doen om je innerlijke ouder te versterken:
benoem regelmatig en aandachtig de namen van alle innerlijke persoonlijkheden die concurreren om die plek aan het hoofd van jouw tafel. Teken een lange rechthoek op een stuk papier en schrijf bij het hoofdeind ‘Liefdevolle, wijze zelf’ en vul de rest van de stoelen met de figuranten uit je innerlijke wereld: Angst, Eenzaamheid, Oordelen, Arrogantie enzovoort.
In je contact met de figuranten blijft de liefdevolle ouder ferm aan de leiding in de conversatie. Er is ruimte voor Oordelen, maar hij neemt de voorstelling niet in eigen hand. We onderzoeken de woeste wateren van je Angst, maar de ouder houdt altijd een voet aan wal.
Je kunt angst vergelijken met de jonge versie van jezelf die er geheel alleen voor staat. Maar zodra je de liefdevolle ouder op het toneel introduceert, zingen angst en spanning meteen een paar octaven lager. Je hoeft alleen maar deze oefening te doen. Hoe meer je dit stevig geaarde onderdeel van jezelf laat groeien, hoe minder last je ondervindt van angst en spanning.
Nooit meer bang voor angst
Angst is op hol geslagen gevoeligheid. Sheryl Paul neemt je mee naar de bron van je angsten en laat je compassie met jezelf voelen. In dit diepgaande en tegelijkertijd praktische boek geeft ze oefeningen bij acute angst en oefeningen die je helpen diepere lagen van angst te ontcijferen en te helen.
Lees ook deze artikelen van Sheryl Paul:
Waarom zelfvertrouwen zo belangrijk is (en je relaties verbetert!)
Heb je muren om je heen gebouwd? Waarom muren anders zijn dan grenzen
Waarom jij ’s nachts wakker ligt: dit probeert jouw slaap je te vertellen
Sheryl Paul is psychotherapeut, opgeleid in Jungiaanse dieptepsychologie en heeft een master in counselling. Ze is geïnspireerd door o.a. Robert Johnson, Marion Woodman, Joseph Campbell en Carl Jung.
