Chronische pijn eindelijk begrepen: zo belangrijk is de mind-body connectie
Door John E. Sarno
Chronische pijn zoals fibromyalgie, rugpijn, maag- en darmproblemen en allergieën komen ontzettend veel voor en zijn zeer beperkend maar worden vaak niet erkend. “De meest prangende en onvermijdelijke vraag is: waarom en hoe is dit zo gekomen?” vraagt wereldwijd bekende professor op dit gebied John E. Sarno, auteur van De mind-body connectie, zich af. In dit artikel lees je zijn visie en wat de oorzaken van chronische pijn kunnen zijn.
Als deze pijnstoornissen niet veroorzaakt worden door structurele afwijkingen, hoe kunnen deze epidemieën dan worden verklaard?
De epidemie van chronische pijn
Het kwartet van pijn, invaliditeit, onjuiste informatie en angst teistert de westerse wereld al jaren en daar lijkt voorlopig geen eind aan te komen. Veel mensen hebben last van hun rug, nek, armen en benen en volgens de statistieken breidt deze pijnepidemie zich steeds verder uit. Het aantal arbeidsongeschikten in het bedrijfsleven als gevolg van lage rugpijn wordt met het jaar groter.
Fibromyalgie en andere chronische pijn
In bedrijfstakken waarin veel mensen achter een beeldscherm zitten, zijn er grote problemen met arbeidsongeschiktheid en ziektekosten als gevolg van rsi (repetitive stress injury)*. Miljoenen mensen, vooral vrouwen, lijden aan fibromyalgie. Een pijnlijke aandoening waarvan de precieze oorzaak nog niet is gevonden. Terwijl er een gigantische medische industrie is ontstaan om deze aandoeningen te diagnosticeren en te behandelen, gaan de problemen niet weg.
Niet levensbedreigend wél beperkend
Deze medische problemen worden meestal geen epidemieën genoemd, waarschijnlijk omdat ze vaak niet levensbedreigend zijn en het publiek zich niet volledig bewust is van het effect dat ze op financieel, sociaal en emotioneel vlak hebben. Dat ze niet levensbedreigend zijn, is het enige positieve dat erover gezegd kan worden, want ze kunnen lichamelijk en emotioneel zeer beperkend zijn.
Waarom hebben zoveel mensen pijn?
De meest prangende en onvermijdelijke vraag is: waarom en hoe is dit zo gekomen? Zijn we na miljoenen jaren evolutie plotseling niet meer in staat om normaal te functioneren? Heeft ons lichaam tekortkomingen die pas de laatste veertig jaar aan het licht zijn gekomen? Als deze pijnstoornissen niet veroorzaakt worden door structurele afwijkingen, hoe kunnen deze epidemieën dan worden verklaard?
Chronische pijn begrepen
De mind-body connectie gaat over deze epidemie. Het beschrijft zowel de klinische bevindingen die de oorzaak van de pijnaandoeningen aan het licht hebben gebracht, als een methode om ze te behandelen. Helaas verwerpt de reguliere geneeskunde deze diagnose, omdat die gebaseerd is op de theorie dat de lichamelijke symptomen worden veroorzaakt door emotionele processen. Het concept wordt echter wel door veel mensen die niet medisch onderlegd zijn omarmd, waarschijnlijk omdat ze niet bevooroordeeld zijn door een traditionele medische opleiding.
Hoofdpijn, maag- en darmklachten en allergieën
En alsof de pijnepidemie al niet groot genoeg is, wordt een grote groep lichamelijke aandoeningen gezien als equivalenten van het pijnsyndroom, omdat ze lijken voort te komen uit hetzelfde psychologische proces. Deze aandoeningen komen al jaren bij veel mensen voor en zijn samen met de uiteenlopende pijnaandoeningen wijdverspreid in de westerse samenleving. Dan heb ik het over de hoofdpijn, maag- en darmklachten en allergieën
waar mensen mee kampen. Maar ook over aandoeningen die aan de orde van de dag zijn op het gebied van dermatologie, de luchtwegen, het urogenitale systeem en gynaecologie.
Als de meeste van deze aandoeningen psychogeen van aard zijn, dat wil zeggen dat ze in de geest ontstaan, dan hebben we een gigantisch probleem op het gebied van de volksgezondheid. De medische, humanitaire en economische implicaties hiervan zijn overduidelijk.
Waar komen deze klachten vandaan?
De mind-body connectie gaat over emoties, ziekte en welzijn, hoe ze met elkaar samenhangen en wat je kunt doen om een goede gezondheid te bevorderen en bepaalde lichamelijke aandoeningen het hoofd te bieden. De ideeën zijn gebaseerd op jarenlange succesvolle behandeling van een door emoties veroorzaakte lichamelijke
aandoening die het Tension Myositis Syndrome (tms) wordt genoemd. Ik geef een actuele beschrijving van die aandoening, maar richt me vooral op de invloed die emoties hebben op het functioneren van ons lichaam.
De echte oorzaak werd opeens genegeerd
Dat verband werd in de eerste helft van de twintigste eeuw vrijwel volledig geaccepteerd binnen de westerse geneeskunde, maar werd daarna bijna door niemand meer erkend. De waarschijnlijke redenen voor deze historische trend zijn de verwerping van de psychoanalytische theorie, de toegenomen belangstelling
voor laboratoriumonderzoek en de neiging van artsen om psychologische kwesties uit de weg te gaan. Aan het einde van de twintigste eeuw waren er op het gebied van zowel de lichamelijke als de psychologische geneeskunde nog maar weinig artsen die geloofden dat onbewuste, verdrongen emoties de oorzaak konden zijn van lichamelijke ziekten.
Psychoanalytici waren de enige clinici die dat concept bleven aanhangen, maar hun invloed op de psychiatrie en de algemene geneeskunde was beperkt. In de lichamelijke geneeskunde is er vrijwel niemand die dit idee aanhangt.
De mind-body connectie
Ondanks het gebrek aan interesse van de reguliere geneeskunde is er veel over geschreven over de connectie tussen lichaam en geest. Er zijn zorgvuldige onderzoeken gedaan die psychologische factoren in verband brengen met pathologische aandoeningen zoals coronaire arteriosclerose en een hoge bloeddruk. Ik ken maar één onderzoeker buiten de psychoanalyse, die onbewuste emoties heeft aangewezen als oorzaak van een lichamelijke ziekte. Je leest wel vaak over stress, woede, angst, eenzaamheid en depressie, maar die worden dan gezien
als bewust waargenomen emoties. Vaak wordt gedacht dat deze gevoelens onderliggende structurele pathologische processen verergeren, zoals hernia’s, fibromyalgie of rsi.
De mind-body connectie gaat over lichamelijke aandoeningen die worden veroorzaakt door onbewuste verdrongen gevoelens. Aangezien dit zeer specifieke stoornissen zijn, kunnen ze nauwkeurig worden gediagnosticeerd en met succes worden behandeld. Het Tension Myositis Syndrome is op dit moment de meest voorkomende door emoties veroorzaakte aandoening in de Verenigde Staten, en waarschijnlijk in de gehele westerse wereld.
De mind-body connectie
'De mind-body connectie' van John Sarno is het standaardwerk op het gebied van het begrijpen en helen van chronische pijn.

Lees verder over chronische pijn:
- Last van chronische pijn? Waarom tijd doorbrengen in de natuur helend is
- Chronische pijn: als je lichaam oud zeer niet los kan laten
- Chronische klachten en verborgen emoties: hoe staan ze met elkaar in verbinding?
- Heb je chronische en onbegrepen klachten? Dit kan helpen bij heling