Een teken van emotionele verwaarlozing in je jeugd: je nergens thuisvoelen
Door Jonice Webb
Het gevoel er niet bij te horen… Het is een opvallend kenmerk van emotionele verwaarlozing in je jeugd. Psycholoog Jonice Webb, auteur van Patronen van ongekende gevoelens doorbreken, staat in dit artikel stil bij het ‘buitenstaander-gevoel’ en geeft 4 tips hoe je ermee kunt afrekenen.
Als je emoties onderdrukt zijn, dan is het lastig om de emotionele connectie te voelen die jou verbindt met andere mensen op een feestje.
Een belangrijke vraag voor jou
De eerste vraag op de vragenlijst om erachter te komen of jij in je jeugd emotioneel verwaarloosd bent, is: ‘Voelt het soms alsof je er niet bijhoort als je bij vrienden of familie bent?’ Er is een reden waarom die vraag bovenaan staat. Daaruit is namelijk het vaakst af te leiden of iemand emotioneel verwaarloosd is of niet. Eerst lijkt het misschien niet logisch. Waarom zou je rondlopen met het gevoel dat je er niet bijhoort? Er niet thuishoort? Dat je je aan de buitenkant bevindt en vanaf daar naar binnen kijkt? Vooral bij mensen die van je houden?
Het gevoel is lastig te identificeren, het is moeilijk om het een naam te geven, maar toch kan het iemand heel erg beïnvloeden. Het kan lastig zijn om nog met mensen af te spreken, maar ook om lang te blijven. Misschien raak je geïrriteerd in de buurt van andere mensen en weet je niet zeker waarom. Misschien ben je wel heel goed in doen alsof je het naar je zin hebt, maar ben jij de enige die weet dat dat eigenlijk niet zo is. Misschien kijk je juist wel om je heen naar andere mensen die lachen en praten en het naar hun zin hebben en vraag jij je af wat je mist.
Gevoelens onderdrukken
In de twintig jaar dat ik als ik psycholoog werk, heb ik veel mensen dit gevoel horen omschrijven. Ze gebruiken allemaal andere woorden, maar ze hebben allemaal één ding gemeen: ze zijn allen opgegroeid in een gezin waarin ze emotioneel zijn verwaarloosd.
Emotionele verwaarlozing vindt plaats als de ouders niet genoeg aandacht besteden aan de emotionele behoeften van hun kind. Als je een kind bent en je gevoelens worden genegeerd, krijg je indirect een krachtige boodschap van je ouders. Namelijk: ‘Jouw gevoelens doen er niet toe.’ Ik heb dit keer op keer gezien, dat kinderen deze boodschap krijgen en zich daarop aanpassen. Ze onderdrukken hun gevoelens, zodat ze niemand tot last zijn.
Zo overleeft het kind makkelijker of ontwikkelt het zich zelfs beter in een gezin dat niet goed met gevoelens omgaat. Maar als het kind volwassen is, wordt dit een probleem.
Jouw emoties en relaties
Als je volwassen bent, heb jij je emoties nodig. Emoties zijn de lijm die je verbindt met andere mensen en de kruiden die het leven interessant maken. Als je emoties onderdrukt zijn, dan is het lastig om de emotionele connectie te voelen die jou verbindt met andere mensen op een feestje. Het is zelfs nog lastiger om die spontane, gelukkige synergie te voelen die plaatsvindt als andere mensen volledig aanwezig zijn bij elkaar. In plaats daarvan ben je dus een bakker zonder gist. Je gaat te werk zonder een belangrijk ingrediënt dat de mensen om je heen wel hebben. En dat voel je.
Als jij je herkent in dit gevoel, vergeet dan alsjeblieft niet dat ook al is dit een echt gevoel, het is niet écht. De mensen om je heen zien jou niet op die manier. Zij zien je niet aan de buitenkant. Zij hebben niet het gevoel dat je er niet bijhoort. Zij willen een connectie met je hebben en genieten van je gezelschap. Het beste aan emotionele verwaarlozing in je jeugd is dat je ervan kunt genezen.
Vier tips om je niet meer een buitenstaander te voelen
- Wees je meer bewust van dit gevoel. Let erop als je het voelt, let op de invloed die het gevoel op jou heeft. Hou het gevoel altijd achter in je hoofd. Herinner jezelf eraan dat het maar een gevoel is.
- Zodra je je meer bewust wordt van het gevoel, waar het vandaan komt en wat voor kracht het heeft, kun je ertegen vechten. Dwing jezelf om met mensen af te spreken en vecht constant tegen het gevoel terwijl je daar bent.
- Vertel iemand (je partner, een broer of zus of goede vriend) over het gevoel. Leg uit waar het gevoel vandaan komt en hoeveel moeite je ermee hebt. Vraag die persoon om zijn of haar steun bij familiegelegenheden, feestjes en andere afspraken.
- Focus je op je emotionele verwaarlozing. Het is belangrijk om je verwaarlozing aan te vallen vanuit meerdere hoeken. Een van de beste manieren om dit te doen, is door je emoties meer te gaan voelen en te accepteren. Hoe beter je hierin wordt, hoe zwakker dat gevoel wordt van je niet thuis voelen.
Door je meer op je gemak te voelen met je gevoelens, begin je aan het proces, maar leer je ook hoe jouw gevoelens (en jijzelf) passen bij de relaties die je hebt met andere mensen. Als je dit nog eng vindt, kun je eerst beginnen door meer te leren over hoe je je emoties kunt gebruiken om je relaties hechter te maken. Doe dit door middel van het boek Patronen van ongekende gevoelens doorbreken. Zodra jij je realiseert wat er mis is, ben je al goed op weg. Je vecht dan voor een leven waarin je je meer op je gemak voelt en jij je hechter voelt met anderen. Het voelt dan niet meer alsof je je aan de buitenkant bevindt.
Patronen van ongekende gevoelens doorbreken
Patronen van ongekende gevoelens doorbreken van Jonice Webb is het praktische gevolg op de bestseller Ongekende gevoelens. Jonice Webb laat zien hoe je de patronen van gebrekkige beleving van emoties, emotionele afstand en onuitgesproken gevoelens kunt doorbreken. Al je relaties knappen ervan op; de relatie met je kinderen, je partner, je ouders, je familie en vooral ook die met jezelf!
Wil je meer lezen over emotionele verwaarlozing?
Emotionele bagage en familiepatronen: zo ziet emotionele verwaarlozing er uit
Vier vormen van verwaarlozing (in je kindertijd) en wat voor effect ze op jou hebben
Hoe oude gevoelens jouw leven nu beïnvloeden (en wat je ertegen kunt doen)
7 tekenen dat je emotioneel verwaarloosd bent als kind (en hoe het nu invloed op je heeft)
Jonice Webb is gepromoveerd in de klinische psychologie, was directeur van een aantal poliklinieken en voert inmiddels dertig jaar haar eigen psychotherapiepraktijk. Ze heeft zich gespecialiseerd in het werken met jongeren en relatietherapie.
Herkening, herkening. Op mijn 4de jaar horen vsn mijn moeder dst ze mij weg wil doen. Dat vormd je leven.