Veel vrouwen 40+ hebben problemen met goed slapen. Ofwel ze vallen moeilijk in slaap en liggen eerst uren wakker ofwel ze vallen als een blok in slaap maar worden ergens tussen 3 en 4 uur wakker, waarna ze niet meer in slaap kunnen komen. Sommigen kunnen er de klok op gelijk zetten. Herken je dit?
In dit artikel wil ik het hebben over deze variant van slecht slapen: het midden in de nacht wakker liggen en niet meer in slaap kunnen vallen. Dit heeft doorgaans te maken met je bloedsuikerspiegel en het hormoon insuline. Ik ga je dit uitleggen.
Bloedsuikerspiegel en insuline
Insuline is het hormoon dat je lichaam aanmaakt om je bloedsuikerspiegel op een stabiel niveau te houden. Je bloedsuikerspiegel stijgt als gevolg van het eten van voedsel. Insuline laat hem weer dalen. Als je suiker eet stijgt je bloedsuikerspiegel (het woord zegt al) heel snel. Dan moet er dus ook heel snel insuline worden aangemaakt, want een te hoge bloedsuikerspiegel is een sloophamer voor je lichaam. Het gooit allerlei processen uit balans en dat wil je echt niet. Insuline zal dus de ‘foute’ suiker in je bloed omzetten in een goede vorm van suiker voor in je spieren of lever (glycogeen), of het zorgt voor opslag in je vet.
Even nog iets over suiker. Ik hoorde laatst een vrouw zeggen dat ze gestopt was met suiker eten terwijl ze een wit broodje met kaas at. Witte broodjes (en alle andere geraffineerde koolhydraten zoals witte bloem, pasta, witte rijst e.d.) hebben precies hetzelfde effect op je lichaam als suiker. Ook dan stijgt je bloedsuikerspiegel ogenblikkelijk en moet je insuline aan de slag om deze weer naar beneden te halen. Wees je hiervan bewust.
Als je langdurig en met grote regelmaat suiker of geraffineerde koolhydraten eet, moet dus iedere keer je insuline in actie komen. Voor je lichaam is dit zoiets als voor een auto voortdurend gas geven (suiker eten) en dan de rem erop (insuline). Gas geven en rem erop. Dit vindt je auto niet fijn. Je lichaam ook niet. Op den duur kan je lichaam er zelfs de brui aan geven en worden je cellen ongevoeliger voor insuline. Omdat je bloedsuikerspiegel toch naar beneden moet, wordt er méér en méér insuline aangemaakt. Als gevolg van deze flinke dosis aan insuline wordt je bloedsuikerspiegel sneller naar beneden gehaald. Er wordt als het ware méér gas gegeven en harder geremd. Snap je wat ik bedoel? Wat heeft dit nu allemaal met je slaap te maken zul je je afvragen?
Houd je bloedglucosespiegel stabiel
Voor een goede nachtrust is het erg belangrijk dat je hersenen ’s nachts voldoende bloedsuiker blijven krijgen. Je hersencellen hebben namelijk ook ’s nachts energie nodig. Daarnaast wordt in je hersenen het gelukshormoon serotonine aangemaakt, wat in het donker wordt omgezet in melatonine, je slaaphormoon. Dit proces werkt het beste als je bloedglucosespiegel gedurende de nacht zo min mogelijk schommelingen heeft.
Schommelt je bloedsuiker hevig doordat je vlak voor het slapen gaan nog een flink stuk chocola of een restje macaroni hebt gegeten, waardoor je bloedglucosespiegel eerst een piek en vervolgens een dal doormaakt, dan verstoort dit de aanmaak het slaaphormoon melatonine, dat wordt gemaakt door omzetting van serotonine. Dit is de eerste wakker-houder. Door de sterke daling wordt vervolgens een reservemechanisme om je bloedsuiker op peil te houden in stelling gebracht en dat is je stresshormoon cortisol. Dat is de tweede wakker-houder. Cortisol begint normaal gesproken vanaf 2 uur ’s nachts rustig te stijgen om je ergens tussen 6 en 8 uur wakker te “schoppen”. Als je bloedsuikerspiegel te snel daalt, wordt cortisol gebruikt om je bloedsuikerspiegel weer op peil te houden en daar word je wakker van.
Slaapproblemen? Eet een eitje!
De oplossing voor dit doorslaapprobleem is dus duidelijk hoop ik. Het liefst helemaal niets eten zo’n drie uur voor het slapen gaan en als je toch iets wilt, eet dan wat vetten of eiwitten zoals een handje ongebrande noten of een gekookt eitje. Sliep je vroeger prima door, ondanks late etentjes inclusief toetje? Ik ook. Helaas, jouw en mijn lichaam veranderen bij het ouder worden of we het nu leuk vinden of niet. Het blijft niet zoals het is. Ik heb ervoor gekozen om ernaar te luisteren en het in veel opzichten zijn zin te geven. Ik ga de strijd niet aan. Ik heb vriendschap gesloten en dat bevalt me prima. Wat doe jij?
Eet meer energie
Eet meer energie is de ultieme gids voor voor iedereen die op zoek is naar meer energie om zo een vrolijk en vitaal leven te leiden.
Lees ook deze artikelen:
Dokter Juriaan: slaap jij slecht? Niet slapen houdt je wakker
5 tips om eindelijk te slapen als een roos
De website van Marjolein Dubbers, energiekevrouwenacademie.nl, wordt jaarlijks door meer dan 2 miljoen bezoekers bezocht. Marjolein is food- en lifestylecoach en heeft een passie voor de gezondheid van vrouwen.
eindelijk na 30 jaar de uitleg, over waar ik al vele jaren heb gepiekerd waarom ik vaak juist op die tijd wakker word. IK heb inderdaad vaak gedacht aan mijn spijsvertering, mijn late maaltijden(ik woon nl in spanje. Bedankt voor de uitleg
Beste Marjolein, Ik snap je punt, maar je vergemakkelijkt het “insuline verhaal” enorm. Insuline wordt aangemaakt bij alle vormen van koolhydraat inname en koolhydraten zitten overal in. Je hebt snelle en minder snelle suikers, maar ook fruit is een snelle. Dus geraffineerd suiker en meelsoorten zonder vezels zijn niet alleen de bloedsuikerstijgers. Insuline zorgt niet alleen voor de omzet van “foute” suikers, maar koolhydraten in alle vormen en transporteert dit als brandstof naar alle organen en spieren om te kunnen functioneren, zonder insuline ga je dus dood. Groet, Alice
Maar... als je nou 4 uren voor het slapen gaan níet eet en weinig suikers binnenkrijgt - en tóch wakker wordt, wat dan te doen????