Een spirituele kijk op ziekte, lichamelijke beperkingen en gewichtsproblemen

Begin juni verscheen het nieuwste boek van Annemarie Postma, Ziels Gezond – een krachtig, hoopvol boek waarmee zij een geheel nieuwe kijk op gezondheid geeft.

Beter dan wie, dan wat, dan wanneer?

Onze lichamen zijn geweldige onderwijzers. Ze verraden altijd letterlijk wat onze emotionele en spirituele behoeften zijn en hoe we ons voelen. Het lichaam zegt niet alleen iets óver ons, het praat ook tégen ons. Het toont ons welke gebieden in onszelf aandacht verdienen, welke pijn we hebben weggestopt aan welk verdriet we zijn voorbij gegaan. Het laat ons voelen aan welke beperkende overtuigingen we onnodig vasthouden en of we leven vanuit vertrouwen in onszelf, anderen en de diepere krachten van het leven – of dat we leven vanuit wantrouwen. Eigenlijk hebben we de perfecte gezondheid en het perfecte gewicht – zelfs als we dit zelf niet zo zien. We dénken misschien dat we op dit moment gezonder, energieker, slanker of juist dikker zouden moeten zijn. Maar wat goed voor ons is, is meestal precies datgene wat er in het moment daadwerkelijk plaatsvindt.

Wie zegt dat er iets misgaat als je ziek wordt of een lichamelijke beperking hebt?

Toch valt het velen van ons zwaar om het zo te zien. Slachtofferschap – of de andere kant van die medaille: zelfveroordeling – ligt voor de meesten van ons meestal meer voor de hand bij de negatieve gebeurtenissen van het leven, dan te voelen en begrijpen waaraan het lichaam ons probeert te herinneren. Dat zijn we zo gewend. Het lichaam moet doen wat het baasje wil, maar wanneer luisteren we naar wat het lichaam van ons wil? En als het lichaam op een zeker moment aan de bel trekt door chronisch moe, te dik of ziek te worden zijn we verongelijk, en moet het zonder morren maar weer zo snel mogelijk ‘beter’ (gemaakt) worden. Maar: beter dan wíe, beter dan wát, beter dan wanneer?

Voorbij je lijden

Toen ik op mijn elfde een dwarslaesie kreeg stonden daarna vele jaren in het teken van weer ‘beter worden’, van iets anders worden dan ik op dat moment was, van het trachten te scheppen van een andere situatie dan de bestaande, in plaats van aanvaarding en acceptatie – alsof het weer ‘aan de praat krijgen van het mechaniekje’ het enige doel zou zijn. De behandelaars wisten wat ik nodig had: ik moest weer leren lopen. Tot voor kort was dat in de revalidatie, uitzonderingen daargelaten, hoe het werkte. En nog steeds gaat het in de gezondheidszorg vaak zo. Cruciale vragen worden dikwijls niet gesteld, de scherpe kanten van de ogenschijnlijk onacceptabele dingen die mensen toch moeten gaan accepteren worden niet toegelaten. Terwijl het totaal toelaten van de realiteit de basis is voor wérkelijk beter worden, voor échte vooruitgang. Nog al te vaak leren mensen lopen, maar wat ze nodig hebben is dat ze leren léven in dat nieuwe lichaam, vrede leren sluiten met hun nieuwe realiteit en wat hen is gebeurd leren zien als wegwijzer op het nieuwe pad dat voor ze ligt.

Zolang we ‘genezen’ alleen maar als lichamelijk beter worden blijven zien, zal er altijd pijn en verwarring blijven bestaan.

Ik wil de waarde van lichamelijke genezing overigens echt niet als iets totaal onbelangrijks afdoen, maar ik weet inmiddels wél dat er meer is dan dat. Ik denk dat het een misvatting (en ook een gemiste kans) is om genezing die alleen betrekking heeft op het lichamelijke altijd vanzelfsprekend onze hoogste prioriteit te geven. ‘Overleven wordt hogelijk overschat’ zei iemand me eens die zelf ernstig ziek was. Wat diegene hiermee op haast poëtische wijze aangaf was dat zolang we ‘genezen’ alleen maar als lichamelijk beter worden blijven zien, er altijd pijn en verwarring zal blijven bestaan. We hebben zoveel vooropgezette ideeën over genezing en gewenste uitkomsten, zoveel vooropgezette ideeën over wat gezondheid en gezond zijn is. Ons denken heeft het allemaal bedacht en vastgelegd, zodanig dat al die bedenksels vaak een enorme blokkade vormen voor een fundamenteler en dieper inzicht in de betekenis van ziekte, lichamelijke beperkingen en eventuele genezing.

Genezing, heelwording in de diepste betekenis van het woord

Genezing, heelwording in de diepste betekenis van het woord bevat volgens mij een dimensie die verder gaat dan alleen de lichamelijke ervaring van ziekte en de oorzaken ervan. Mijn eigen definitie is van het ultieme genezen is: om voorbij je lijden te gaan. Je kunt dood gaan en toch genezen zijn, als je niet bang bent voor de dood en je jezelf overgeeft aan het mysterie van je bestaan. Theoretisch gezien kun je fysiek je lichaam genezen, maar het is niet simpel, omdat ons leven een complexe combinatie is van alles wat dat beïnvloedt: van ons denken tot onze relaties, van ons gedrag tot onze sociale omgeving en meer. Dus om te zeggen dat jezelf kunt genezen door alleen daaraan te denken, of door te mediteren of je dieet te wijzigen, dat is weer niet waar. Het gaat erom dat je een staat van bewustzijn kan bereiken, waarbij je genezen bent – wat de uitkomst ook is.

Het gaat erom dat je een staat van bewustzijn kan bereiken, waarbij je genezen bent – wat de uitkomst ook is.

Ik ben ondanks jarenlange revalidatie nooit meer fysiek ‘beter’ geworden, maar de vraag is of dat voor mijn ziel in dít leven belangrijk is. Misschien betekent in veel gevallen werkelijke genezing wel het toelaten van het onacceptabele, het in liefde en vol bewustzijn openstaan voor wat er in het volgende ogenblik zal gebeuren, in het vertrouwen dat je ziel als geen ander weet wat ze probeert te doen, haar logische en liefdevolle beweegredenen heeft en als geen ander haar eigen plan kent. Wie zegt dat er iets misgaat als je ziek wordt of een lichamelijke beperking hebt? Misschien is dit lichaam precies het juiste lichaam voor jouw innerlijke groei op dit moment. Of schuilt er een belangrijke les of ervaring in jouw ziekte of beperking voor je omgeving. Misschien is er meer gaande dan jij met het blote oog kunt waarnemen. Wat er plaats vindt is vaak niet wat jij wilt of denkt nodig te hebben, maar wat op dit moment kennelijk noodzakelijk is voor de evolutie van jouw bewustzijn. Fragment uit: Ziels gezond – een spirituele kijk op ziekte, lichamelijke beperkingen en gewichtsproblemen.