Lichaamsverhalen: hoe je familieverleden zich uit in je gezondheid (7 lagen)
Door Elisabeth Horowitz
Heb je last van onverklaarbare lichamelijke pijnen of gezondheidsklachten? De wortel van dit probleem kan zich nog weleens bevinden in de stamboom van je familie. Elisabeth Horowitz, auteur van Lichaamsverhalen, vertelt de 7 lagen waar gezondheidsproblemen vandaan kunnen komen.
Als je weet dat de psyche zich niets aantrekt van de tijd, is deze generatie niet zo ver van ons verwijderd, ze is zelfs heel dichtbij.
Wat is de invloed van je familiegeschiedenis op je leven nu?
Wat is de concrete invloed van onze familiegeschiedenis op ons bestaan? Dat is de vraag van de psychogenealogie die de vormen van overdracht tussen generaties, met name de onbewuste overdracht, bestudeert. De oorsprong van onze gezondheidsproblemen, of die nu fysiek of psychisch zijn, bevindt zich meer of minder ver in het familieverleden. Doorgaans kun je een mogelijke oorzaak identificeren in de generatie van je ouders en grootouders, maar ook de generatie van je overgrootouders kan na tachtig of honderd jaar nog symptomen veroorzaken. Als je weet dat de psyche zich niets aantrekt van de tijd, is deze generatie niet zo ver van ons verwijderd, ze is zelfs heel dichtbij.
Fabienne komt voor een consult omdat ze aan een zeldzame vorm van kanker leidt, een tumor aan haar rechtervoet. Samen kijken we wie er in de twee, drie generaties voor haar klachten heeft gehad aan de onderbenen of voeten. We identificeren een overgrootvader bij wie de voeten door een landbouwmachine waren geamputeerd.
Dit ongeluk leverde hem een voordeel op: hij hoefde niet meer op het land te werken, kon gaan studeren en een kantoorbaan krijgen waar hij geen last had van storm en regen. De lichamelijke schade was minder erg dan de voordelen die dat met zich meebracht. Dit voorbeeld laat zien hoe je op het spoor van een actueel symptoom kunt komen door terug te gaan in de drie, vier voorgaande generaties, tot je een mogelijke bron hebt kunnen vinden.
Lichaamsverhalen en je familiegeschiedenis (7 lagen)
De volgende zeven lagen laten zien hoe onze familiegeschiedenis zich op verschillende manieren in het lichaam kan uitdrukken.
1: De invloed van de zwangerschap op je latere leven
Hoe voelde je moeder zich toen ze zwanger was van jou? Ontwikkelingen op het gebied van celbiologie laten zien hoe liefde en vreugde, maar ook angst, woede of verdriet tot een biochemische verandering van de genetische uitdrukking van haar nageslacht leiden. Dankzij recent wetenschappelijk onderzoek op het gebied van menselijke cellen begrijpen we nu hoe celgeheugen wordt overgedragen van de moeder op de foetus. Vanaf het moment van conceptie wordt ons vormend lichaam beïnvloed door de kwaliteit van het sperma en de eicel, die op hun beurt weer beïnvloed worden door alles wat de ouders daarvoor hebben meegemaakt.
2: De rol van je familie in je kindertijd
Hoe denk je terug aan je kindertijd? Het zijn gelukkige herinneringen als de sfeer in de familie voedend en beschermend was. Deze bron van liefde is essentieel en biedt een zekere basis van waaruit je kunt opgroeien en met zelfvertrouwen de wereld in kunt gaan. Wanneer je het bovendien fijn hebt gehad met je familie en je samen leuke dingen hebt gedaan, zul je later ‘de wereld van de zonnige kant kunnen zien’ en de dingen positief kunnen benaderen. Als je ouders je als toppunt van vreugde hebben kunnen verrassen met nieuwe activiteiten en reizen buiten de dagelijkse routine om dan zal dat je belangstelling voor het leven hebben vergroot.
3: Je familiegeschiedenis
Van nature is ieder van ons uniek. Geen enkel mens heeft dezelfde digitale vingerafdruk en hetzelfde DNA als jij. Is dat niet opmerkelijk? Maar je genealogische opstelling zal zich soms tegen dit unieke karakter verzetten. Dat heeft gevolgen. Dit gaat over een genealogie die zichzelf weerspiegelt.
Na analyse van duizenden familieverhalen denk ik dat een gezondheidsklacht, een chronische ziekte en sowieso een handicap het onvermoede gevolg zijn van een bepaalde genealogische structuur die veel gelijkenissen en spiegelelementen bevat. Hoe meer vergelijkbare dingen er zijn, hoe groter het risico. Welk risico zou dat zijn? Bijvoorbeeld, een aangeboren afwijking, een verlamming, een ziekte met een erfelijke component, of zelfs een beperkte levensduur.
