Wat wil jouw lichaam je vertellen? De betekenis van lichamelijke klachten
Door Rianda Nannes
Trillende oogleden, migraine, buikpijn en meer: via pijn communiceert je lichaam met je. In dit artikel van coach Rianda Nannes ontdek je hoe je weer kunt leren luisteren naar je lichaam, wat de betekenis is van verschillende lichamelijke signalen en waarom deze subtiele taal van binnenuit zo belangrijk is.
Waar je hoofd gemakkelijk kan rationaliseren en relativeren, is je lijf altijd eerlijk.
Je lichaam communiceert. Niet met woorden, maar met signalen zoals pijn, tintelingen, verkramping of spanning. Dit zijn niet zomaar ongemakken, dit zijn boodschappers. Signalen die iets willen zeggen over hoe het écht met je gaat. Omdat we het vaak zo druk hebben, of we het niet geleerd hebben, negeren we deze signalen totdat ze niet meer te negeren zijn.
Lichaamssignalen: een vergeten taal
Al van jongs af aan worden we vooral aangemoedigd om te denken, te analyseren, te presteren. Maar je lichaam is minstens zo intelligent als je hoofd: het zendt de hele dag door signalen uit over jouw fysieke én emotionele toestand. Alleen zijn we die taal een beetje verleerd. We slikken een paracetamol bij hoofdpijn, nemen een kop koffie bij vermoeidheid, negeren de knoop in onze maag vlak voor een afspraak. En daarmee missen we waardevolle informatie.
Je lichaam liegt niet. Waar je hoofd gemakkelijk kan rationaliseren en relativeren, is je lijf altijd eerlijk. Het laat precies voelen waar spanning zit, waar iets niet stroomt, of waar je jezelf structureel voorbijloopt. Door opnieuw af te stemmen op deze lichaamssignalen, ga je beter begrijpen wat je nodig hebt: fysiek, emotioneel én energetisch.
Een cliënt vertelde me eens over haar terugkerende rugpijn, altijd op haar werkdagen en vaak al op zondagavond. Medisch gezien konden ze niets vinden, maar er was een duidelijk patroon zichtbaar. In onze gesprekken ontdekten we dat de pijn opspeelde zodra ze zich innerlijk begon te verzetten tegen haar eigen tempo, verplichtingen of verwachtingen van anderen. Haar rug droeg letterlijk wat ze mentaal eigenlijk niet wilde dragen. Toen ze begon te luisteren naar wat die spanning haar wilde vertellen, werd de klacht niet alleen minder, maar ging ze ook andere keuzes maken – stap voor stap, in haar eigen tempo.
Wat je lichaam je wil vertellen
Hieronder vind je een aantal lichaamssignalen die we regelmatig ervaren en hun mogelijke betekenis. Let op: deze signalen zijn altijd een gevolg van je huidige situatie en vragen dus om nieuwsgierige, milde aandacht; ze zijn geen diagnose. Zie ze als uitnodiging om dieper te luisteren.
- Spanning in je kaken of schouders
Vaak het gevolg van langdurige alertheid of onuitgesproken woede. Je lichaam staat “aan”, klaar om te reageren of te beschermen. Dit komt doordat je sympathisch zenuwstelsel actief is: het deel dat je voorbereidt op actie of verdediging. Handig in nood, maar belastend als het chronisch aanstaat.
- Druk op je borst of moeite met ademhalen
Kan wijzen op emotionele spanning, angst of verdriet dat zich letterlijk vastzet in je hartgebied. Je hartruimte vraagt om aandacht, zachtheid, ruimte.
- Koude handen en voeten
Vaak een teken dat je zenuwstelsel in de stressmodus zit (vecht-of-vlucht), waardoor het bloed naar je vitale organen gaat en andere delen tijdelijk minder doorbloed raken. Een fysiologische reactie op gevaar, ook als dat gevaar alleen maar in je hoofd zit.
- Vermoeidheid of een zwaar gevoel in je benen
Wanneer je systeem overbelast is, schakelt het terug. Je lijf vraagt je om rust, herstel en vertraging. Soms letterlijk: stil te staan bij waar je heen rent.
- Regelmatige hoofdpijn of migraine
Kan voortkomen uit overbelasting, mentale druk, onderdrukte emoties of te veel ‘in het hoofd’ zitten. Het lichaam vraagt om ontlading, stilte en rust. Hier lees je meer over migraine.
