De mysterieuze wereld van het bekken: 4 inzichten die je nog niet wist
Door David Lauterstein
Verbonden aan de psoas en gekoppeld aan geboortes maar ook aan het uitscheiden van afvalstoffen: het bekken is een bijzondere plek. Het is een mysterieuze plek die meer aandacht verdient. In dit artikel delen David Lauterstein & Jeff Rockwell, auteurs van Het geheugenpaleis van onze botten, 4 bijzondere feiten over het bekkengebied. We weten zeker dat nummer 3 je zal verbazen…
Voilà, een ‘wetenschappelijke vooruitgang’ was geboren (grapje) die tot vandaag de dag standhoudt.
4 bijzondere feiten over je bekkengebied
De ene functie is het afsluiten van het bekken en de buikholte en het dragen van de last van de ingewanden, de andere is het mogelijk maken van het uitdrijven van baby’s en afvalstoffen.
1. Mannelijke en vrouwelijke bekken verschillen enorm
Moderne mensen kenmerken zich grotendeels door hun voortbeweging op twee voeten en hun grote hersenen. Omdat het bekken zowel voor voortbeweging als voor de geboorte van kinderen essentieel is, staat de natuurlijke selectie voor twee strijdige eisen: een wijd geboortekanaal en efficiënte voortbeweging, een conflict dat wel het ‘obstetrisch dilemma’ genoemd wordt.
Het vrouwelijke bekken is geëvolueerd tot zijn maximale breedte voor kindergeboorte – een nog breder bekken zou betekenen dat vrouwen niet zouden kunnen lopen. Het bekken van mannen daarentegen wordt niet gehinderd door de noodzaak tot baren en is daardoor optimaal geschikt voor voortbeweging op twee voeten, hoewel vaak niet voor dansen!
2. Lage rugpijn kan uit je bekken komen
De primaire functie van de heupbenen, samen met die van het nabijgelegen heiligbeen, dijbeen en een duizelingwekkende variëteit aan spieren, is het dragen van het gewicht van het bovenlichaam bij zitten en staan. De heupbenen dragen het gewicht bij staan en lopen over van het skelet bestaande uit schedel, ribbenkast en de wervelkolom, naar het skelet eronder en biedt aanhechtingen voor de sterke spieren voor voortbeweging en houding.
Het schaambeen, zo klein als het is, is het meest stabiele bekkengewricht, met name vanwege de kracht van zijn kraakbeenschijf. Omdat het van nature over minder beweeglijkheid beschikt dan bijvoorbeeld de lumbosacrale gewrichten of de sacro-iliacale gewrichten is het het eerste gewricht in het bekken dat zijn beweeglijkheid verliest. Het is een klassiek basisgewricht, wat betekent dat het brein de grote spieren in het gebied op zal roepen om het te activeren en zo de harmonie tussen de beweeglijke delen van het bekken te bewaren. De ellende is dat dat tot andere biomechanische en energetische problemen kan leiden, zoals lage rugpijn of bekkenpijn. Om deze reden begin ik bij het behandelen van lage rugpijn of bekkenpijn met het schaambeen.
Een van mijn favoriete ‘geheime wapens’ bij het behandelen van lage rugpijn betreft het onderste deel van de grote rugspier. Hij wordt vooral gezien als een van de belangrijkste spieren van het bovenste ledemaat. Hij verschijnt vanuit ongeveer een derde van de achterzijde van de bekkenkam en kan vol gevoelige punten of triggerpoints liggen die bijdragen aan rugpijn. Een andere bron van lage rugpijn die vaak over het hoofd wordt gezien zijn de buikspieren, die veelal zijn aangehecht aan het schaambeen of het darmbeen.
3. Liggende geboortes zijn verzonnen door een Franse koning
Als ik mensen vraag waarom geboortes in het ziekenhuis doorgaans plaatsvinden met de vrouw horizontaal liggend op haar rug dan wordt er meestal een wetenschappelijke reden aangevoerd die dan blijkbaar te maken heeft met het welzijn van de vrouw. Sommigen zeggen misschien dat het gemakkelijker is voor de arts. De waarheid is echter een klassiek voorbeeld van een onvoorstelbaar feit.