Allereerst kun je kijken of zich dergelijke herhalingen in je eigen familie voordoen. Zijn er bepaalde genealogische sequenties die één, twee of meerdere keren opnieuw voorkomen? Zijn er bijvoorbeeld overeenkomsten tussen de broers en zussen van je beide ouders? Hebben ze evenveel broers en zussen, in dezelfde volgorde en met vergelijkbare leeftijdsverschillen? Of geldt dat voor je grootouders van moeders- of vaderszijde? Of zijn je ouders hertrouwd met een partner die hetzelfde aantal kinderen heeft, van dezelfde sekse, of zelfs geboren in dezelfde volgorde en op dezelfde datum? Dit zijn gespiegelde situaties. Welke andere gelijkenissen merk je op? Is er sprake van dezelfde voornamen? Zo ja, welke dan?
4: Epigenetica en de kracht van je leefomgeving
Leidt herhaling van familiegegevens tot een mutatie van het DNA? Dat lijkt ongelooflijk. Maar denk even iets langer na: waar zouden biologische veranderingen vandaan komen als het niet uit de familiestructuur zelf is? Op welke manier is onze genealogische ‘architectuur’ te vergelijken met een woonomgeving, opgebouwd in de loop der tijd? Zeker, je genen staan bij je geboorte vast, maar hoe ze functioneren niet. Hier doet zich de revolutie voor die ‘epigenetica’ heet. In een paar woorden: genetisch determinisme bestaat niet. De uitdrukking van onze genen – die zal bepalen hoe de cellen zich zullen gaan delen of welke functie ze krijgen – kan al dan niet geactiveerd worden door ervaringen of door de omgeving. En volgens mijn onderzoek ook door onze eigen genealogische samenstelling.
5: De betekenis van namen en terugkerende gelijkenissen
We weten allang dat bloedverwantschap de kans op het doorgeven van identieke genen vergroot, wat weer een grotere kans geeft op aangeboren afwijkingen, genetische ziekten, hart- en vaatziekten, diabetes, kanker en mentale achterstand. En ook het risico van herhaalde miskramen en babysterfte vergroot. Het is echter opmerkelijk dat hetzelfde kan gebeuren wanneer er geen werkelijke bloedverwantschap is! Vanaf het moment dat familiegelijkenissen toenemen kan er een werkelijk kritiek niveau bereikt worden. Familiegelijkenissen nemen bijvoorbeeld al toe wanneer meerdere familieleden dezelfde voornaam hebben, hetzij in dezelfde generatie (broers en zussen, partner) hetzij van de ene generatie op de andere (grootouders, ouders, kinderen).
6: Wat gebeurt er nú in je familie?
Tijdens een medisch consult wordt zelden gevraagd wat er op dat moment gaande is in de familie, zo ongewoon is dat idee schijnbaar! Niettemin maken we allemaal deel uit van een familienetwerk en worden we er onbewust door beïnvloed.
Het mag duidelijk zijn dat je familienetwerk wellicht veranderd is sinds jij klein was. Sommige leden zijn bijvoorbeeld verder weg gaan wonen in een andere regio of zelfs in een ander land. Er zijn kinderen geboren, mensen getrouwd, gescheiden, hertrouwd, overleden. Al deze bewegingen binnen de familie beïnvloeden – zonder dat je er in eerste instantie aandacht aan schenkt – zowel je liefdesleven, je professionele loopbaan maar ook en vooral je gezondheid.
7: Het familie-effect: de verbinding tussen verleden en heden
Verschijnen klachten, of het nu met je vertering te maken heeft of met je hart en longen, bij toeval? In het eerste deel van dit artikel heb ik laten zien dat het effect is veroorzaakt door het familieverleden. Kan het evengoed een effect zijn van het familieheden? De ervaring heeft me geleerd dat een gezondheidsprobleem ook kan ontstaan als reactie op wat zich op dat moment afspeelt binnen de familie. Er moet zeker al een biologisch defect zijn, maar dat kan uitmonden in een ziekte als het defect samenvalt met een significante familiegebeurtenis. Dat is wat ik het ‘familie-effect’ noem.
Zo zijn er nog talloze voorbeelden, lagen en effecten die je familie en familiegeschiedenis op je kunnen hebben. Lees er alles over in Lichaamsverhalen. In dit boek leer je verder ook hoe je de effecten van je familie op je gezondheid kunt verhelpen.
Fragment uit: Lichaamsverhalen
Lichaamsverhalen
Op basis van vijfentwintig jaar onderzoek onthult Elisabeth Horowitz hoe gevoelige gebeurtenissen en geheimen door de generaties heen weerklinken en ons lichaam en onze stofwisseling beïnvloeden vanaf het moment dat we verwekt worden.
Lees verder:
- Transgenerationele pijn: wanneer pijn van je voorouders is opgeslagen in jouw cellen
- Vooroudermedicijn: helen van oude pijn in de familielijn
- De emotionele erfenis: hoe kun je onverklaarbare pijnen en patronen verklaren?
