Ontdek je familiepatronen: maak je eigen familieopstelling met deze simpele oefening
Door redacteur
Loop je steeds tegen dezelfde problemen aan? Dan is het wellicht slim om goed naar de patronen in je familie te kijken. Een familieopstelling kan hierbij helpen. In dit artikel legt Judy Wilkins-Smith, auteur van Leef vrij, je uit hoe een familieopstelling werkt en hoe je eenvoudig zelf een familieopstelling kunt maken.
Voel je weerstand, besef dan dat je er bent om je toekomst te laten groeien, niet om de oude geschiedenis te herhalen
Wat is een familieopstelling?
Bij een familieopstelling zet je alle onderdelen van een probleem en de ruimtelijke relaties tussen de componenten naast de verschillende ontstaansfactoren en de impact van het probleem. Je kunt onderdelen van je systeem letterlijk in realtime zien, horen, aanraken en verkennen. Dankzij een familieopstelling kun je de beperkende cycli een halt toeroepen
en toegang krijgen tot nieuwe mogelijkheden.
Een opstelling wordt meestal gehouden in een groepssetting. Deelnemers delen en verkennen hun probleem om beurten met de opsteller (de facilitator). Deze stelt vragen om de omvang en de geschiedenis van het probleem te leren begrijpen. Vervolgens bepalen de deelnemers welke delen van het probleem moeten worden vertegenwoordigd in de opstelling. Dat kunnen leden van het systeem zijn maar ook specifieke emoties zoals angst, of zelfs een specifieke gebeurtenis. Elke deelnemer kiest representanten uit de andere deelnemers aan de opstelling, als vervangers voor de verschillende componenten van het probleem. De cliënt plaatst de representanten vervolgens in een driedimensionale relatie tot elkaar in de ruimte, zodanig dat weerspiegeld wordt hoe de relaties en verbanden (of het ontbreken daarvan) hun toeschijnen.
Vaak stopt het proces van een opstelling bij het oplossen van problemen. Erkennen wat is – en dat omvat ook dat wat is geweest – maakt beweging mogelijk, wat leidt tot de oplossing van een probleem en het herprogrammeren van het neurologisch netwerk in onze hersenen. Dat zorgt voor een verandering in onze psyche en onze emoties.
Zo maak je jouw familieopstelling succesvol
Zodra je kunt erkennen ‘wat is’, precies zoals het is en zonder te wensen dat het verandert, ben je op het nulpunt. Nu kun je het patroon afronden dat wil stoppen en kun je beginnen vooruit te gaan, omdat het verleden je niet langer onbewust in zijn greep houdt.
Het is dan goed om te weten dat systemen evolueren. Wat er in deze generatie uitziet als een enorme ravage is oorspronkelijk – in een andere generatie – misschien wel een oplossing geweest voor iets anders, een patroon waarvan de bruikbaarheid is uitgeput. We kunnen slachtoffers blijven en ons leven lang zeggen: ‘Het is allemaal de schuld van mijn moeder.’ We kunnen de gemakkelijke weg van beschuldigingen kiezen en niet willen zien wat er werkelijk in ons leeft. Of we kunnen reageren op drijvende gedachten en innerlijke gevoelens van ons emotionele DNA, naar de innerlijke stemmen luisteren, begrijpen waar eerdere generaties mee worstelden, kijken naar wat probeert zichtbaar te worden in onze diepste verlangens en doelen, en zelfs nog sneller vooruitgaan. Met deze instelling kun je de familieopstelling het beste ingaan.
Als we verder gaan dan de ruimte waarin we ons gevangen voelen, gaan we heel diep beseffen dat we groter kunnen zijn dan wat er voor ons kwam, dat niets ons uiteindelijk kan vasthouden of beperken en dat ieder van ons iets volstrekt anders kan doen met zijn of haar leven, en dat ook zou moeten doen. Door toepassing van systemisch werk en opstellingen om
te kijken wat via ons tevoorschijn wil komen, en door onze persoonlijke taal en handelingen te blijven onderzoeken, kunnen we blijven groeien, de geschenken van het verleden aannemen en die gebruiken om de dromen van de toekomst te voeden en te scheppen.
Oefening: maak je eigen familieopstelling
Deze eenvoudige oefening kun je doen met behulp van indexkaartjes, papier of post-its.
Het helpt wanneer je een gevoel van nieuwsgierigheid en speelsheid meeneemt in het proces. Voel je weerstand, besef dan dat je er bent om je toekomst te laten groeien, niet om de oude geschiedenis te herhalen. Wees je er ook van bewust dat sceptisch denken (‘Dit werkt niet voor mij!’) een metapatroon is: een globaal, menselijk gedachtepatroon dat het grootste deel van de mensheid blokkeert en ons ervan weerhoudt te ontdekken en te groeien.
Wees aanwezig bij dit proces en sta open voor een aantal nieuwe inzichten en wijsheid!
- Schrijf ‘mama’ op een indexkaartje (of het woord dat je normaal gebruikt).
- Schrijf ‘papa’ op een indexkaartje (of het woord dat je normaal gebruikt).
- Maak voor ieder van je broers en zussen een apart kaartje.
- Maak kaartjes voor andere prominente mensen in je leven, zoals collega’s, leraren, grootouders, ooms, tantes, gekozen familieleden.
- Schrijf je eigen naam op een kaartje.
- Leg de kaarten op de vloer in een open gebied, zo gerangschikt als jou goeddunkt, en let op het volgende:
- Sta jij in het midden? Aan de buitenkant?
- Wie staat het dichtst bij je en wie is verder weg?
- Wie staat het dichtst bij wie?
- Hoe voelt het om jouw ‘familie’ zo voor je te zien?
- Ga op je eigen kaart staan en kijk om je heen. Wat valt je op? Wat voel je? Komen er emoties naar voren? Problemen? Inzichten?
Neem ruim de tijd om te luisteren naar je gedachten en om je gevoelens te voelen. Het geheime ingrediënt voor herstel en transformatie is dat je leert om met je innerlijke wereld even effectief in gesprek te gaan en ermee om te gaan als met de wereld om je heen, en door het onzichtbare zichtbaar te maken.
Leef vrij
Waarschijnlijk ben je je niet bewust van de aanwezigheid en de invloed van dit familiepatroon, maar geërfde emoties en gedachten kunnen wel degelijk een belemmerende, negatieve rol spelen in je leven. Judy Wilkins-Smith leert je in Leef vrij de set te ontwarren en de vicieuze cirkel van familiepatronen te doorbreken met praktische strategieën en oefeningen.
Lees verder over familiedynamiek en problemen in de familie:
Familiedynamiek: ontdek welke rol jij op je hebt genomen (die je leven bepaalt)
Wat de relatie met je vader zegt over je liefdesleven
Trauma: waarom het belangrijk is om familietrauma’s te helen en niet over te dragen
Vooroudermedicijn: helen van oude pijn in de familielijn
Wil jij je voorouders beter leren kennen om oude pijn in de familielijn te helen?
Inspirerend leven bestaat uit een geweldige, kleine redactie. Voor meer informatie, bekijk de 'Over ons'-pagina.
