Wat doet antibiotica met jou en je darmflora? (+ tips voor na een antibioticakuur)
Door Paulien Franken
Waarom blijf je vaak na een kuurtje antibiotica nog lang kwakkelen? En wat kan je dan het beste doen om snel weer op te knappen? De oplossing is te vinden in je microbioom of darmflora. In dit artikel ga ik in op wat antibiotica met jou en jouw flora doet. Ik geef veel praktische tips over hoe je met een kuur omgaat, hoe je jouw darmflora ondersteunt om niet te blijven kwakkelen en een stappenplan om rondom het wel of niet nemen van een antibioticakuur.
Wat doet antibiotica met je?
Antibiotica doodt de bacteriën in je lichaam. Als je een bacteriële infectie hebt die jouw immuunsysteem niet zelf kan overwinnen, mag je blij zijn dat er antibiotica bestaat. De slechte bacteriën worden gedood en het gevaar is geweken. Er is wel één MAAR: de goede bacteriën die jouw darmen bevolken, overleven een kuurtje ook niet.
Antibiotica maken geen onderscheid tussen goede en slechte bacteriën. Hup: alles dood. Darmflora down the drain. Letterlijk. Het spoelt weg. Dat is die diarree die vaak ontstaat bij een antibioticakuur. Daar ligt precies de oorzaak van het aanmodderen met je gezondheid na een kuurtje. Want jouw goede bacteriën spelen een hele grote en belangrijke rol in je immuunsysteem. Dus: je immuunsysteem raakt door een kuurtje behoorlijk verzwakt. Je kunt je immuunsysteem echter zelf verbeteren, in dit artikel laat ik je zien hoe.
Als je dan ook weet dat het zo’n drie (!!) maanden duurt voordat je goede bacteriën en dus je microbioom of je darmflora weer op volle sterkte zijn, is het niet moeilijk te begrijpen waardoor je vaak blijft kwakkelen na een kuurtje. Maar wat moet je dan? Ik heb een eenvoudig stappenplan gemaakt voor hoe je slim omgaat met antibiotica gebruik.
Stappenplan bij (wel of geen) gebruik van antibiotica
Stap 1: Wel of geen kuur? Waarom ik met een ‘voor het geval dat’- recept nog twee dagen op zelfzorg focus
Als je naar de huisarts gaat met bepaalde klachten, krijg je vaak een kuurtje mee. Denk aan zaken als een (beginnende) longontsteking of blaasontsteking.
Een tijdje geleden zat ik bij mijn huisarts met een beginnende longontsteking. Die had ik dat jaar al twee keer eerder gehad dus ik wist wat er aan zat te komen. Omdat ik toch liever geen kuur wilde, heb ik in overleg met de arts besloten dat ik nog twee dagen zou wachten voordat ik de kuur zou starten. In die twee dagen mocht mijn toestand niet slechter worden. Ik kreeg wel het recept mee, voor het geval dat…
Ik heb toen erg goed voor mezelf gezorgd want ik wilde perse niet dat ik die kuur zou moeten nemen. Vol vertrouwen in de kracht van mijn lichaam en mijn darmflora heb ik het volgende gedaan. Ik heb heel veel rust en een hoge dosering vitamine C genomen. Zoveel mogelijk door de juiste voeding te eten.
Ook heb ik veel gefermenteerd voedsel gegeten. Gefermenteerde voeding bevat probiotische bacteriën waardoor je immuunsysteem een boost krijgt. Na één dag ging het al wat beter met me. Dus dat recept van die kuur kon de prullenbak in.
Mijn punt is niet dat je nooit antibiotica moet nemen. Zeker niet. Alleen probeer het zoveel mogelijk te beperken. Als het niet nodig is, dan liever niet. En dat kun je prima met je arts overleggen. Ga niet op eigen houtje dokteren!
Stap 2: Goed voor jezelf zorgen
Als je dan toch een recept hebt gekregen met ‘voor het geval dat’, ga dan als de wiedeweerga aan de slag om je immuunsysteem te helpen. Dat doe je door je darmflora zo sterk mogelijk te maken. Je darmflora is heel gevoelig en kan snel sterker worden. Helaas ook heel snel verzwakken, maar we hebben het nu even over je flora versterken.
Je doet eigenlijk niets anders dan wanneer je ‘gewoon’ ziek bent, alleen zet je nu jouw intenties op het sterk maken van je flora. Dat maakt het misschien voor jou makkelijker om rust te nemen en om bepaalde dingen wel of niet te eten. Voor mij werkt dit. Weten waarom ik iets doe. En een doel nastreven. Een goed doel ook nog eens.
Wat te doen bij een dreigende antibioticakuur?
Mocht je twijfelen over wat te doen, hier komt een aha en oja! lijstje:
- Rust nemen. Slapen, chillen en niets inspannends doen. Alles kan wachten want jouw flora is nu even het belangrijkste.
- Extra ontspanning. Door te mediteren, een wandeling te maken in de natuur of te zingen met je kinderen of geliefde. Wat? Ja echt! Jouw kinderen of geliefde zijn waarschijnlijk niet ziek, dus als zij stress krijgen door jouw zangtalenten, dan hebben ze pech voor nu. Het gaat om jou! Stress doodt de goede bacteriën, en kan je dus even niet hebben nu. Belangrijkste boodschap hier is: het gaat om jou! En om jouw darmflora. Straks zijn zij weer aan de beurt. Nu jij!