- Trillende oogspieren of spiertrekkingen
Een teken van overprikkeling van het zenuwstelsel. Vaak zichtbaar bij langdurige stress, vermoeidheid of het steeds ‘aan’ staan. Dit zijn kleine uitingen van een systeem dat zijn evenwicht probeert te hervinden.
- Gehoorverlies of oorsuizen (tinnitus)
Soms laat je lichaam je letterlijk minder horen wat er van buiten komt. Dit kan wijzen op overprikkeling, innerlijke overbelasting of een roep om naar binnen te keren. Lees meer over de betekenis van tinnitus in dit artikel.
- Ontstekingen die steeds terugkeren
Het lichaam geeft aan dat het immuunsysteem onder druk staat. Ontstekingen kunnen een uiting zijn van chronische stress of emotionele onderdrukking die fysiek tot uiting komt. Lees verder over ontstekingen.
- Lage rugpijn
Wordt vaak in verband gebracht met (onbewuste) angsten, financiële stress of het gevoel dat je niet genoeg ondersteuning of veiligheid ervaart in je leven. Lees verder over lage rugpijn.
- Buikpijn of darmklachten
De buik wordt ook wel je tweede brein genoemd. Het is een gevoelig en intelligent centrum dat reageert op spanning, onverwerkte emoties en situaties waarin je je niet veilig voelt. Klachten ontstaan vaak als er te weinig ruimte is voor verwerking, vertraging en werkelijk thuiskomen bij jezelf.
Reflectievraag
Welk signaal van je lichaam negeer jij het vaakst – en wat zou het je willen vertellen als je echt zou luisteren?
Hoe kun je leren luisteren?
Het herkennen van signalen is één ding. Maar hoe stem je je opnieuw af op die subtiele taal van je lijf?
- Vertraag regelmatig
Veel van wat je lichaam te vertellen heeft, kun je alleen waarnemen als je vertraagt. Dat kan door yoga, wandelen, ademwerk of simpelweg vijf minuten stil zitten. Geef je lijf ruimte om te spreken.
- Check in met jezelf
Stel jezelf eens per dag deze vraag: Wat voel ik in mijn lichaam? Niet: Wat denk ik?, maar: Wat voel ik? Misschien merk je een knoop, een spanning, of juist rust. Alles is informatie.
- Stel nieuwsgierige vragen
In plaats van frustratie bij pijn of ongemak, kun je ook vragen: Wat wil je me vertellen? Waar heb ik niet naar geluisterd? Alleen al deze houding van nieuwsgierigheid brengt je dichter bij je gevoel.
- Gebruik je adem als anker
Door bewust te ademen – met een langere uitademing – vertel je je lichaam dat het veilig is. Vanuit die veiligheid kun je makkelijker contact maken met onderliggende signalen of emoties.
Je lichaam als kompas
Je lichaam is geen last. Het is je kompas. Hoe eerder je leert afstemmen op de taal van binnenuit, hoe beter je in staat bent om keuzes te maken die werkelijk kloppen. Voor jou. Voor jouw tempo. Jouw ritme. Jouw waarheid.
Soms is het enige dat je hoeft te doen: even stilstaan. Voelen. Luisteren. En met zachtheid beantwoorden wat je lichaam je vertelt.
De mind-body connectie
Wil je nog meer lezen over de betekenis van lichamelijke klachten en hoe je deze kunt oplossen? 'De mind-body connectie' van John Sarno is het standaardwerk op het gebied van het begrijpen en helen van chronische pijn.
Lees verder:
- Chronische pijn eindelijk begrepen: zo belangrijk is de mind-body connectie
- Onbegrepen pijn: hoe onderliggende emoties in je lichaam kunnen vastzitten
- Chronische klachten en verborgen emoties: hoe staan ze met elkaar in verbinding?
Rianda Nannes is een gepassioneerde holistisch leefstijlcoach die zich met hart en ziel inzet voor het begeleiden van hoogsensitieve personen. Met een liefdevolle benadering biedt ze 1-op-1 coaching en online trajecten, waarin ze diepgaande inzichten en praktische tools deelt om hooggevoeligheid te omarmen. Rianda helpt haar cliënten hun innerlijke licht te ontdekken en te stralen, zodat ze met balans en zelfvertrouwen hun pad kunnen bewandelen. Ze heeft diverse opleidingen gevolgd op het gebied van holistische gezondheid, hooggevoeligheid en coaching.
