Dat ene doel dat je al jaren probeert te bereiken, de carrièreswitch die je wil maken, de kilo’s die je eraf wil hebben. Het lukt je maar niet om de stap te maken; iets houdt je tegen. Waarschijnlijk is dit zelfsabotage. Zelfsabotage is voor velen een probleem maar niet iedereen is zich ervan bewust. “Er is niets in het leven dat je meer tegenhoudt dan jijzelf.” zegt Brianna Wiest, auteur van De berg, dat ben jij. In dit artikel geeft ze 5 redenen waarom jij jezelf (onbewust) saboteert.
Als je ziet dat er steeds een afstand blijft tussen waar je bent en waar je wilt zijn, en je continu weerstand, pijn en ongemak ervaart bij je pogingen om dat te bereiken, heb je vrijwel altijd last van zelfsabotage. Dit zijn de 5 oorzaken van zelfsabotage volgens Brianna Wiest.
1. Zelfsabotage is een copingmechanisme
Zelfsabotage treedt op als we weigeren om tegemoet te komen aan onze allerdiepste behoeften, vaak omdat we niet geloven dat we in staat zijn om daarmee om te gaan.
Soms saboteren we onze relatie omdat we eigenlijk op zoek willen naar onszelf, ook al zijn we bang om alleen te zijn. Of we saboteren ons professionele succes, want we willen diep vanbinnen kunst maken, zelfs als we dan in de ogen van de maatschappij minder ambitieus lijken. Soms saboteren we ons helingsproces door onze gevoelens te psychoanalyseren, zodat we ze maar niet echt hoeven te ervaren.
Uiteindelijk komt het erop neer dat zelfsabotage heel vaak gewoon een contraproductief copingmechanisme is, een manier waarop we onszelf geven wat we nodig hebben zonder daadwerkelijk de behoefte te hoeven onderzoeken. Maar net zoals elk copingmechanisme is het niet meer dan dat, een manier om dingen te verdragen. Het is geen antwoord, geen oplossing en laat het probleem zeker niet verdwijnen. Het enige wat we doen, is onze verlangens afstompen en onszelf een klein beetje tijdelijke troost geven.
2. Zelfsabotage komt voort uit irrationele angst
Soms is ons meest saboterende gedrag eigenlijk het resultaat van langdurige angsten die we hebben over de wereld en onszelf, die we nooit onderzocht hebben.
Misschien is dat het idee dat je dom of onaantrekkelijk bent of dat niemand je aardig vindt. Mogelijk gaat het om angst je baan te verliezen, de lift te nemen of je vast te leggen in een relatie. In andere gevallen speelt er iets abstracters, zoals het concept dat ‘iemand op je uit is’, het overschrijden van je grenzen, ‘betrapt worden’ of onterecht beschuldigd worden. In de loop der tijd ga je je hechten aan deze ideeën.
Voor de meeste mensen is de abstracte angst eigenlijk een weerspiegeling van een legitieme angst. Omdat het te eng is om de echte angst onder ogen te zien, projecteren we die gevoelens op problemen of omstandigheden waarvan het minder waarschijnlijk is dat ze voorkomen. Als het hoogst onwaarschijnlijk is dat de situatie realiteit wordt, is het een ‘veilig’ iets om je zorgen over te maken, aangezien we onbewust al weten dat het niet zal gebeuren. Zo hebben we een manier om onze gevoelens te uiten zonder dat we echt risico lopen.
Wanneer je alleen het oppervlakkige probleem probeert aan te pakken, zul je altijd tegen een muur aan blijven lopen. Dat komt doordat je een pleister eraf probeert te trekken voordat je een strategie hebt om de wond te genezen.
3. Zelfsabotage komt voort uit onbewuste, negatieve associaties
Je leven wordt niet alleen gedefinieerd door wat je erover denkt, maar ook door wat je van jezelf vindt.
Zelfsabotage is ook een van de eerste signalen dat jouw innerlijke narratief verouderd, beperkend of gewoon onjuist is.
