De spirituele betekenis van Samhain 31 oktober: dit betekent het voor jou
Door Lunadea
Samhain is het feest van de transitie. Het wordt gevierd op 31 oktober wanneer het ‘s avonds merkbaar eerder donker wordt en ‘s ochtends later licht. Dit betekent dat de donkere tijd van het jaar is ingegaan!
Er wordt vaak gedacht dat de énige betekenis die Samhain (uitgesproken als ‘sowen’) heeft er een is die te maken heeft met het eren van je voorouders. Die betekenis is sterk gekoppeld aan Halloween, de Dag van de Doden (Dia de los Muertos) en Allerheiligen, feesten die allemaal rondom 1 november worden gevierd. Samhain heeft echter meer betekenissen dan het eren van de voorouders.
Lichte en donkere helft van het jaar
Tegenwoordig kennen we vier seizoenen; lente, zomer, herfst en winter, maar voordat deze opdeling van het jaar werd gehanteerd bestond een jaar maar uit twee seizoenen: een lichte helft van het jaar en een donkere helft van het jaar. Die opdeling werd gemaakt aan de hand van de hoeveelheid licht overdag. Na de lente-equinox, het moment waarop dag en nacht even lang zijn, gaat de lichte helft van het jaar in. En na de herfst-equinox begint de donkere helft van het jaar. Ongeveer zes weken na de equinox volgt dan een periode waarin heel duidelijk wordt dat de dagen lengen of korter worden, en weer zes weken later zit je precies halverwege de lichte of de donkere helft van het jaar en vier je midzomer of midwinter.
In onze huidige seizoensbepaling begint de zomer pas op 21 juni (Midzomer) en de winter pas op 21 december (Midwinter). In hekserij en paganisme, waar deze jaarfeesten nog worden gevierd vanwege de oorspronkelijke betekenis, hoor ik daarom vaak de vraag: waarom wordt het eigenlijk het midden van het seizoen genoemd terwijl het seizoen dan pas begint? Vanwege de lichte en donkere helft van het jaar!
Bereid je voor: Winter is coming!
Nu het buiten merkbaar donkerder wordt, betekent het dat we klaar moeten zijn met al onze voorbereidingen voor de winter. Hoe donkerder het wordt, hoe minder zon er op aarde schijnt dus hoe kouder het wordt. Met het afnemen van licht en warmte neemt ook onze energie af. Onze voorouders hadden alle oogsten van granen, vruchten, noten en groente erop zitten. In oktober is de laatste jachtperiode en daarna was het klaar.
Ook nu nog merk je dat we – de een bewuster dan de ander – toeleven naar de winterperiode. Boekenweek is niet voor niets in oktober omdat er in de winter meer wordt gelezen. We slaan warmere kleding in en meer mensen ervaren de behoefte om knus thuis te zitten en het thuis gezelliger te maken. Tegelijkertijd ervaren ook meer mensen dat ze somberder worden als het licht afneemt.
In onze huidige tijd hebben we natuurlijk nog maar weinig te maken met voorraden aanleggen omdat we de supermarkt hebben. Daar kun je altijd terecht!
Symbolische betekenis en Samhain-ritueel
De betekenis van Samhain zou je daarom symbolisch moeten opvatten: nu kun je nog bepalen en voorbereiden wat je in de winter allemaal gaat doen. Hoe kom jij die periode door? Wat wens je te leren? Wat wil je overdenken? En wat moet je daar nog voor voorbereiden?
Brand een kaars en wat wierook en neem pen en papier. Overdenk al deze vragen over de winterperiode en noteer dat. Het belangrijkste is nu om in de komende paar weken al je voorbereidingen te treffen zodat je lijst voor de wintertijd waarheid wordt!
Samhain: het feest van de transitie
Er vindt nu een overgang van sterven naar geboorte plaats. Met het oogsten is alles wat levend was gestorven en een deel geofferd aan de aarde. In het duister in de baarmoeder en in Moeder Aarde krijgt wat stierf en naar de dodenwereld afdaalde nu weer een nieuwe levensvonk. Vanaf nu zal er verborgen onder de grond weer leven sluimeren, veilig in de schoot van Moeder Aarde, om straks in de lente in het licht opnieuw geboren te worden.
Dit verhaal van de levenscyclus waarin Samhain de rol speelt van het ontvangst in de onderwereld om de levensvonk weer te geven, geeft het de status van overgangsfeest van een oude periode naar een nieuwe periode. Waar buiten zichtbaar het licht overgaat van licht naar donker, gebeurt ondergronds het tegenovergestelde! Daarom wordt dit in paganistische- en heksenkringen ook wel het Oud en Nieuw van de heksen genoemd.
Rituelen tijdens het feest van de transitie
Rondom deze overgangen kun je ook allerlei rituele vieringen uitvoeren. Dit kun je doen tijdens Samhain:
- Voorspel de toekomst! Dit was een traditie voor oude volkeren. Leg voor elke maand die gaan komen een tarotkaart en duid die kaart. Schrijf je uitleg op, zodat je het niet vergeet.
- Schrijf een wens op een tak en verbrand die in een vuur.
- Maak goede voornemens en proost daarop. Het klinken van de glazen is de bevestiging dat je wens gehoord is (het is beklonken!)
- Breng een offer bij een taxus (de boom van leven en dood) en spreek je wens uit bij de boom, of juist de goede voornemens en vraag de aarde en/of de hemel om je te horen en te steunen.
Cyclus van de natuur en het leven
Er zijn legio manieren om tijdens een jaarfeest, een overgangsmoment in de cyclus van de natuur en het leven, stil te staan met een ritueel. (Lees hier bijvoorbeeld vier magische rituelen om tijdens Samhain wanneer ‘sluier tussen de werelden’ het dunst is uit te voeren.) Als je de betekenis van het jaarfeest kent, kun je rondom die betekenis symbolische handelingen bedenken die uiting geven aan die betekenis. Dat is wat heksen doen met het vieren van de jaarfeesten.
De wereld draait wel door, ook als we niet ritueel stilstaan bij het wisselen van de seizoenen! Toch geven juist die rituelen ons een extra besef van wat er in de natuur gebeurt en dat wij mensen nog steeds onderdeel uitmaken van de natuur. Want wat we in het groot in de natuur zien gebeuren (het afsterven in de herfst en het klaarmaken voor de koude winterperiode) gebeurt bij ons intern ook. Alleen zijn we ons daar vaak niet meer van bewust. Totdat je nadenkt over de symboliek en daar ritueel uiting aan geeft.
De weg van de heks
Lunadea is een van de bekendste traditionele heksen van Nederland en neemt je in haar boek De weg van de heks mee op het pad van een magisch en intuïtief leven. Voelde jij je altijd al anders dan anderen? Ga je liever de natuur in dan dat je afspreekt met vrienden? En ben je geïnteresseerd in spiritualiteit? Grote kans dat ook jij een heks bent!
Lees ook deze artikelen van Lunadea:
Huiselijke hekserij: vier tips om je tijd thuis nuttig én magisch te besteden
Zo creëer je een Sacred space in je huis
Ik ben een heks. Mijn leven is doorspekt met magie, symboliek en rituelen. Hekserij is mijn levenswijze. Niet op een religieuze wijze, want hekserij is voor mij heel aards! Heksen voelen aan dat de natuur bezield is en dat je zelf ook onderdeel bent van de natuur. Omdat hekserij zo'n grote rol speelt in mijn leven, schrijf ik er over in blogs, in boeken, geef ik er cursussen en lezingen over. Hekserij geeft diepgang en betekenis aan het leven, en het wordt tijd dat daar meer over bekend wordt.
