Heb je last van hersenmist, een opgeblazen buik en moeheid? Dit kan de oorzaak zijn
Door Alberto Villoldo
Een vaag hoofd, moeheid, somberheid en vaak ziek zijn: ze kunnen dezelfde oorzaak hebben die te vinden is in je buik. In dit artikel vertelt spiritueel leraar Alberto Villoldo, auteur van Vernieuw je brein, over de mysterieuze bewoners van jouw microbioom en hoe belangrijk het is om deze gezond en divers te houden. Er zijn namelijk vele gevolgen van een eentonig microbioom.
Je darmen zijn de plek waar de natuur in jou leeft.
De oorzaak van hersenmist en somberheid
De werkelijke oorzaak van hersenmist en een slecht humeur ligt in onze buik. Willen we een gezond brein krijgen, dan moeten we eerst voor gezonde darmen zorgen, want die spelen een essentiële rol bij de instandhouding van het welzijn van onze hersenen.
Goedaardige darmbacteriën verteren ons voedsel, onttrekken er voedingsstoffen aan en zetten die om in moleculen die ons lichaam kent en die het kan gebruiken voor herstel en regeneratie. Deze bacteriën helpen het immuunsysteem door T-cellen te leren hoe ze lichaamsvreemde indringers moeten herkennen en uitschakelen, met de bedoeling ons gezond te houden.
Om hun taken goed uit te voeren hebben de darmen een leger aan bacteriën nodig. Deze minuscule schepsels vertegenwoordigen zelfs meer dan 90 procent van het dna in ons lichaam. Je gelooft het misschien niet, maar het betekent dat jij maar 10 procent van je dna bent!
De gevolgen van een eentonig microbioom
Je darmen zijn de plek waar de natuur in jou leeft. Je spijsverteringskanaal is eigenlijk de ‘buitenkant’ en zit vol met bacteriën, schimmels, zoutzuur, onverteerd voedsel, afval en gifstoffen. In het bos vind je op voedselrijke plaatsen een overvloed aan dierenleven, en zo is het ook in je darmen. Deze microben leven in een symbiotische relatie met ons.
Net als in de natuur is het belangrijk dat het microbioom divers is. De meeste slechte bacteriën die op vers voedsel zitten kun je er eenvoudig afspoelen. Wat er dan nog achterblijft wordt tijdens de afbraak van het voedsel door het maagzuur uitgeschakeld. Maagsappen zijn heel krachtig; als je last hebt van reflux weet je hoeveel pijn het doet als er maagzuur in je slokdarm terechtkomt.
1. Overheersing van slechte bacteriën en schimmels
Ons lichaam heeft zich zo ontwikkeld dat onze maagwand voorkomt dat het maagzuur ons lichaamsweefsel verteert. Als je geen divers microbioom hebt kunnen slechte bacteriën, wormen en schimmels gaan overheersen.
2. Prikkelbaar, snel moe en spijsverteringsproblemen
Wanneer deze slechte bacteriën, wormen en schimmels gaan overheersen krijg je last van ‘dysbiose’ (van de Griekse woorden voor ‘slecht’ en ‘manier van leven’), een disbalans in de darmen die maakt dat we prikkelbaar worden, snel moe zijn en last krijgen van spijsverteringsproblemen, winderigheid en een opgeblazen gevoel.
3. Huidproblemen
Onze huid vertoont uitslag of jeugdpuistjes, we lopen meer kans op infecties en als gevolg van ontstekingen hebben we pijnlijke gewrichten.
4. Vatbaar voor maagdarminfecties
Als je darmflora beschadigd is, heb je maar tien salmonellabacteriën nodig om een maagdarminfectie te krijgen. Als je darmflora daarentegen sterk en gezond is, zijn er meer dan een miljoen van deze bacteriën nodig om zo’n infectie te veroorzaken.
5. Te weinig serotonine
Dysbiose heeft tot gevolg dat de goede bacteriën in je darmen geen serotonine meer aanmaken.
6. Kortetermijngeheugen neemt af
Als de hersenen serotoninetekort hebben, kan de hippocampus de door stresshormonen (adrenaline en cortisol) veroorzaakte schade niet meer herstellen. Als de fabrieken in onze darmen sluiten, kan de hippocampus met wel de helft krimpen. Daardoor neemt ons kortetermijngeheugen af en leren we geen nieuwe dingen meer. We kunnen niet meer op een creatieve manier met anderen omgaan en onze vloeibare intelligentie gaat achteruit.
Als onze hippocampus beschadigd raakt, veroudert de ‘landkaart’ die dit hersendeel van de wereld heeft (die niet ouder hoeft te zijn dan twee jaar), waardoor onze ontwikkeling op dezelfde manier stagneert als die van de Neanderthaler die zijn vertrouwde grot niet durfde te verlaten. Het lijkt erop dat onze hersenen hun landkaart van de werkelijkheid elke twee jaar moeten aanpassen, minimaal.
Op deze situatie lijkt de wet van Moore van toepassing, die zegt dat het aantal transistors op een microchip elke twee jaar verdubbelt. Omdat de rekenkracht van computers elke twee jaar verdubbelt, verbeteren de prestaties gestaag en heb jij elke twee jaar een nieuwe laptop nodig. De landkaart waarop wij vertrouwen om onze weg in deze snel veranderende wereld te vinden heeft een update nodig, want alleen dan kunnen wij zelf onze bestemming kiezen. Anders zijn we net als de blauwe rups uit Alice in Wonderland die zegt: ‘Als je niet weet waar je naartoe gaat, zal bijna elke weg je daar brengen.’
