Wat, wanneer en hoe we eten bepaalt voor een belangrijk deel of we energiek of eeuwig moe zijn. Als je weet welke voeding energie en gezondheid schenkt en welke je onderuithaalt, is er veel gewonnen. In dit artikel legt Anne Fleck, auteur van De gezonde weg uit het doolhof van vermoeidheid, uit waarom je gluten beter kunt vermijden om meer energie te krijgen.
Of je nu geplaagd wordt door energiegebrek, verminderde weerstand of een chronische ziekte, het kan in principe allemaal te maken hebben met een teveel aan glutenbevattend witmeel, melk, zuivelproducten, suiker en zoetstoffen, ranzige vetten of transvetten uit de braadpan of bewerkte producten. Schrap dergelijke energierovers uit je menu, in elk geval voor korte tijd. Zo kun je effectief en zonder kosten inventariseren welke producten je slecht verdraagt. Het kan je een aanzienlijk hoger energieniveau opleveren. We gaan ons nu verdiepen in gluten.
Gluten
Het eiwit gluten zit in granen als tarwe, tweekoren, Kamut, spelt, rogge, gerst en groene (‘onrijpe’) spelt. Mensen kunnen dit niet volledig verteren. Ook niet als het biologische producten betreft. Het gluteneiwit is niet per se slecht. Als het zo nu en dan in bescheiden hoeveelheden verteerd moet worden is graan dat gluten bevat geen probleem, al heeft het geen bijzondere voedingswaarde of gezondheidsvoordelen.
Het lekkende darmsyndroom en andere ellende
Bij de meerderheid van de mensen wordt het geheel onverteerd weer uitgescheiden zonder dat er symptomen optreden. Maar er zit een addertje onder het gras: gluten veroorzaakt gedurende enkele uren ook bij kerngezonde, energieke mensen een hogere doorlaatbaarheid van het darmslijmvlies. Een gezond darmslijmvlies is doorgaans binnen een paar dagen volledig hersteld, maar een herhaalde, langdurige glutenprikkel kan, in combinatie met andere factoren – zoals antibiotica, medicatie of stress – bijdragen aan een verstoorde darmslijmvliesbarrière; het lekkende darmsyndroom.
Een overdaad aan gluten kan mogelijk voedingsmiddelenintoleranties, auto-immuunziekten en chronisch energiegebrek opwekken. Het glutenprobleem lijkt aan te zwellen, mede omdat het in veel voedingsmiddelen is geslopen en het glutengehalte in granen de laatste jaren behoorlijk is toegenomen. Ik wind er maar geen doekjes om: in het begin kan het een enorme uitdaging zijn om glutenvrij te eten. Er zit gluten verstopt in ontbijtgranen, sandwiches, snacks, sauzen, bindmiddelen en als stabilisator in veel bewerkte producten.
Lees ook: Heb jij een glutenintolerantie? 10 waarschuwingssignalen van je lichaam
Eet glutenvrij
Ondanks massale graanconsumptie wordt in de geïndustrialiseerde landen slechts een schamele 15 gram voedingsvezels per dag geconsumeerd. Een glutenproduct als bijvoorbeeld een croissant schenkt weliswaar een zalige smaakbeleving, maar de meestal veel te sterke bloedsuikerstimulans door het geraffineerde witmeel is een groot nadeel. Als je chronisch energiegebrek hebt is het ook daarom een goed idee bij wijze van proef een poos glutenvrij te eten. Je kunt eenvoudig overstappen op glutenvrije producten als gierst, boekweit (wat botanisch gezien geen graan, maar een duizendknoopgewas is), pseudogranen als amarant en quinoa, noten, zaden en de meelsoorten die daaruit gewonnen worden.
Belangrijk: we moeten in onze onschuld niet denken dat glutenvrij automatisch gezonder is. Glutenvrije voeding, bijvoorbeeld bewerkte producten als koekjes en dergelijke, zitten vaak bomvol suiker en additieven. Bij gluten- en vooral graanvrije voeding is voldoende toevoer van voedingsstoffen essentieel, opdat het lichaam adequaat van ijzer en de voor een goede energie vitale B-vitaminen wordt voorzien.
Lees ook: De tien gezondste, glutenvrije ‘graansoorten’ waar je volop mee kunt variëren
Haver is niet altijd glutenvrij
Nog een opmerking over haver: van nature bevat het geen gluten. Maar als je ‘gewone’ haver koopt, zitten daar vaak glutendeeltjes in. Dat gebeurt als bij de productie een glutenbevattend graan en glutenvrije haver op dezelfde transportband verwerkt worden. Een studie van het gerenommeerde New England Journal of Medicine toonde aan dat slechts twee van de twaalf havermonsters glutenvrij zijn. Als je haver koopt, let er dan op dat er ‘glutenvrij’ op het etiket staat.
Lees ook: Belangrijke oorzaken van chronische ontstekingen: zo ondersteun je je immuunsysteem
De gezonde weg uit het doolhof van vermoeidheid
Zoek je al tijden naar een oplossing voor je aanhoudende vermoeidheid? Dan biedt dit boek uitkomst! Anne Fleck legt uit waar je vermoeidheid vandaan kan komen én ze geeft handige tips hoe je weer meer energie kan krijgen.
Lees verder over het oplossen van vermoeidheid dankzij voeding:
Ben je vaak moe? Zo ondersteun je je spijsvertering en immuunsysteem
Ben je vaak moe? Vermoeidheid door ongezonde darmflora
Vind oplossingen voor darmproblemen en optimaliseer je darmgezondheid en darmflora met deze tips
Inspirerend leven werkt samen met experts om je te inspireren. Gastauteurs bieden ons hun verhalen aan om met jou te delen.