Jouw concept van jezelf is een idee waar je al je hele leven aan werkt. Het is stukje bij beetje ontstaan uit input en invloed van mensen om je heen: wat je ouders vonden, wat je leeftijdsgenoten te zeggen hadden, wat vanzelf duidelijk werd door je persoonlijke ervaringen enzovoort. Het is moeilijk om je zelfbeeld bij te stellen, omdat je hersenen geneigd zijn bestaande ideeën over jezelf te bevestigen.
Als we onszelf saboteren, komt dat vaak doordat we een negatieve associatie hebben tussen het doel wat we willen bereiken en het type mens dat we moeten zijn om datgene te hebben of te doen.
Je angst rond het probleem dat je aan het saboteren bent, is meestal een weerspiegeling van het idee waardoor je beperkt wordt.
Wanneer je deze bestaande ideeën echt gaat bevragen en bekijken, ga je inzien hoe verwrongen en onlogisch ze al die tijd al waren, en hoe ze je bovendien tegenhouden om je ultieme potentieel te vervullen.
4. Zelfsabotage komt voort uit het onbekende
Zelfsabotage komt heel vaak alleen maar voort uit onbekendheid.
Alles wat vreemd is, hoe goed het ook mag zijn, is immers ook ongemakkelijk totdat je ermee vertrouwd raakt. Dikwijls interpreteren mensen het ongemak van het onbekende als het feit dat iets ‘fout’, ‘slecht’ of ‘gevaarlijk’ zou zijn. Maar het is gewoon een geval van psychologische aanpassing.
Mensen hebben een natuurlijke weerstand tegen het onbekende, want dat vertegenwoordigt in essentie het ultieme verlies van controle. Deze weerstand blijft aanwezig, ook als dat onbekende goedaardig of zelfs gunstig voor ons is.
We zijn geprogrammeerd om op zoek te gaan naar wat we al weten. Ook al denken we dat we het geluk najagen, eigenlijk proberen we te vinden waar we het meest aan gewend zijn.
5. Zelfsabotage komt voor uit overtuigingen
Wat je gelooft over je leven is wat je zult waarmaken over je leven.
Daarom is het zo cruciaal om je bewust te zijn van deze verouderde narratieven en de moed op te brengen om ze te veranderen.
Misschien heb je het grootste deel van je leven gedacht dat je nooit zal kunnen uitstijgen boven een modaal inkomen van 40.000 euro per jaar bij een fatsoenlijk bedrijf. Misschien heb je jezelf zo lang verteld dat je een angstig persoon bent dat je je daarmee bent gaan identificeren en nervositeit en angst hebt ingebakken in jouw overtuiging over wie je fundamenteel bent. Misschien ben je opgegroeid in een benauwend sociaal milieu of een zogenaamde echokamer, omringd door mensen die hetzelfde denken. Misschien wist je niet dat je dingen kon bevragen of tot nieuwe conclusies kon komen over politiek of geloof.
Mogelijk is dat waarom je de voorkeur geeft aan het comfort van het bekende boven de kwetsbaarheid van het onbekende, waarom je apathie verkiest boven spanning, denkt dat lijden je een beter mens maakt of gelooft dat er voor al het goede op je pad ook iets slechts zal gebeuren.
Als je echt wilt helen, moet je de manier waarop je denkt veranderen. Je zult je heel bewust moeten worden van negatieve en onware overtuigingen en moeten overstappen naar een mindset waar je daadwerkelijk wat aan hebt.
Dit is een fragment uit: De berg, dat ben jij
Boekentip van de redactie: De berg, dat ben jij
De berg wordt vaak gebruikt als metafoor voor grote, onmogelijke uitdagingen. Misschien weet je wat jouw berg is. Misschien is het verslaving, gewicht, relaties, werk, motivatie, of geld. Misschien weet je dat niet. Brianna Wiest leert je hoe je de berg kunt beklimmen door trauma’s te verwerken, veerkracht op te bouwen en goed voorbereid te zijn op de klim.
Bestel jouw exemplaar met gratis verzending bij Boekenwereld.com