Als we 19.000 jaar teruggaan in de tijd, naar de geschiedenis van het oude Egypte dan baarden vrouwen hun kinderen vanuit een hurkende positie. Eeuwen later, volgens opgravingen gevonden in de Tempel van Esneh in Opper-Egypte (circa 70-30 v.Chr.) is Cleopatra te zien die knielend voor een groep vrouwen baart. In het oude Griekenland gebruikten vroedvrouwen baarkrukken waarop de moeder kon gaan zitten om haar kind te baren via een gat in de kruk. Terwijl een van de vroedvrouwen bij haar voeten zat te wachten om de baby op te vangen in haar armen, en de anderen tijdens de bevalling de buik van de moeder masseerden.
Het bestaan van baarstoelen kan worden teruggeleid naar de Babylonische cultuur van 4.000 jaar geleden en sindsdien zijn ze altijd in gebruik gebleven. Door de geschiedenis heen baarden vrouwen in traditionele culturen altijd knielend, hurkend of zittend. Bijgestaan door vroedvrouwen baarde mijn grootmoeder van moederszijde acht gezonde baby’s hurkend in haar keuken: dit was een normaal gebruik in Italië, waar zij geboren en getogen is. En al haar kinderen werden ruim negentig jaar, net als zijzelf.
Pas aan het begin van de achttiende eeuw werd de horizontale geboortehouding de norm. En hoewel het nog steeds onduidelijk is wie ermee begonnen is, geloven velen dat het de wens van een of andere maffe koning was om van dichtbij en pal van voren te zien hoe zijn vrouw een kind baarde waardoor dit gebruik zijn intrede deed.
Koning Lodewijk IXV van Frankrijk, een fervent vrouwenjager, was vastbesloten bij de bevallingen van al zijn minnaressen te zijn, maar het frustreerde hem dat de baarkruk hem het zicht ontnam. Uit op meer sensatie en bevrediging bepleitte hij een nieuwe methode: de barende vrouw liggend, met haar benen wijd, zodat hij van dichterbij kon zien wat er zoal gebeurde. Hij was daar zo blij mee dat er een speciaal bed werd ontworpen om tegemoet te komen aan zijn ideeën. En al vlug verspreidde zich door Europa het woord dat de artsen van de Franse koning een nieuwe, geavanceerdere bevallingsmethode gebruikten. Voilà, een ‘wetenschappelijke vooruitgang’ was geboren (grapje) die tot vandaag de dag standhoudt.
4. Het bekken ‘zweeft’
Het bekken wordt bovendien vastgehouden door vloeibare spieren. Spieren bestaan voor 80 procent uit water: zoals de bilspieren, de tensor fasciae latae, de iliacus en de psoas, de bekkenbodemspieren en de diepe laterale rotatiespieren. We kunnen ook de ligamenten meenemen, vooral de liesband en de iliolumbale, sacrospinale en sactrotuberale ligamenten.
Bij een gezond mens zweeft het bekken absoluut, ook al vliegt het niet. Maar al te vaak zit het bekken te zeer vast in het lichaam, doordat we onnodige, chronische spanning vasthouden in de omringende spieren.
Fragment uit: Het geheugenpaleis van onze botten
Het geheugenpaleis van onze botten
Wat hebben je botten je te vertellen? Kom achter de wijsheid en schoonheid van ons skelet in het poëtische boek 'Het geheugenpaleis van onze botten', geschreven door twee lichaamstherapeuten.
Lees verder:
- Wat zijn de gevolgen van een ‘uitgeputte’ psoas? (wat je kunt doen om dit te herstellen)
- Luisteren naar je lichaam: hoe jouw buik alles vertelt over je gevoelsleven
- Je buik accepteren zoals het is: waarom dit bijzondere lichaamsdeel meer liefde verdient