- Veel vitamine C. Bij voorkeur uit voeding. Fruit en verse groente. Eventueel tijdelijk door hoge dosering suppletie: pillen of poeders.
- Eet gefermenteerde voeding, dit bevat een groot aantal probiotische bacteriën. De goede bacteriën die jouw darmflora versterken. En ja, dus ook je immuunsysteem.
- Gebruik een probioticum. Of doe liever maar niet. Ook al is de kwaliteit nog zo goed. Het moet helemaal bij jouw flora passen, en die is zo uniek als een vingerafdruk. De kans dat een pil of poeder probioticum niet past is dus groot. Neem liever Hylak Forte. Dit bevat de stofwisselingsproducten van de goede bacteriën en dat zijn de stofjes waar het eigenlijk om gaat. Het is natuurlijk handiger als die stofjes in jouw lichaam zelf worden gemaakt door jouw microbioom. Heb je daar tijdelijk wat meer behoefte aan, zoals bij een dreigende antibioticakuur, gooi er dan Hylak in. Ook altijd handig om in je koelkast te hebben voor het geval dat.
- Nog meer ontspanningstips: gebruik wat etherische lavendel olie op je kleding of je kussens. Drink kamille thee. Of een andere kruidenthee die een ontspannende werking heeft.
- Bij last van je luchtwegen: druppel wat etherische dennenolie olie op je kleding of je kussen. Of in een diffuser. Dit doodt de ziekteverwekkers in de lucht, hierdoor adem je dus schonere lucht in.
Stap 3: Als je dan toch een kuur hebt moeten nemen
Ja, dat gebeurt wel eens. Geen probleem. Wees dankbaar dat er zoiets als antibiotica bestaat. Maar ga wel de komende drie (JA 3 !! ) maanden jouw darmflora pamperen alsof het de liefde van je leven is.
Wat eigenlijk helemaal niet zo’n gek idee is. Waarom? Omdat je anders blijft zitten met een verzwakte flora en daardoor een verzwakt immuunsysteem. Kwakkeldekwakkel.
Hoe je die flora weer op sterkte krijgt?
- Eet voeding die jouw flora voedt. Vezels, vezels, vezels. Verse groenten en fruit. Noten. Pitten en zaden.
- Mijd voeding die de slechte bacteriën voedt: de bacteriën die je liever niet hebt, die engerds waar je ziek van kunt worden. Geen idee? Denk aan:
- Geraffineerde meelproducten: witte pasta, rijst en brood. Kies liever voor volkoren. Want: bevat vezels.
- Geen gefrituurde producten. Dus ook geen kibbeling. Ook al denk jij misschien: VETTE VIS!
- Geen alcohol of suikers.
- Eet gefermenteerd voedsel. Op nummer 1 staat kimchi. Hier wordt de laatste jaren veel wetenschappelijk onderzoek naar gedaan met echt zulke gave resultaten over wat het doet voor je gezondheid. Kimchi bevat een enorme variëteit aan probiotische bacteriën. Ook bacteriën die in een commercieel product niet te krijgen zijn. JA! Maken dus!
- Manage jouw stress. Stress doodt je goede bacteriën. Zo. Weet je dat ook weer. Mooier kan ik het niet maken. Natuurlijk kun je stress niet altijd voorkomen. Maar ga er bewust mee om en zorg actief voor ontspanning. Dat kan van alles zijn. Zie ook eerder in dit artikel. Doe wat voor jou het beste werkt. Als je het maar doet. Plan het in je dagelijkse agenda. Al doe je het maar een kwartiertje. En sla het niet over. Nooit.
- PS: taartjes eten valt in deze context niet onder ontspanning. Want suiker.
Stap 4: Of je nu wel of geen kuur hebt genomen
Jouw immuunsysteem heeft duidelijk moeite (gehad) met het overwinnen van een vijandige aanval. Het is een goed idee om voortaan, vanaf vandaag (en niet ‘morgen begin ik’) jouw darmflora op één te plaatsen. Want daarmee plaats jij jezelf op één.
Behalve een ijzersterk immuunsysteem, krijg je ook nog eens een gezond gewicht, glanzende en gezonde haren en nagels, een mooie huid en een stralend humeur! En dat laatste is geen grapje! Want die goede bacteriën hebben ook direct een grote impact op hoe jij je voelt via allerlei blije stofjes die ze aanmaken.
In dit artikel heb je kunnen lezen wat je het beste doet als je antibiotica kuur moet, of denkt te moeten, of al gekregen hebt. Als je deze stappen volgt, neem je nooit meer ‘zomaar’ een kuurtje. Wil je weten hoe het met jouw darmflora is? Ik geef regelmatig gratis webinars over hoe het met jouw flora is. Hier vind je meer informatie daarover.
Het leefstijlboek van huisarts Tamara de Weijer
Huisarts Tamara de Weijer deelt al haar tips voor een gezondere leefstijl: over bewegen, slaap en voeding, maar ook over zingeving en verbinding. Voor meer balans en een gezonder lichaam.
Verder lezen over dit onderwerp:
10 natuurlijke antibiotica uit je keukenkastje
Blaasontsteking & voeding: wat kan je doen om het vanaf nu te voorkomen?
Chinese Geneeskunde: zo verhoog je de weerstand van je luchtwegen
