Ben jij een pleaser? 3 soorten pleasers (+ tips hoe je kunt kiezen voor jezelf)
Door redacteur
Je biedt graag de helpende hand, een luisterend oor en een schouder om op uit te huilen. Maar wanneer je anderen altijd op de eerste plaats zet, heb je ze geleerd dat jij steeds als laatste aan de beurt bent. Je zou best wat vaker voor jezelf willen kiezen, maar er zijn zoveel verzoeken en verplichtingen van familie, vrienden en werk. Je denkt dat je het juiste doet door aan alles gehoor te geven. Maar op een gegeven moment loop je vast: je bent immers nooit klaar met klaarstaan voor een ander. In dit artikel lees je wat een pleaser is en hoe je zelf de eerste stappen kunt zetten om te stoppen met pleasen.
Ben jij een pleaser?
In meer of mindere mate doet iedereen zijn best om aan zichzelf te bewijzen dat hij volwaardig mens is. Maar bij sommige mensen is deze drang sterker dan bij anderen. Zij identificeren zich zodanig met goedheid dat ze zwaar gebukt gaan onder de druk om zich te conformeren aan hun eigen idee van goed-zijn.
Pleasers hebben zich door hun omgeving laten overtuigen dat schuldgevoel het instrument is waarmee je onderscheid kunt maken tussen hetgeen als goed beschouwd wordt en dat wat als slecht wordt gezien. Daarom is schuldgevoel benoemd tot heerser over het leven. Pleasers baseren hun dagelijkse handelingen en beslissingen op hun antwoord op de vraag: is dit een goede of een slechte handeling? En hun antwoord is weer gebaseerd op het al dan niet ontstaan van schuldgevoelens.
Wij, pleasers, voelen ons vaak heel verantwoordelijk voor de gevoelens en het welzijn van anderen. We zijn altijd bezorgd of we een ander niet kwetsen of verwaarlozen. Over het algemeen vinden we dat dienstbaar zijn aan anderen ons enige doel in het leven is. Onbewust vinden we namelijk dat dienstbaarheid aan anderen het zichtbare bewijs is van goedheid, of we hebben letterlijk geleerd om in eerste instantie voor anderen te zorgen.
Het leven van een pleaser is vaak niet makkelijk en zit vol innerlijke conflicten. Ook depressies liggen op de loer. Ze hebben bovenmatig last van stress en krijgen hierdoor vaak last van stress-gerelateerde ziekten. In ieder geval hebben ze heel veel verantwoordelijkheden op zich genomen die eigenlijk niet bij hen horen en zien ze doorgaans niet dat dit ook anders kan.
Wat voor soort pleaser ben jij?
De opoffer-pleaser
Het kan zijn dat een pleaser zich zodanig opoffert dat het niet in hem opkomt om zich rechtstreeks over iets of iemand te beklagen. Dit zal de groeiende verontwaardiging in hem echter niet stoppen. Hij voelt zich ook heel schuldig vanwege zijn verontwaardiging omdat die emotie niet liefdevol is. Zo iemand heeft het gevoel dat hij alle verwachtingen van een pleaser op de een of andere manier moet zien te overstijgen en een heilige moet worden.
Met ‘heilig’ bedoel ik dat de pleaser nooit meer iets mag doen waar een ander vraagtekens bij kan stellen. Hij moet niet alleen zelf een volledig zuiver leven leiden, zijn diepe integriteit mag daarnaast nooit door iemand in twijfel worden getrokken.
De twijfel-pleaser
Hij twijfelt voortdurend aan zichzelf, zodat niemand anders dit hoeft te doen. Deze pleasers lijden vaak aan depressiviteit omdat ze nooit goed genoeg zijn om die zeurende, achtervolgende innerlijke stem tot zwijgen te brengen. Ondanks hun depressiviteit blijven ze geven, geven en geven, in de hoop dat ze zo die innerlijke stem de mond zullen snoeren.
De ik-geef-gewoon-pleaser
Een pleaser die zegt dat zij gewoon iemand is die geeft, zit vaak helemaal verstrikt in verplichtingen aan anderen. Ze geeft niet op natuurlijke wijze, vanuit empathie en mededogen dat ontstaat vanuit het authentieke verlangen om te geven.