De tuin in je darmen verzorgen
Om onze hersenen te beschermen, moeten we de tuin van onze darmen opnieuw ‘bevolken’ met microben. Het meeste van wat we dagelijks eten is niet goed voor onze darmen en niet bevorderlijk voor de bevolking ervan met goede microben. Je bent wat je microbioom eet.
Mensen eten tegenwoordig te veel, maar krijgen toch te weinig voedingsstoffen binnen omdat ze niet beschikken over de bacteriën die noodzakelijk zijn voor een goede spijsvertering. Het probleem is dus niet alleen wat we eten, maar ook wat we niet eten: plantaardig voedsel dat rijk is aan voedingsstoffen en arm aan calorieën en dat ruim voldoende vezels bevat. Als gevolg van te veel suikers, bewerkt voedsel en verzadigde vetten uit dierlijk eiwit, hebben we te weinig diversiteit in onze darmbacteriën.
Antibiotica en je microbioom
Bij gebruik van antibiotica wordt ons microbioom gedecimeerd. Je krijgt antibiotica tegenwoordig niet zomaar meer voorgeschreven, maar je krijgt er ook genoeg van binnen door het eten van (niet-biologische) zuivelproducten of vlees van dieren die antibiotica in hun voer krijgen om ze te laten aankomen. Kortom: ook jouw microbioom is waarschijnlijk wel aan vernieuwing toe.
Candida als boosdoener
Wat de situatie er nog slechter op maakt is dat de meeste mensen veel te veel candida (Candida albicans) in hun buik hebben. Candida is een schimmel die niet warm of koud wordt van antibiotica – antibiotica doden alleen bacteriën. Na een antibioticakuur, die een groot deel van de bacteriën in je darmen doodt, krijgt de candidapopulatie in de darmen de gelegenheid om sterk te groeien.
Er is tegenwoordig sprake van een toename van leveraandoeningen die niets te maken heeft met alcoholconsumptie. Sommige mensen hebben zoveel candida in hun spijsverteringskanaal dat er sprake is van een complete distilleerderij in hun buik, ook als ze geen druppel alcohol drinken. Candida zet de suiker uit het toetje dat je net gegeten hebt om in alcohol, op dezelfde manier als in een brouwerij graan wordt gefermenteerd om bier te maken.
De alcohol die in de darm vrijkomt beschadigt de lever op dezelfde manier als te veel whisky drinken dat doet. De natuur houdt ervan om dingen te fermenteren, en candida is het afvalverwerkingssysteem van de natuur dat bedoeld is om jou te fermenteren als je dood bent! Het is natuurlijk niet de bedoeling dat dit voortijdig gebeurt.
Langer en gezonder leven
We hebben een divers microbioom nodig. Wist je dat onze verre voorouders meer dan tweeduizend goede bacteriesoorten in hun darmen hadden, terwijl wij er vaak nog geen tien hebben? Wij hebben een innerlijke tuin die op een unieke manier verband houdt met wat we lekker vinden, wat onze slaapgewoonten zijn en wat voor relaties we hebben.
Door een onderzoek van het National Institute for Aging kwam ik erachter dat mensen met een meer divers en meer persoonlijk microbioom langer leven en gezonder zijn dan mensen met een minder divers microbioom. Bovendien beschikken deze mensen over grotere hoeveelheden door microben geproduceerde metabolieten, waardoor hun serotonineniveau hoger was. (Onderzoek bij muizen wijst uit dat een ruime hoeveelheid tryptofaan, een serotonineprecursor, ontstekingen terugdringt en levensverlengend werkt.)1
Een gezondere populatie van microben in onze darmen is van wezenlijk belang voor een scherp verstand. We hebben ‘vlinders in onze buik’ of we vinden een situatie ‘onverteerbaar’, omdat onze darmen verband houden met wat wij intuïtie noemen.
Je microbioom is verspreid over je lichaam
Onze darmflora bevindt zich niet alleen in onze buik, mond, longen en huid, maar ook in een wolkachtig aura dat zich op ongeveer een halve meter rondom ons bevindt. Zelfs als je jarenlang geen antibiotica hebt geslikt en geen suiker hebt gebruikt, kan het nog heel lang duren voordat je een ruime variëteit aan microben in je darmen hebt. Probiotica kunnen hierbij helpen.
‘Vieze’ groenten eten
Toen ik kortgeleden bij vrienden op bezoek was, kwam hun jongste uit de tuin aangelopen om mij te vertellen dat hij een paar bessen had ontdekt en opgegeten. Zijn moeder zei: ‘Liefje, je moet fruit altijd afspoelen voordat je het eet.’ Ik legde haar uit dat het juist goed was dat hij dit niet had gedaan, want door de bessen zo van de stuik te eten, kreeg hij goede probiotica binnen. Hoe meer organisch vuil van de bodem er bij regen op de bessen was gespat, des te beter.
Fragment uit: Vernieuw je brein
Vernieuw je brein
Hoe kun je aan een gezond microbioom 'werken'? 'Vernieuw je brein' van Alberto Villoldo helpt je hiermee. Dit boek is een revolutionaire gids voor een optimaal werkend brein waardoor je gezonder en gelukkiger ouder kunt worden.
Lees ook deze artikelen van Alberto Villoldo:
- Albert Villoldo: ontdek wat deze groenten en zaden voor je lichaam kunnen betekenen
- Eeuwenoud inzicht van de sjamanen: zo leer je van de oneindige wijsheid van het universum
- Oude pijn: zo reinig je je chakra’s om zware emoties en gebeurtenissen los te laten
Alberto Villoldo is psycholoog en medisch antropoloog en deed diepgaand onderzoek naar de geneespraktijken van sjamanen in de Amazone en de Andes. Zijn kennis geeft hij onder meer door in zijn opleidingsinstituut The Four Winds in Chili.