Ze geeft omdat niet-geven slecht is. Ook geeft ze in de hoop dat mensen haar aardig zullen vinden. Ze is doodsbang dat iedereen die haar ooit aardig vond haar zal verlaten als ze stopt met geven. Haar respons is dus geen geschenk, maar koopwaar, of een uitruil.
Pleasen en schuldgevoelens
Schuldgevoelens zijn goed. Deze zin is niet alleen door pleasers bedacht. Zo’n beetje de hele wereld gelooft hierin. Schuldgevoelens worden (door een pleaser) gezien als een soort leidraad. De meesten van ons hebben geleerd dat schuldgevoelens ons vertellen dat we iets verkeerd hebben gedaan. Daarom zijn schuldgevoelens zo’n belangrijke, zelfs heilige leidraad voor ons handelen. Maar dit is een leugen.
Schuldgevoelens zijn een vorm van angstige bezorgdheid waarvan pleasers erg in de war raken. Schuldige gevoelens liegen tegen de pleaser over verantwoordelijkheidsgevoel. Ze vertellen hem dat hij veel verantwoordelijker is voor het welzijn van anderen dan hij in werkelijkheid is. Pleasers gaan gebukt onder de grote misvatting dat zij de volledige verantwoordelijkheid hebben voor de gevoelens en het welzijn van de mensen in hun leven.
Wat kun je zelf doen?
Andrea Mathews schreef er natuurlijk het hele boek Stop met pleasen over, maar er is iets wat je nu al kunt doen om je meer bewust te worden van deze schuldgevoelens en om te starten met kiezen voor jezelf.
Stap 1: In welke pleaser herken jij je het meest?
Het is goed om je eigen patronen te zien. Lees de omschrijvingen hierboven goed door en kijk voor jezelf wat je herkent en wat niet. Hoe werkt pleasen voor jou? Wanneer heb je er het meest last van? Probeer zo’n situatie gedetailleerd voor de geest te halen voor stap 2.
Stap 2: Wie zou je zijn als je niet zou pleasen?
Dit is natuurlijk spannend! Ga in je geest terug naar een moment waarop je zelf erg last had van je pleasegedrag. Probeer je voor te stellen wie je zou zijn als je op dat moment zou zeggen: “Nee dank je, vandaag niet” of “Misschien is dat iets voor iemand anders”. Of probeer een soortgelijke zin die bij jou van toepassing is. Hoe voelt dat? Zou je het los kunnen laten? Zou je een kwartiertje rustig in de zon kunnen zitten als je niet ingaat op de vraag of wanneer je niet aanbiedt om te helpen? Hoe zou dat zijn?
Stap 3: Omarm je gevoelens
Het lastige van pleasen is dat je het niet doet omdat je er alleen maar ongelukkig van wordt. Het is een strategie die je tot nu toe ook geholpen heeft. Het liefste ervaar je namelijk dankbaarheid en liefde, en heb je geen schuldgevoelens. Wanneer je merkt dat je aan het pleasen bent, probeer een keer nee te zeggen of voor jezelf te kiezen. Of dat nou lukt of niet: omarm wat er bij je boven komt. Wat jij voelt is echt en waardevol. Wanneer je meer in contact staat met jouw reactie op de situatie, krijg je meer kracht om te reageren zoals je eigenlijk zou willen. En wanneer je dan welverdiend je kwartiertje in de zon hebt gepakt… Probeer dan met een vriendelijke glimlach deze nieuwe versie van jezelf wat extra liefde te geven.
Stop met pleasen
Wil je meer weten over pleasen, pleaser zijn en wat je als pleaser kunt doen om jouw leven weer in eigen handen te nemen? Dit nuchtere boek helpt je met helende inzichten, tips en technieken, zodat je leven weer van jou wordt.
Lees ook deze artikelen over pleasen:
Hoe pleasen ontstaat en waarom het ongezond is (het is tijd om voor jezelf te kiezen)
Waarom gezond egoïsme zo belangrijk is (zeker voor de pleasers onder ons!)
Waarom je als pleaser moeite hebt met grenzen en hoe je ze leert aanvoelen
Inspirerend leven bestaat uit een geweldige, kleine redactie. Voor meer informatie, bekijk de 'Over ons'-pagina.
